Krzyż Kulmski
Z Wikipedii
Krzyż Kulmski (niem.: Kulmer Kreuz, ros.: Кульмcкий крeст) - odznaczenie wojenne Królestwa Prus, jednorazowo nadane wyłącznie wojskowym służącym w armii Imperium Rosyjskiego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
29 i 30 sierpnia 1813 odbyła się bitwa pod Kulm, w której sprzymierzone wojska rosyjskie, austriackie i pruskie rozbiły francuski korpus pod dowództwem gen. Dominique Vandamme'a. Bitwie przyglądał się król pruski Fryderyk Wilhelm III i postanowiwszy nagrodzić żołnierzy rosyjskich za szczególne męstwo, nadał całemu korpusowi lejbgwardii konnej odznaczenie nazwane od miejsca starcia Kulmer Kreuz. Istniał wprawdzie już od początku roku 1813 Krzyż Żelazny, ale statuty jego nie przewidywały masowych nadań, a chodziło tu o 12 000 osób, stworzono zatem łudząco podobne do Krzyża Żelaznego nowe odznaczenie, które otrzymali wszyscy rosyjscy kawalerzyści biorący udział w bitwie, niezależnie od wykazanego męstwa i rangi wojskowej, m.in. 23-letni pułkownik gwardii, ks. Leopold von Sachsen-Coburg-Saalfeld, późniejszy król Belgów Leopold I.
Królewska komisja orderowa skierowała zamówienie na wykonanie odznaczenia do manufaktur w Berlinie: pierwotne zamierzano ustanowić krzyż noszony na piersi na tej samej wstędze co Eisernes Kreuz - czarnej z białymi bordiurami - w końcu zdecydowano się jednak na tradycyjny pruski krzyż noszony na agrafie bez wstęgi, tak jak Żelazny Krzyż I. kl. i do dziś dnia wiele innych odznaczeń niemieckich. Krzyże dotarły do Petersburga w 1815 roku (11 120 krzyży żołnierskich i 443 oficerskich), wręczono je weteranom bitwy po Kulmem na paradzie w maju 1816 roku. W Rosji nazwano Krzyż Kulmski "Odznaką Honorową Pruskiego Żelaznego Krzyża" ("Энaк oтличия пруccкoгo Жeлeзнoгo кpecтa"), ale otrzymał status niższy od wszystkich rosyjskich odznaczeń wojskowych.
[edytuj] Insygnium
Oznaka Krzyża Kulmskiego jest identyczna jak zaprojektowany przez Schinkla Żelazny Krzyż, ale nie posiada ani na awersie, ani rewersie żadnych napisów czy dat. Krzyże żołnierskie były wykonane z żelaza i pokryte czarną farbą, krzyże oficerskie, wykonane w srebrze, posiadają wąskie srebrne obramowanie i pokryte są czarną emalią.
[edytuj] Bibliografia
- И. Г. Cпaccкий, Инocтpaнныe и pyccкиe opдeнa дo 1917 гoдa, Leningrad 1963
[edytuj] Linki zewnętrzne
Order Czarnego Orła • Order Czerwonego Orła • Ordre de la Concorde • Ordre de la Générosité • Ordre de la Sincérité • Order Rodu Hohenzollernów • Order Korony • Order Luizy • Order Łabędzia • Pour le Mérite • Order Wilhelma • Order Zasług Korony Pruskiej • Order Zasługi dla Niewiast • Order Zasługi dla Niewiast i Dziewcząt • Krzyż Kulmski • Krzyż Żelazny •
