Jewgienij Mrawiński
Z Wikipedii
Jewgienij Aleksandrowicz Mrawiński (Евгений Александрович Мравинский); ur 4 czerwca 1903 w Sankt Petersburgu, zm. 20 stycznia 1988 w Leningradzie (dziś: Petersburg). Rosyjski (radziecki) dyrygent.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
[edytuj] Lata młodzieńcze
Ojciec Jewgienija - Aleksander Konstantynowicz był wysokim rangą urzędnikiem, a matka Jelizawieta Nikołajewna pochodziła z rodziny dworskiej. Urodzony w bogatej rodzinie młody Jewgienij Aleksandrowicz był od wczesnego dzieciństwa kształcony w dziedzinach artystycznych, od dzieciństwa uczył się także niemieckiego i francuskiego. W wieku 6 lat grał na fortepianie drobne kompozycje Czajkowskiego. W wieku 7 lat obejrzał Wagnerowskiego Zygfryda w Petersburskiej Operze, jednakże jego wczesne zainteresowania obejmują entomologię, botanikę i biologię. W 1918 roku umiera jego ojciec a rodzina w związku z rewolucją traci majątek. 15-letni Jewgienij podejmuje pracę w Teatrze Opery i Baletu. Dwa lata później wstępuje na Piotrogrodzki Uniwersytet gdzie rozpoczyna studia biologiczne, szybko jednak rezygnuje. W 1921 do obowiązków w teatrze dokłada posadę akompaniatora w Leningradzkiej szkole choreograficznej i po nieudanej próbie (w 1923) w 1924 wstępuje do Leningradzkiego Konserwatorium by studiować w klasie kompozycji. W 1927 rozpoczyna także naukę w klasie dyrygentury. W 1929 roku Mrawiński dostaje się do klasy Aleksandra Gauka. To moment przełomowy dla rozwoju jego talentu. W tym samym roku Mrawiński podejmuje obowiązki muzycznego szefa Leningradzkiej szkole choreograficznej i będzie je wypełniał do 1931. W 1930 Mrawiński dyryguje własną kompozycją Fragmenty na głos, trzy wiolonczele, trzy trąbki, fagot i lirę. Szybko zdobywa uznanie i rozpoczyna stałą współpracę z Baletem Kirova i Operą Bolszoj. W 1931 debiutuje na jako dyrygent, prowadząc na zakończenie swoich dyrygenckich studiów koncert orkiestry akademickiej; w programie: Beethovenowski Egmont i Leonora 3 oraz uwertura do Jarmarku soroczyńskiego Musorgskiego. W 1932 roku Mrawiński obejmuje posadę pierwszego dyrygenta Teatru Opery i Baletu w Leningradzie i debiutuje w Leningradzkiej Filharmonii, w której do 1937 występuje regularnie i właśnie on otwiera sezon 1937/1938 w październiku 1937. Już w miesiąc później prowadzi prapremierę V symfonii Szostakowicza. W 1938 roku Mrawiński wygrywa pierwszy Wszechzwiązkowy Konkurs Dyrygencki i zostaje pierwszym dyrygentem Filharmonii Leningradzkiej gdzie zastępuje austriackiego dyrygenta Fritza Stiedry. Samo odejście Stiedry'ego było dosyć tajemnicze, jeszcze pod koniec 1937 roku pracował z Szostakowiczem nad wykonaniem jego IV Symfonii, ale do koncertu nie doszło. Angielska wikipedia podaje, że być może władze KPZR usiłowały wpłynąć na kompozytora by porzucił pracę, ale nie wyjaśnia czy chodzi o pracę nad utworem, czy pracę z tym dyrygentem. Wszystkie oficjalne źródła podają rok 1938 jako datę przejęcia batuty pierwszego dyrygenta Filharmonii Leningradzkiej.
[edytuj] Filharmonia Leningradzka
Od 1938 roku, aż do samej śmierci w 1988 Jewgienij Mrawiński pełnił obowiązki pierwszego dyrygenta Filharmonii Laningradzkiej. W pierwszym roku swojej nowej pracy, oprócz typowego repertuaru (Czajkowski, Mozart, Bruckner), dyrygował utwory Chaczaturiana, prapremierę Szostakowiczowskiej V Symfonii i prowadził przygotowania do wystawienia fragmentów z oper Wagnera. W 1939 roku w repertuarze były symfonie Beethovena (IV,V i IV), VII Brucknera i światowa prapremiera VI Symfonii Szostakowicza. Pierwsze dwa i dwa następne lata, aż do rozpoczęcia Wielkiej Wojny Ojczyźnianej Mrawiński nabył doświadczeń, które zdecydowały o jego późniejszym sukcesie. W 1942 roku Leningradzka Filharmonia została ewakuowana do Nowosybirska tam właśnie Mrawiński dyrygował rosyjską premierą VII symfonii Szostakowicza i światową prapremierą VIII Symfonii tego samego kompozytora. W 1944 orkiestra wraz ze swoim szefem powraca do Leningradu. W 1945 roku odbyły się dwie prapremiery: IX Symfonii Szostakowicza i V Symfonii Prokofiewa, w repertuarze z tego roku pojawili się: Beethoven, Brahms, Schumann i Schubert. W 1945 Prowadził prapremierę IX Symfonii Szostakowicza, to jedyna symfonia tego kompozytora, której nigdy potem nie dyrygował. Lata powojenne obfitują w znakomite osiągnięcia artystyczne, prapremiera VI Symfonii Prokofiewa (1947), prapremiery X Symfonii (1953) oraz koncertów: smyczkowego i wiolonczelowego Szostakowicza, coroczne koncerty na terenie Związku Radzieckiego, bardzo częste trasy koncertowe po całym świecie, w trakcie których dyrygował swoją orkiestrą w NRD i RFN, Szwajcarii, Francji, Austrii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, we Włoszech, w Polsce, Rumunii i Hiszpanii. Sześć występów w Japonii. Wszędzie zbiera najlepsze recenzje, które gloryfikują zarówno jego orkiestrę, jak i jego sztukę dyrygencką. W 1977 roku dostaje nagrodę imienia Artura Nikischa jako pierwszy zagraniczny artysta. 6 marca 1987 Mrawiński po raz ostatni dyryguje orkiestrą, z którą spędził 50 lat swojego życia. W programie Niedokończona Schuberta i IV Symfonia Brahmsa. Prawie rok później, w styczniu 1988, Mrawiński umiera w swoim domu w Leningradzie.
[edytuj] Osiągnięcia
Istotą dyrygenckiego stylu Mrawińskiego było absolutne panowanie nad orkiestrą i niezwykła precyzja odtwarzania partytury. O dziwo perfekcjonista, jakim był Mrawiński, nie lubił nagrań studyjnych (tak samo jak Światosław Richter), pozostawił po sobie dużą ilość nagrań koncertowych, wśród których wyróżniają się rejestracje obu wizyt w Wiedniu i cykl koncertów w Moskwie. Mrawiński był mizantropem, unikał wszelkich kontaktów z prasą radiem i telewizją. Pedantyczny styl pracy z muzykami z orkiestry i współpracującymi z nim rosyjskimi kompozytorami przynosił oczywiste efekty. Praktycznie każda z jego realizacji to niezwykłe dokonanie artystyczne. Często współpracujący z Mrawińskim Szostakowicz narzekał na drobiazgowe śledztwa, które urządzał takt po takcie, przyznał jednak rację, że taka współpraca pozwoliła mu na spojrzenie w swoją twórczość z zupełnie innej strony. Oprócz współczesnych mu kompozytorów radzieckich dodał do repertuaru swojej orkiestry Strawińskiego, Ravela, Debussy'ego, Sibeliusa, Straussa, Bartóka, Honeggera i wielu innych. Był jednym z ważniejszych dyrygentów XX stulecia.
[edytuj] Dyskografia
Najsłynniejsze są jego nagrania ostatnich trzech symfonii Czajkowskiego oraz dzieł symfonicznych Szostakowicza i Prokofiewa, jednakże nagrania zrealizowane dla Melodii z repertuaru klasycznego: IV Beethovena, IV Brahmsa, Niedokończona Schuberta, czy Alpejska Straussa nie pozostawiają wątpliwości, że są to wykonania znakomite. Również rejestracje koncertów z dwóch wizyt Leningradzkiej Filharmonii w Wiedniu dowodzą absolutnego mistrzostwa tak orkiestry, jak i jej szefa.
