Jan Chrzciciel Albertrandi
Z Wikipedii
Jan Chrzciciel Albertrandi | |
Data wyboru | 18 grudnia 1795 |
Urodzony | 7 grudnia 1731 |
Zmarł | 10 sierpnia 1808 |
Jan Chrzciciel Albertrandi (Albertrandy) (ur. 7 grudnia 1731 w Warszawie, zm. 10 sierpnia 1808) – sufragan warszawski, jezuita.
Był synem pochodzącego z Włoch Franciszka i Marii Antoniny Czechowicz. W dzieciństwie pobierał nauki u jezuitów, którzy - zauważywszy jego zdolności naukowe - namówili go do zostania zakonnikiem. W wieku 19 lat został nauczycielem w kolegium jezuickim w Płońsku, a później w Płocku, w Nieświeżu i w Wilnie.
W 1764 prymas Władysław Aleksander Łubieński powierzył mu wychowanie swojego wnuka stryjecznego Feliksa Łubieńskiego. Był poliglotą, oddany pracy również poza zakonem. W 1765 był jednym z założycieli Monitora, w latach 1769-1777 był redaktorem Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych. Pracował w Bibliotece Załuskich. Wielokrotnie wyjeżdżał do Włoch. Twórca tzw. Tek Albertrandiego, będących wypisami źródeł do historii Polski z archiwów Watykanu, Neapolu i Szwecji. We Włoszech w 1767 wystąpił z zakonu i został księdzem świeckim. W 1773 powrócił do kraju. Został lektorem króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego. Uczestniczył w pracach Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, był bibliotekarzem królewskim, współzałożycielem i pierwszym prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie. W 1776 w uznaniu swoich zasług został nobilitowany.
Przez jakiś czas był proboszczem w parafii św. Katarzyny na Służewie. W 1779 został kanonikiem gnieźnieńskim i warszawskim, a w 1795 oficjałem i archidiakonem warszawskim. Po upadku powstania kościuszkowskiego wygłaszał na mszach żałobnych za biskupów Józefa Kossakowskiego i Ignacego Jakuba Massalskiego kazania pełne obelg w stosunku do patriotów, zaś nuncjusz apostolski Laurentius Litta obiecywał uczestnikom tych nabożeństw odpust zupełny. [1]18 grudnia 1795 papież Pius VI mianował go biskupem tytularnym Zenopolis i sufraganem warszawskim (do 1798 w diecezji poznańskiej). Sakrę biskupią przyjął 26 stycznia 1796. Dwukrotnie został prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Wikariusz generalny i wizytator szkół warszawskich. Bronił seminariów duchownych przed ingerencjami władz pruskich.
Zgodnie z życzeniem został pochowany w Katakumbach na warszawskich Powązkach, bez żadnego napisu.
Bratem Jana Chrzciciela Albertrandiego był nadworny malarz króla Stanisława Augusta Poniatowskiego - Antoni.
[edytuj] Publikacje książkowe
- Zabytki starożytności rzymskich w pieniądzach... (t. 1-3, 1807).
[edytuj] Źródła
- A. Schletz, Ks. Jan Albertrandi w latach 1731-1795, Nasza Przeszłość 10(1959), 177-208.
- Józef Maj, Kościół św. Katarzyny. Warszawa, Warszawa 1994.
- Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965 - 1999, ISBN 83-211-1311-7, Warszawa 2000.
- Stanisław Szenic, Cmentarz Powązkowski 1790-1850, Warszawa 1979.