Kolumbia (rzeka)
Z Wikipedii
Kolumbia (ang. Columbia) - rzeka w Ameryce Północnej, największa rzeka wpadająca do Pacyfiku na kontynencie. Źródło w kanadyjskich Górach Skalistych w Kolumbii Brytyjskiej. Płynie przez Kanadę i USA. Długość 2000 km, z czego 801 km w Kanadzie. Wpada do Pacyfiku w Astoria w stanie Oregon. Powierzchnia dorzecza wynosi 415 211 km².
Spis treści |
[edytuj] Geografia
Źródła rzeki Kolumbia znajdują się kanadyjskiej Kolumbii Brytyjskiej. Rzeka wypływa z jeziora Columbia, położonego w Górach Skalistych. Następnie Kolumbia przepływa przez następujące jeziora: Windermere, Kinbasket, Revelstoke i Arrow oraz miasta: Invermere i Golden.
Po przekroczeniu granicy kanadyjsko - amerykańskiej Kolumbia przepływa przez środkową część stanu Waszyngton. Na odcinku ostatnich 480 km Kolumbia jest granicą między stanami Oregon i Waszyngton. Rzeka uchodzi do Oceanu Spokojnego w miejscowościach: Ilwaco (stan Waszyngton) i Astoria (stan Oregon).
Pierwsze 320 km rzeka płynie w kierunku północno-zachodnim, następnie skręca ku południu, do granicy USA, gdzie wpada do niej rzeka Clark Fork. Rzeka Clark Fork ma swoje źródła w okolicach miasta Butte, w stanie Montana i płynie przez zachodnią część stanu Montana, aż wpada do jeziora Pend Oreille. Następnie Clark Fork przepływa w poprzek stanu Idaho, aż dociera do Kolumbii.
Następnie Kolumbia przepływa w kierunku południowym przez płaskowyż Columbia. Nad rzeką Kolumbia leży ponadto miejsce wielu koncertów - amfiteatr Gorge. Kolumbia przecina strefę wojskową Hanford Nuclear Reservation. Następnym dopływem Kolumbii jest rzeka Snake. Po połączeniu z rzeką Snake Kolumbia skręca ostro na zachód i przejmuje rolę granic stanów Oregon i Waszyngton.
W okolicach miasta Hood River rzeka zaczyna przepływać przez Góry Kaskadowe, tworząc następnie tzw. Columbia River Gorge. Dzięki dogodnym wiatrom (od 25 do 55 km/h) w hrabstwie Hood River istnieją warunki do uprawiania windsurfingu.
Kolumbia jest najdłuższą rzeką na świecie nieposiadającą delty. Na zachód od zespołu miejskiego Portland rzeka łączy się z ostatnim dopływem - Willamette. Kilka km dalej rzeka tworzy ostry łuk, i tam osadza się większość osadu, który powinien tworzyć deltę.
[edytuj] Główne dopływy rzeki Kolumbia
[edytuj] Historia
11 maja 1792 roku kapitan Robert Gray był pierwszym białym człowiekiem który widział ujście Columbii. Był on kupcem, który pływał po północno - wschodniej części oceanu Spokojnego w poszukiwaniu handlarzy futer. Nazwę Columbia wziął od nazwy statku, na którym płynął. Do dorzecza Columbii, jako części stanu Oregon, rościły pretensje takie kraje jak USA, Rosja, Wielka Brytania czy Hiszpania.
Pierwotną nazwą rzeki był Ouragan, nadany przez miejscowych Indian. Rzeka stanowiła dla tutejszych Indian miejsce święte. Ekspedycja Lewisa i Clarka przyczyniła się do zbadania dorzecza Columbii, i do rozpoczęcia osiedlania się osadników z zachodnich stanów.
W 1825 dr John McLoughlin z Kompanii Zatoki Hudsońskiej założył Fort Vancouver (obecnie Vancouver w stanie Waszyngton), który w niedługim czasie stał się głównym ośrodkiem handlu futrami regionu. Liczne statki przypływały tu nawet z Londynu, aby wymienić futra za inne dobra. Wpływy handlowe kupców z Fortu Vancouver sięgały więc w niedługim czasie od Alaski, aż po Kalifornię i od Gór Skalistych do Hawajów.
[edytuj] Elektrownie i tamy
Prawie połowa energii elektrycznej produkowanej w amerykańskich hydroelektrowniach przypada na rzekę Columbia. Zbudowano tu 150 hydroelektrowni, w tym dwie największe w kraju: Grand Coulee i Chief Joseph. Tama w elektrowni Grand Coulee jest trzecią pod względem wielkości tamą na świecie. Oprócz produkcji energii elektrycznej tamy dają bezpieczeństwo powstrzymania powodzi.
Dzięki wybudowaniu licznych tam suche niegdyś obszary wschodniej części stanu Waszyngton zostały nawodnione. Woda z rzeki nawadnia około 500 000 akrów (2 000 km²) ziemi. Niegdyś we wschodniej części Waszyngtonu można było uprawiać sucholubne gatunki pszenicy, a dziś uprawia się także jabłonie, ziemniaki, pszenicę, buraki cukrowe, kukurydzę i inne rośliny.
Obecność tam, mimo sztucznego nawadniania i produkcji energii elektrycznej, znacząco zmienia krajobraz i ekosystem. Obecność tam w połączeniu z dużą ilością połowów ryb spowodowała gwałtowny spadek ich liczebności. W wielu miejscach zainstalowano specjalne drabiny, mające pomóc rybom dotrzeć do miejsc składania ikry. Nad prawidłowym przebiegiem wszystkich mechanizmów czuwa Bonneville Power Administration.
