Karneol

Z Wikipedii

Karneol (Karniol) - gemmologiczna nazwa czerwonej, półprzezroczystej odmiany chalcedonu.

Nazwa pochodzi od łac.carnis = ciało, mięso. Jest brązowoczerwoną, przeświecajacą lub nieprzezroczystą odmianą chalcedonu.

Spis treści 1 Właściwości 2 Występowanie 3 Zastosowanie: 4 Bibliografia 5 Zobacz też:

[edytuj] Właściwości

• Wzór chemiczny: SiO ₂
• Układ krystalograficzny - skrytokrystaliczny, trygonalny
  
• Twardość w skali Mohsa - 7
  
• Łupliwość - brak
  
• Rysa - biała
  
• Przełam - nierówny, muszlowy
  
• Gęstość - 2,6 g/cm³
  
• Barwa - czerwona, koralowa, koralowoczrwona, brązowokoralowa, brązowa
  
• Połysk - woskowy

Ponieważ karneol jest nieprzezroczysty, rzadko można w nim zobaczyć wtrącenia. Płynne wtrącenia w kształcie kropli nadają mu lśniący połysk. Karneol wykazuje zdolność do białoniebieskiej fluorescencji w świetle ultrafioletowym. Odmiana pochodząca z Indii świeci zielonkawożółtym światłem. Chromoforem jest w nim żelazo – wrostki tlenków i wodorotlenków żelaza (przeważnie goethytu i hematytu). Wskutek podgrzewania barwę można pogłębić.

Większość oferowanych dziś karneoli to barwione i następnie poddawane działaniu wysokiej temperatury agaty. Naturalny karneol pod światło wykazuje pierzasty podział barw, zaś barwiony - sferowość.

[edytuj] Występowanie

W skałach typowych dla chalcedonu.

Miejsca występowania: Egipt, Arabia Saudyjska, Indie – okolice Bombaju (najsłynniejsze wystąpienia na świecie), Brazylia – Rio Grande do Sul, Urugwaj, Kolumbia, Chiny – Tybet, Rumunia – Transylwania, Czechy , Iran, Mongolia.

Polska - w melafirach w okolicy Borówka, Kamiennej Góry, Kłodzka; w kopalni niklonośnego serpentynitu w Szklarach.

[edytuj] Zastosowanie:

• jest stosowany w grawerstwie i jubilerstwie do wyrobu wisiorków, korali, gemm.

Poszukiwane są kamienie czyste, duże, o wyraźnej barwie czerwonej.

• stosowany do wyrobu drobnej galanterii użytkowej, tradycyjnie był używany do wyrobu pieczęci.

Możliwość pomylenia z jaspisem.

[edytuj] Bibliografia

• W.Szumann- „Kamienie szlachetne i ozdobne”;
• N.Sobczak – „Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych”;
• R. Hochleitner – „Minerały i kryształy”;
• Leksykon Przyrodniczy – „Minerały”;
• Podręczny Leksykon Przyrodniczy – „Minerały i kamienie szlachetne”;
• K. Maślankiewicz – „Kamienie szlachetne”;
• C. Hall – „Klejnoty kamienie szlachetne i ozdobne”;
• G.G. Gormaz i J.J.Casanovas – „Atlas mineralogii”.

[edytuj] Zobacz też:

geologia, minerał, przegląd zagadnień z zakresu jubilerstwa, kwarc, chalcedon.