Księga Welesa

Z Wikipedii

Księga Welesa – tekst rzekomo dotyczący religii i historii starożytnych Słowian.

Dotyczy okresu od VII do IX wieku naszej ery. Napisany jest na drewnianych deseczkach, rzekomo co najmniej w trzech dialektach słowiańskich. Nazwa pochodzi od pierwszej tabliczki, dotyczącej boga Welesa. Przez przeważającą część naukowców uważany za falsyfikat.

W 1919 r. pułkownik Białej Armii Ali Fiodor Arturowicz Izenbek podczas ataku Denikina, w jednym z majątków w okolicach Charkowa lub Orła (możliwe, że był to Kurakins) rzekomo znalazł i zabrał (wyszabrował) drewniane deseczki pokryte dziwnymi napisami. Po klęsce armii "białych" Izenbek wyemigrował do Belgradu, gdzie w 1923 roku próbował bezskutecznie sprzedać je do muzeum. Od 1925 r. mieszkał w Brukseli; tam o tabliczkach dowiedział się J.P. Mirolubow, który rozpoczął naukowe badanie deseczek. Zajął się on odrestaurowaniem deseczek, przepisał większość tekstów (z błędami) i fotografował deseczki. Fotografie jednak okazały się nieczytelne, obecnie znany jest tylko jeden czytelny wizerunek. Mirolubow próbował też odczytać zawarte tam teksty. Podczas badań Izenbek był bardzo ostrożny w stosunku do deseczek, nie pozwalał ich wynosić z domu i odmówił profesorowi uniwersytetu w Brukseli, który chciał zbadać tabliczki (co stało się podstawą do podejrzeń o falsyfikat).

Tabliczki zaginęły w czasie II wojny światowej.

Po wojnie Mirolubow wyemigrował do USA i przekazał swoje materiały Rosyjskiemu Muzeum w San Francisco. Zostały one odnalezione w 1953 przez profesora A.A. Kurienkowa i opublikowane w czasopiśmie Żar Ptica w okresie od marca 1957 do maja 1959. Później tekst został opracowany przez S. Paramonowa.

Wszystkie tabliczki były tej samej wielkości: 38 x 22 cm, grubości około 5 mm, o nierównych krawędziach, z otworami do mocowania rzemienia. Napisy były wykonane ostrym przedmiotem (szydłem), a następnie pokryte jakimś rodzajem lakieru. Wzdłuż każdej narysowane są linie, pod którymi wpisany jest tekst. Niektóre z desek były częściowo spróchniałe.

Języki indoeuropejskie mają słowa dotyczące pisania o wspólnym rodowodzie (angielskie book - książka, niemieckie das buch – książka, rosyjskie буква (bukva) – litera). Pochodzą one od nazwy drzewa buk i już wcześniej sądzono, że pierwotnie napisy były wykonywane na bukowych deskach, ale jest to jedyne znalezisko tego typu.

Krytycy są podzieleni co do kwestii autentyczności tekstu. Ponieważ oryginał zaginął, nie są możliwe badania drewna, na którym były spisane. Przeciw oryginalności przemawiają błędy w pisowni liter i niepoprawne użycie niektórych sformułowań. Jednak mogły one powstać podczas przepisywania. Za autentycznością miałoby przemawiać to, że do takiego fałszerstwa potrzebny byłby wybitny historyk i lingwista, a ani Izenbek, ani Mirolubow takimi nie byli. Zwolennicy wskazują na to, że Izenbek i Mirolubow nie odnieśli żadnej osobistej korzyści z badania tych tabliczek, więc takie oszustwo nie miałoby sensu.

Niektórzy słowiańscy neopoganie uważają ten tekst za swoją świętą księgę.