Szafran
Z Wikipedii
Szafran | |
Szafran uprawny |
|
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | jednoliścienne |
Rząd | kosaćcowce |
Rodzina | kosaćcowate |
Rodzaj | szafran |
Nazwa systematyczna | |
Crocus L. | |
Synonimy | |
Crociris Schur | |
Galeria zdjęć i grafik |
Szafran, krokus (Crocus L.) - rodzaj roślin z rodziny kosaćcowatych.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Liście
- Kilka wąskich, rynienkowatych liści, które rosną silnie dopiero po kwitnieniu, wyrastają z bulwy.
- Kwiaty
- Wyrastają także prosto z bulwy. Płatki tylko w górnej części wolne, niżej zrośnięte w rurkę. Kwitnie wczesną wiosną, choć niektóre gatunki (jak szafran okazały) to gatunki jesienne.
- Część podziemna
- Bulwa - kulista, nieco spłaszczona, pokryta suchymi łuskami.
[edytuj] Systematyka
- Pozycja w systemie Reveala
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa liliowe (Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd kosaćcowce (Iridales Raf.), podrząd Iridineae Engl., rodzina kosaćcowate (Iridaceae Juss.), podrodzina Crocoideae Burnett, plemię Croceae Dumort., podplemię Crocinae Benth. & Hook.f., rodzaj szafran (Crocus L.)[1].
- Gatunki flory Polski [2]
- szafran wiosenny, krokus wiosenny (Crocus vernus (L.) Hill) - roślina uprawna
- szafran spiski (Crocus scepusiensis (Rehmann & Woł.) Borbás)
- Inne gatunki (wybór)
- szafran okazały (Crocus speciosus M.B)
- szafran pstry (Crocus versicolor Ker-Gawl.)
- szafran Siebera (Crocus sieberi L.)
- szafran uprawny, szafran siewny (Crocus sativus L.)
- szafran wąskolistny (Crocus angustifolius syn. C. susianus)
- szafran złoty (Crocus chrysanthus)
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina ozdobna : Spośród ponad osiemdziesięciu gatunków szafranu uprawianych jest około 30. Stosowana w ogrodach i skalniakach.
- Roślina przyprawowa : Od wieków też hoduje się szafran uprawny, szafran siewny (Crocus sativus). Wysuszone znamiona szafranu uprawnego używane są jako przyprawa. Ten żółty proszek jest najdroższą przyprawą na świecie. Na zebranie 1 kg znamion potrzeba 150 tys. kwiatów szafranu uprawnego.
- Sztuka kulinarna : Szafran barwi potrawy na żółto. Zbyt duża ilość szafranu sprawia, że potrawa staje się gorzka. Szafran najczęściej stosuje się do przyprawiania ryżu, owoców morza, zup i ciast. Dobrze komponuje się z bazylią i oregano. W Polsce sławne były ongiś tzw. "baby szafranowe", czyli drożdżowe puszyste ciasta zabarwione na żółto szafranem.
- Jako afrodyzjak stosowany był przez Asyryjczyków, Fenicjan, Greków, Arabów, a nawet Brytyjczyków, którzy od XIV w. hodowali go w Saffron Walden.
- Jako barwnik organiczny stosowany już w Starożytnej Grecji i Rzymie, także w Chinach.
Przypisy
- ↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Crocus wg Reveala
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular Plants of Poland - A Checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 1995. ISBN 83-85444-38-6.
[edytuj] Zobacz też