Góry Skaliste
Z Wikipedii
Góry Skaliste (ang. Rocky Mountains), wschodnie łańcuchy Kordylierów, ciągnące się na długości ok. 4800 km, od rzeki Liard w Kolumbii Brytyjskiej do rzeki Rio Grande w stanie Nowy Meksyk.
Zbudowane są ze skał osadowych i wulkanicznych. Na północ od gór leży wyżyna Yellowstone, na wschodzie rozciąga się obszar zwany Wielkimi Równinami.
Najwyższy szczyt gór to Mount Elbert (4401 m n.p.m.) w amerykańskim stanie Kolorado. Najwyższy szczyt w kanadyjskiej części gór to Mount Robson (3954 m n.p.m.).
[edytuj] Geografia i geologia
Niektóre pasma południowych gór kształtowały się podczas prekambru (3980 mln-600 mln lat temu), a młodsze łańcuchy Gór Skalistych wypiętrzyły się w późniejszym okresie kredy (140 mln-60 mln lat temu). Góry Skaliste zbudowane są ze skał pochodzenia wulkanicznego i skał metamorficznych; młodsze skały osadowe występują na skraju południowej części Gór Skalistych, a skały wulkaniczne z okresu trzeciorzędu (65 mln-1.8 mln lat temu) występują w pasmie Gór San Juan. Pasmo Teton i inne północno-centralne pasma górskie są wyśmienitym przykładem intruzji granitowej fałdowanych i rozerwanych skał ery paleozoicznej i mezozoicznej.
Okresy zlodowacenia występowały od epoki plejstocenu (1.8 mln-70,000 lat temu) do epoki holocenu (mniej niż 11,000 lat temu). Niedawne zlodowacenie dotknęło Jezioro Bull rozpoczęte około 150,000 lat temu, jak również rejonu Pinedale, które prawdopodobnie zlodowaciało całkowicie aż do 15,000-20,000 lat temu. Dziewięćdziesiąt procent Parku Narodowego Yellowstone było pokryte lodem w czasie ”małej epoki lodowcowej”, która trwała kilka stuleci od 1550 do 1860 roku. Na przykład, lodowiec Agassiz i Jackson z Parku Narodowego Glacier wysunęły się najdalej w około 1860 roku podczas ”małej epoki lodowcowej”.
Woda pod różną postacią rzeźbiła dzisiejszy krajobraz Gór Skalistych. Odpływy i topniejący śnieg zasilają rzeki i jeziora Gór Skalistych, zapewniając wodę ¼ powierzchni Stanów Zjednoczonych. Rzeki, które spływają z Gór Skalistych docierają do trzech z pięciu oceanów świata: Atlantyk, Pacyfik i Ocean Arktyczny. Są to następujące rzeki:
- Arkansas
- Athabaska
- Kolorado
- Kolumbia
- Fraser
- Kootenay
- Missouri
- Peace
- Platte
- Rio Grande
- Saskatchewan
- Snake
- Yellowstone