Kaczka krzyżówka
Z Wikipedii
Krzyżówka | |||||||||||||||||||||||||||||
samiec |
|||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka | |||||||||||||||||||||||||||||
Domena | eukarioty | ||||||||||||||||||||||||||||
Królestwo | zwierzęta | ||||||||||||||||||||||||||||
Typ | strunowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Podtyp | kręgowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Gromada | ptaki | ||||||||||||||||||||||||||||
Podgromada | Neornithes | ||||||||||||||||||||||||||||
Nadrząd | neognatyczne | ||||||||||||||||||||||||||||
Rząd | blaszkodziobe | ||||||||||||||||||||||||||||
Rodzina | kaczkowate | ||||||||||||||||||||||||||||
Gatunek | krzyżówka | ||||||||||||||||||||||||||||
Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
Anas platyrhynchos | |||||||||||||||||||||||||||||
(Linnaeus, 1758) | |||||||||||||||||||||||||||||
Podgatunki | |||||||||||||||||||||||||||||
A. platyrhynchos platyrhynchos A. platyrhynchos conboschas A. platyrhynchos diazi A. platyrhynchos fulvigula A. platyrhynchos oustaleti A. platyrhynchos wyvilliana A. platyrhynchos laysanensis A. platyrhynchos wyvilliana |
|||||||||||||||||||||||||||||
Status ochronny | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Krzyżówka (kaczka krzyżówka) (Anas platyrhynchos) - średniej wielkości wędrowny ptak wodny z rodziny kaczkowatych, zamieszkujący Europę, Amerykę Północną, Azję oraz Australię i Nową Zelandię. Najpospolitsza kaczka w Polsce. Przeloty w II – IV i VIII – XII. Coraz więcej osobników zimuje na niezamarzniętych wodach (większych rzekach, jeziorach, zbiornikach) oraz w miastach, gdzie są dokarmiane przez ludzi.
W zależności od podgatunku zamieszkuje:
- A. platyrhynchos platyrhynchos - Eurazję oraz północną część Ameryki Północnej.
- A. platyrhynchos oustaleti - Mariany. W rzeczywistości jest naturalną krzyżówką A. platyrhynchos i A. superciliosa lub innego wymarłego gatunku z rodzaju Anas.
- A. platyrhynchos conboschas - Grenlandię. Obie płci podobne do samicy A. p. platyrhynchos, lecz ciemniejsze.
- krzyżówka meksykańska A. platyrhynchos diazi - południowo-zachodnie stany USA i Meksyk. Ubarwiona jak A. p. platyrhynchos, lecz jaśniejsza.
- krzyżówka florydzka A. platyrhynchos fulvigula - Floryda; czasem uznawana za osobny gatunek A. fulvigula.
- krzyżówka hawajska A. platyrhynchos wyvilliana - Hawaje; czasem uznawana za osobny gatunek A. wyvilliana.
- krzyżówka białooka A. platyrhynchos laysanensis - wyspa Laysan na Hawajach; czasem uznawana za osobny gatunek A. laysanensis.
Od krzyżówki pochodzą kaczki domowe.
- Cechy gatunku
- Samiec w szacie godowej (zimą i wiosną) ma żółty dziób, głowę i szyję metalicznego zielonego koloru, pierś brązową, a na szyi białą przepaskę. Pozostałe upierzenie brązowoszare. Kuper czarny z dwoma charakterystycznie zakręconymi piórkami, ogon biały. Samica szarobrązowa, nakrapiana, z szarym dziobem. Na skrzydłach u obu płci granatowe, biało obrzeżone lusterko. Samiec w szacie spoczynkowej upierzony podobnie jak samica, jednak z żółtym dziobem i bardziej rudą piersią. W czasie letniego pierzenia tracą większość piór i zaszywają się wtedy w niedostępnych miejscach, aby przetrwać ten okres.
- Głos: kwakanie, samca – miękkie i nosowe, samicy – jak kaczki domowej.
- Wymiary średnie
- dł. ciała ok. 50 - 65 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 80 - 100 cm
waga ok. 750 - 1000 g. - Biotop
- Prawie wszystkie zbiorniki wodne, najczęściej tam, gdzie występuje też odpowiednio bujna roślinność przybrzeżna. W miastach zamieszkuje nawet małe stawy w parkach.
- Gniazdo
- W pobliżu wody - na ziemi w trzcinach, w kępie wiklin, w skrzynce lęgowej lub dziupli.
- Jaja
- Samica znosi 8-14 zielonkawo-szarych lub żółto-zielonkawych jaj.
- Wysiadywanie
- Jaja wysiadywane są przez okres 27 - 28 dni przez samicę. Pisklęta są zagniazdownikami, zdolność lotu uzyskują po około 7-8 tygodniach.
- Pożywienie
- Drobne bezkręgowce wodne i rośliny. Wszystkożerna.
- Ochrona
- Gatunek łowny od 15 sierpnia do 21 grudnia.
Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu biologii, fauna Polski, ptaki Polski, dymorfizm płciowy.