Kosaćcowate

Z Wikipedii

Kosaćcowate
Kosaciec żółty (Iris pseudacorus)
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	jednoliścienne
Rząd	kosaćcowce
Rodzina	kosaćcowate
Nazwa systematyczna
Iridaceae Juss.
pub. Gen. Pl.: 57. 4 Aug 1789.
Galeria zdjęć i grafik

Kosaćcowate (Iridaceae Juss.) - rodzina roślin lądowych lub bagiennych. Obejmuje ok. 1,5 tys. gatunków. Do rodziny należą liczne rośliny ozdobne.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Systematyka 3 Przypisy 3.1 Linki zewnętrzne

[edytuj] Charakterystyka

Łodyga

Rozgałęziona.

Liście

Kilka mieczowatych liści ułożonych w dwóch rzędach.

Kwiaty

Obupłciowe, promieniste lub rzadziej grzbieciste, o 3 pręcikach i dolnym słupku, 6 płatków (zewnętrzne odgięte w dół, wewnętrzne wzniesione). Kwitnienie przypada od kwietnie do początku lipca.

Owoce

Trójkomorowa, wielonasienna torebka.

Organy przetrwalnikowe

Poziomo rozrastające się kłącza lub cebulaste bulwy.

[edytuj] Systematyka

W popularnym w końcu XX wieku systemie Cronquista rodzina kosaćcowatych umieszczana była w rzędzie liliowców (Liliales). Późniejsze systemy Reveala i Takhtajana wyłączają kosaćcowate w odrębny rząd kosaćcowców (Iridales). W opublikowanym w 2003 roku systemie APG II kosaćcowate uznane zostały za jedną z linii rozwojowych kladu szparagowców (rząd Asparagales).

Pozycja w systemie Reveala

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa liliowe (Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd kosaćcowce (Iridales Raf.), podrząd Iridineae Engl., rodzina kosaćcowate (Iridaceae Juss.)^[1].

Wykaz rodzajów wg Reveala^[1]

• acidantera (Acidanthera Hochst.)
• babiana (Babiana Ker Gawl. ex Sims)
• iksja (Ixia L., Dichone Salisb.)
• irysek (Iridodictyum Rodion.) - dawniej Iris sekcja Reticulata Dykes
• kosaciec, irys (Iris L., Cryptobasis Nevski)
• krokosmia, montbrecja, cynobrówka (Crocosmia Planch., Curtonus N.E.Br.)
• frezja (Freesia Eckl. ex Klatt)
• mieczyk (Gladiolus L., Anomalesia N.E.Br., Dortania A.Chev., Gladanthera J.M.Wright, Homoglossum Salisb., Kentrosiphon N.E.Br., Oenostachys Bullock, Petamenes Salisb. ex J.W.Loudon)
• miecznica (Sisyrynchium L.)
• sparaksis (Sparaxis Ker-Gawl., Streptanthera Sweet, Sannotia Sweet)
• szafran, krokus (Crocus L., Crociris Schur)
• tygrysówka (Tigridia Juss., Beatonia Herb., Hydrotaenia Lindl.)
• tritonia (Tritonia Ker-Gawl., Montbretia DC., Montbretiopsis L.Bolus)

Ainea Ravenna Alophia Herb., Eustylis Engelm. & A.Gray Antholyza L., Anaclanthe N.E.Br. Anapalina N.E.Br. Trimezia Salisb. ex Herb., Anomalostylus R.C.Foster Anomatheca Ker Gawl. Aristea Sol. ex Aiton, Cleanthe Salisb. Barnardiella Goldblatt Belamcanda Adans. Bobartia L. Calydorea Herb., Cardiostigma Baker, Catila Ravenn, Itysa Ravenna, Salpingostylis Small Cardenanthus R.C.Foster Chasmanthe N.E.Br. Cipura Aubl. Cobana Ravenna Cypella Herb., Zygella S.Moore Devia Goldblatt & J.C.Manning Dierama K.Koch Dietes Salisb. ex Klatt Diplarrhena Labill., Diplarrena Labill. Duthiastrum M.P.de Vos, Duthiella M.P.de Vos Eleutherine Herb., Keitia Regel Ennealophus N.E.Br., Tucma Ravenna Eurynotia R.C.Foster Ferraria Burm.f. ex Mill. Fosteria Molseed Galaxia Thunb. Geissorhiza Ker Gawl., Engysiphon G.J.Lewis Gelasine Herb. Geosiris Baill. Gynandriris Parl., Helixyra Salisb. ex N.E.Br. (dawniej Iris sekcja Gynandridis (Parl.) Bentham) Herbertia Sweet, Trifurcia Herb. Hermodactylus Mill. (dawniej Iris tuberosus L.) Hesperantha Ker Gawl. Hesperoxiphion Baker Hexaglottis Vent. Homeria Vent. Isophysis T. Moore ex Seem. Juno Tratt. (dawniej Iris sekcja Juno Benth. et Hook.) Junopsis Wern.Schulze (dawniej Iris sekcja Nepalensis Dykes) Kelissa Ravenna Klattia Baker Lapeirousia Pourr., Chasmatocallis R.C.Foster

Larentia Klatt Lethia Ravenna Libertia Spreng. Mastigostyla I.M.Johnst. Melasphaerula Ker Gawl. Micranthus (Pers.) Eckl. Morea Mill. ex L. Nemastylis Nutt., Chlamydostylus Baker Neomarica Sprague, Marica Ker Gawl. Nivenia Vent. Olsynium Raf., Chamelum Phil., Ona Ravenna, Phaiophleps Raf., Symphyostemon Miers ex Klatt Onira Ravenna Orthrosanthus Sweet Pardanthopsis (Hance) Lenz (dawniej Iris podrodzaj Pardanthopsis (Hance) Baker) Patersonia R. Br. Phalocallis Herb. Pillansia L.Bolus Pseudotrimezia R.C.Foster Radinosiphon N.E.Br. Rheome Goldblatt Rigidella Lindl. Roggeveldia Goldblatt Romulea Maratti, Trichonema Ker Gawl. Savannosiphon Goldblatt & Marais Schizostylis Bckh. et Harvey Siphonostylis Schulze (dawniej Iris sekcja Unguiculares (diels.) Rodion) Sessilanthera Molseed & Cruden Sessilistigma Goldblatt Solenomelus Miers Sphenostigma Baker Sympa Ravenna Syringodea Hook.f. Tritoniopsis L.Bolus, Exohebea R.C.Foster, Hebea L.Bolus, Tanaosolen N.E.Br. Tapeinia Comm. ex Juss. Thereianthus G.J.Lewis Trimezia Salisb. ex Herb. Tritoniopsis L.Bolus Watsonia Mill. Witsenia Thunb. Xiphion Mill. Xiphium Mill. (dawniej Iris sekcja Xiphium Mill.) Zygotritonia Mildbr.

Do rodziny należy 98 rodzajów.

Przypisy

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Bulbsociety