Karabin maszynowy Chauchat
Z Wikipedii
| Chauchat | |
 |
|
| Fusil-Mitraileur Chauchat Mle15 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | Francja |
| Rodzaj | ręczny karabin maszynowy |
| Historia | |
| Prototypy | 1915 |
| Produkcja seryjna | 1915-1924 |
| Dane techniczne | |
| Kaliber | 8 mm |
| Nabój | 8 x 50 mm R |
| Magazynek | łukowy, 20 nab. |
| Wymiary | |
| Długość | 1143 mm |
| Długość lufy | 470 mm |
| Masa | |
| broni | 9,07 kg |
| Inne | |
| Prędkość pocz. pocisku | 700 m/s |
| Szybkostrzelność teoretyczna | 250 strz./min |
Fusil-Mitraileur Chauchat Mle15 - francuski ręczny karabin maszynowy z okresu pierwszej wojny światowej, powszechnie uważany za najgorszy rkm kiedykolwiek wyprodukowany.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwsze ręczne karabiny maszynowe zostały skonstruowane na początku XX wieku. Początkowo nie były zbyt rozpowszechnione. Cięższe niż karabiny powtarzalne, o znacznie niższej szybkostrzelności niż ciężkie karabiny maszynowy, nie wydawały się zbyt potrzebne. Wprowadzano je więc do uzbrojenie w niewielkich ilościach. We Francji komisja złożona z płk. Chauchata, inż. Suterre oraz p. Pibeyrolle i Gladiatora uznała za najlepszą propozycję karabin maszynowy skonstruowany przez węgierskiego konstruktora broni Rudolpha Frommera. Co ciekawe, choć wstępny projekt nowej broni opracował Frommer, to ostateczny jego wersja była autorstwa Chauchata i Suterre'a, a Pibeyrolle i Gladiator byli pracownikami zakładów, które miały być producentami nowego karabinu maszynowego - trudno zatem uznać wybór członków komisji za obiektywny. Pierwsza, stosunkowo niewielka, seria ręcznego karabinu maszynowego Chauchat została wyprodukowana na początku 1914 roku.
Po wybuchu pierwszej wojny światowej szybko stała się ona wojną pozycyjną. W jej początkowym etapie okopy walczących stron były niezbyt oddalone od siebie. W trakcie nagłych ataków często zdarzało się, że obsługi ciężkich karabinów maszynowych nie zdążały obsadzić stanowisk. Pojawiła się potrzeba szerokiego wprowadzenia ręcznych karabinów maszynowych, które w razie nagłego ataku mogły szybciej wejść do akcji i dać czas na obsadzenie stanowisk broni ciężkiej.
Rozpoczęto masową produkcję Chauchata i wkrótce rozpoczęły się kłopoty. Ręczny karabin maszynowy Chauchat działał na zasadzie długiego odrzutu lufy. Oznacza to że po strzale lufa połączona z zamkiem cofa się aż do skrajnej tylnej pozycji. Następuje wtedy odryglowanie, lufa wraca do pozycji przedniej. Po powrocie lufy do pozycji przedniej wraca zamek (po drodze dosyłając do komory nabojowej kolejny nabój). Taka zasada działania skutkuje płynnym działaniem automatyki, ale wymaga precyzyjnego wykonania mechanizmów broni. W przypadku broni produkowanej masowo, często w prymitywnych warunkach, nie było mowy o zachowaniu odpowiednich tolerancji i w rezultacie karabiny Chauchat ustawicznie się zacinały. Dodatkowym źródłem zacięć był magazynek. Ponieważ naboje francuskie 8x50R miały silnie stożkowy kształt, magazynek Chauchata miał kształt półkola. Dla zmniejszenia masy magazynka wycięto w bocznych ściankach duże otwory. W warunkach wojennych przez otwory do magazynka dostawały się zanieczyszczenia blokujące sprężynę.
Nawet jeśli Chauchata udało się zmusić do strzelania (co nie było łatwe) skuteczność prowadzonego ognia była niewielka. Dawały o sobie znać inne niekorzystne cechy wybranej zasady działania broni. Karabin Chauchat miał bardzo niską szybkostrzelność spowodowaną długim czasem ruchu zamka i lufy po strzale. Dodatkowo ruchy dużej masy (lufa i zamek) na długiej drodze powodowały znaczne przemieszczanie się środka ciężkości broni i podczas strzelania karabin silnie wibrował, co z kolei było przyczyną jego niskiej celności.
Pomimo tych wszystkich wad Chauchat był produkowany do 1924 roku, gdy rozpoczęto produkcję karabinu Châtellerault Mle 24. Ostatnie wiadomości o bojowym zastosowaniu rkm-u Chauchat pochodzą z lat 70. XX wieku.
[edytuj] Wersje rkm Chauchat
- Chauchat Modéle 1915 - najliczniej produkowana wersja kalibru 8 x 50R
- Chauchat M1918 - wersja kalibru 30-06 (7,62 x 63 mm) wyprodukowana dla armii amerykańskiej (25 000 egzemplarzy). Po wprowadzeniu nowej amunicji potrafił się zaciąć po paru strzałach. Badania przeprowadzone po wojnie wykazały, że związane było to z błędnymi wymiarami komory nabojowej w całej partii.
- Chauchat - nie posiadająca odrębnego oznaczenia wersja polska kalibru 7,92 x 57 mm. Zasilana z magazynków od rkmu Browning wz. 1928.
[edytuj] Opis konstrukcji
Ręczny karabin maszynowy Chauchat Modéle 1915 był zespołową bronią samoczynną. Zasada działania oparta o długi odrzut lufy. Ryglowanie przez obrót tłoka zaporowego. Zasilanie z łukowych magazynków o pojemności 20 naboi. Posiadał składany dwójnóg.
[edytuj] Bibliografia
- Ireneusz Chloupek, Rura do strzelania, Komandos 11/93
