Jakub Redel
Z Wikipedii
Jakub Redel (ur. 20 lipca 1769, Warszawa, - zm. 20 kwietnia 1845, tamże), artylerzysta Wojsk Koronnych i Litewskich I Rzeczypospolitej, oficer wojsk napoleońskich i Księstwa Warszawskiego, generał brygady wojsk Królestwa Kongresowego.
Redel pochodził z niemieckiej, katolickiej rodziny z Warmii, która przeniosła się do Warszawy w 1. poł. XVIII wieku. Pierwsze nauki pobierał u stołecznych ojców jezuitów. Mając lat 19 wstąpił jako kornet - kanonier do artylerii koronnej, w wieku lat 23 został chorążym w artylerii litewskiej. W czasie wojny polsko-rosyjskiej roku 1792 brał udział już jako porucznik w bitwie pod Niemenczynem. Został kontuzjowany i wzięty do niewoli, w której trzymano go 3 lata. Po powrocie do Warszawy w roku 1796 zbiegł spod władzy pruskiej do Italii, gdzie zaciągnął się w stopniu kapitana do artylerii konnej w armii gen. Massény stacjonującej w twierdzy Mantua. Za niesłychaną odwagę przy obronie Mantui otrzymał w r. 1799 Order Legii Honorowej.
W późniejszych latach Redel był adiutantem marsz. Massény. Po powstaniu Księstwa Warszawskiego został pułkownikiem artylerii konnej, zaś w czasie wojny roku 1813 pełnił funkcję dowódcy artylerii 8. korpusu wojsk polskich. W czasie tej wojny został odznaczony orderem Virtuti Militari. Ciężko ranny w głowę, był świadkiem śmierci księcia Józefa. Po utworzeniu Królestwa Kongresowego otrzymał w roku 1816 awans na generała brygady i funkcję dowódcy artylerii pieszej. W powstaniu listopadowym nie wziął udziału.
Pochowano go na warszawskich Powązkach. Trudno dziś czytelny napis na nagrobku głosi (cytujemy wg. Szenica, zob. niżej): D.O.M. Jakób Redel ur. 20 lipca 1769 r., od r. 1788 kanonijer, od r. 1816 generał, dowódca artylerii pieszej b.woj.pol., orderów Św. Stanisława I klassy, Ś. Anny II klas. z brylantami, krzyża wojskowego polskiego i neapol. Ob. Sycylii i Legii Honor. kawaler, urzędnik ozdobiony znakiem honor. nieskazitelnej służby za lat XXXV. W kraju, w legionach i w różnych stronach Europy odbył kampanij 18, znosił rany i niewolę. Spoczął w Bogu dnia 20 kwietnia 1845 roku.
Jakub Redel od 1810 był żonaty z Karoliną z Dąbrowskich (1784-1864) i miał syna Władysława (1812-1877).
[edytuj] Bibliografia
- Stanisław Szenic, Cmentarz Powązkowski 1790-1850, Warszawa 1979
- Zbigniew Zacharewicz, Redel Jakub [w:] Polski Słownik Biograficzny
