Jean Paul

Jean Paul

Prawdziwe nazwisko	Johann Paul Friedrich Richter
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1763, Wunsiedel
Data i miejsce śmierci	14 listopada 1825, Bayreuth
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Kolekcja cytatów w Wikicytatach

Pomnika Jean Paula w Bayreuth

Jean Paul, właśc. Johann Paul Friedrich Richter (ur. 21 marca 1763 w Wunsiedel; zm. 14 listopada 1825 w Bayreuth) – pisarz niemiecki, jeden z głównych prekursorów Romantyzmu w literaturze niemieckiej XVIII wieku^[1]. Zasłynął jako autor często cytowanych (min. w IV części Dziadów Adama Mickiewicza) opowieści niesamowitych o rzekomo autentycznych poszukiwaniach duchów i zjawisk paranormalnych oraz uroczystych i żałobnych fraz^[2]; wcześniej autor wierszy satyryczno-ironicznych, utrzymanych w estetyce klasycystycznej. Twórca określenia "Weltschmerz".

Zmiana jego nazwiska jest ukłonem w kierunku Jean-Jacques'a Rousseau, uważanego wówczas za mentora sentymentalizmu oraz Sturm und Drang.

Spis treści

Grönländische Prozesse, 1783 f. – pod pseudonimem J. P. F. Hasus
Auswahl aus des Teufels Papieren, 1789 – pod pseudonimem J. P. F. Hasus
Die unsichtbare Loge. Eine Biographie., 1793
Leben des vergnügten Schulmeisterlein Maria Wuz in Auenthal. Eine Art Idylle., 1973
Hesperus oder 45 Hundposttage. Eine Biographie., 1795
Leben des Quintus Fixlein, aus funfzehn Zettelkästen gezogen; nebst einem Mustheil und einigen Jus de tablette., 1796
Blumen-, Frucht- und Dornenstücke oder Ehestand, Tod und Hochzeit des Armenadvokaten F. St. Siebenkäs im Reichsmarktflecken Kuhschnappel., 1796–97
Konjekturalbiographie., 1798
Titan, 1800–03
Vorschule der Ästhetik, nebst einigen Vorlesungen in Leipzig über die Parteien der Zeit.', 1804
Flegeljahre. Eine Biographie.), 1804–05
Levana oder Erziehlehre, 1807
Des Feldpredigers Schmelzle Reise nach Flätz mit fortgehenden Noten; nebst der Beichte des Teufels bey einem Staatsmanne., 1809
Dr. Katzenbergers Badereise, nebst einer Auswahl verbesserter Werkchen., 1809
Leben Fibels, des Verfassers der Bienrodischen Fibel, 1812
Der Komet, oder Nikolaus Marggraf. Eine komische Geschichte., 1820–22

Rolf Vollmann: Das Tolle neben dem Schönen – Jean Paul. Ein biographischer Essay.
Peter Sprengel: Innerlichkeit. Jean Paul oder Das Leiden an der Gesellschaft. München u. Wien 1977
Kurt Wölfel: Jean-Paul-Studien. Frankfurt/Main: Suhrkamp 1989.
Julia Cloot: Geheime Texte. Jean Paul und die Musik. de Gruyter 2001
Ludwig Börne: Denkrede auf Jean Paul. In: Sämtliche Schriften, Band I. Düsseldorf 1964
Alexandra Giourtsi: Pädagogische Anthropologie bei Jean Paul. Düsseldorf 1966.
Brigitte Langer: Jean Pauls Weg zur Metapher. Sein 'Buch' Leben des Quintus Fixlein, Frankfurt/Main: Peter Lang 2003.
Dirk Otto: Der Witz-Begriff Jean Pauls. Überlegungen zur Zeichentheorie Richters. Herbert Utz Verlag, München 1999