Jemioła

Z Wikipedii

Jemioła
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	sandałowce
Rodzina	jemiołowate
Rodzaj	jemioła
Nazwa systematyczna
Viscum L.
pub. (1753)
Galeria zdjęć i grafik

Jemioła (Viscum L.) - rodzaj pasożytniczych roślin z rodziny jemiołowatych. Obejmuje około 70 gatunków pospolitych na całym świecie roślin pasożytniczych lub częściowo pasożytniczych rosnących na drzewach. Jemioły są roślinami leczniczymi i trującymi.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Systematyka 3 Znaczenie kulturowe 4 Przypisy

[edytuj] Charakterystyka

Biologia

Półpasożyt czerpiący za pomocą ssawek z drzew wodę wraz z solami mineralnymi. Przeprowadza fotosyntezę.

Pokrój 

W koronach drzew, w których pasożytuje, jemioła tworzy kuliste kępy.

Pędy 

Oliwkowozielone, kruche, pozornie widełkowato rozgałęzione. Po liczbie rozwidleń można ocenić wiek rośliny, przyrasta jedno na rok.

Liście 

Skórzaste, szerokolancetowate, całobrzegie, zimozielone, osadzone na pędach parami (naprzeciwlegle), siedzące.

Kwiaty 

Niepozorne, umieszczone w wiązkach w rozwidleniach pędów. Rozdzielnopłciowe, rozmieszczone jednopiennie lub dwupiennie.

Owoce 

Jemioły wytwarzają soczyste jagody, które są zjadane przez ptaki, zwłaszcza drozdy i jemiołuszki. Ptaki pośredniczą w ten sposób w rozsiewaniu rośliny (ornitochoria). Silnie trujące jagody jemioły dojrzewają późną jesienią i wczesną zimą. Jagoda zawiera jedno lub kilka nasion.

Korzeń 

Rozgałęzione pod korą żywiciela, zaopatrzone w specjalne ssawki, przez które pobierają z drewna sole mineralne i wodę.

Biotop 

Występuje w strefach umiarkowanych i ciepłych na obydwu półkulach. Jemioła rośnie najczęściej na topolach, lipach, jabłoniach, brzozach, jesionach, wierzbach, sosnach i jodłach, bardzo rzadko na dębach.

[edytuj] Systematyka

Pozycja w systemie Reveala 

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Santalanae Thorne ex Reveal, rząd sandałowce (Santalales Dumort.), rodzina jemiołowate (Viscaceae Batsch), podrodzina Viscoideae, plemię Visceae , rodzaj jemioła ^[1].

Gatunki flory Polski^[2]

• jemioła pospolita (Viscum album L.)
  • jemioła pospolita typowa (biała) Viscum album L. ssp. album,
  • jemioła pospolita rozpierzchła Viscum album ssp. austriacum (Wiesb.) Volim.
  • jemioła pospolita jodłowa Viscum album ssp. abietis (Wiesb.) Abrom.

Inne gatunki

• Viscum alni-formosae
• Viscum articulatum
• Viscum capense
• Viscum capitellatum
• Viscum crassulae
• Viscum loranthi
• Viscum minimum
• Viscum monoicum
• Viscum obovatum
• Viscum obscurum
• Viscum orientale

[edytuj] Znaczenie kulturowe

Już w starożytności jemioła uważana była za dar bogów. Przypisywano jej właściwości magiczne. Szczególnie rośliny rosnące na dębach (prawdopodobnie okazy podobnego do jemioły gązewnika) uchodziły za talizman, ponad który nie było większej świętości. Druidzi traktowali ją w sposób szczególny - ścinanie jemioły było ważnym obrzędem w ich wierzeniach. Zbierano ją w dniu zimowego przesilenia dnia z nocą, a także na przełomie wiosny i lata. Ścięte pędy świętej jemioły leczyły niemal wszystkie choroby, jednały pomyślność, włożone do wazonu lub podwieszone pod sufitem chroniły dom przed złymi mocami, zapobiegały pożarom, a już powstałe wygaszały. Pędy jemioły sprowadzały do domu szczęście i bogactwo, spełniały ludzkie życzenia i marzenia, noszona przy sobie zapewniać miała potencję seksualną. Niestety również jako pasożyty życia miały sprowadzać na aurę małżeństwa złe dni.

Kiedyś jemioła była lekiem na wszystko, obecnie wyciąg z jej pędów i liści stosuje się pomocniczo w leczeniu choroby nadciśnieniowej (obniża ciśnienie tętnicze krwi). Zastosowanie lecznicze jemioła posiada jedynie, kiedy zerwana jest w okresie od października do połowy grudnia oraz od marca do końca kwietnia.

Prymitywne plemiona w Australii i Afryce do dzisiaj uważają, że jemioła sprzyja płodności.

Przypisy