Biali (Rosja)
Z Wikipedii
Biała Armia - zbiorcze określenie ruchów politycznych i sił zbrojnych działających podczas wojny domowej w Rosji w latach 1917-1923, walczących z komunistami (bolszewikami) i ruchami ich wspierającymi, mających na celu przywrócenie poprzedniego systemu ekonomicznego i politycznego. Biali określani są także jako Biała Armia (ros. Белая Армия), Biała Gwardia (Белая гвардия) lub Biały Ruch (Белое движение), lecz nie stanowili oni jednej organizacji, a poszczególne formacje działające w różnych częściach kraju nosiły różne nazwy. Nazwa "biali" powstała jako przeciwieństwo przyjętej przez komunistów symboliki związanej z kolorem czerwonym.
Do białych nie zaliczają się formacje takie, jak anarchiści Machno, a także inne walczące zarówno przeciw bolszewikom, jak i białym (określane też jako "zieloni") oraz ruchy nacjonalistyczne, walczące w celu zyskania niepodległości poszczególnych terenów wchodzących poprzednio w skład carskiej Rosji. W propagandzie radzieckiej określenie "biali" było jednakże rozciągane na wszystkich przeciwników bolszewików, w tym na Polaków (nazywanych "białopolakami").
Armie białych były dowodzone przez dawnych carskich generałów sprzeciwiających się Rewolucji Październikowej i komunistycznemu rządowi. Ze względu na zamordowanie cara Mikołaja II i jego rodziny, biali nie posiadali nikogo, kto byłby w stanie pokierować działaniami wszystkich części, przy tym poszczególni liderzy mieli samodzielne ambicje polityczne.
Do naczelnych dowódców białych należeli:
- Michaił Aleksiejew (1857-1918) - dowódca Armi Ochotniczej w latach 1917-1918
- Stanisław Bułak-Bałachowicz
- Anton Iwanowicz Denikin (1870-1947) - dowódca Sił Zbrojnych Południa Rosji w latach 1918-1920
- Nikołaj Judenicz (1862-1933)- dowódca Armii Północno-Zachodniej, 1918-1920
- Aleksander Wasyljewicz Kołczak (1874-1920) - minister wojny i marynarki w antybolszewickim Dyrektoriacie Ufijskim, potem w latach 1918-1920 dowódca Wojskowych Sił Rosji na Syberii i Uralu tzw. Armii Syberyjskiej.
- Ławr Grigoriewicz Korniłow (1870-1918) - głównodowodzący białogwardzistów walczących w latach 1917-1918 na południu kraju.
- Piotr Krasnow (1869-1947) - ataman Kozackiego wojska Dońskiego.
- Jewgienij Miller (1867-1938) - dowódca Armii Północnej, 1918-1920
- Grigorij Siemionow (1890-1946) - dowódca Specjalnego Oddziału Mandżurskiego.
- Andriej Szkuro
- Roman Ungern von Sternberg
- Piotr Nikołajewicz Wrangel (1878-1928) - dowódca Białej Armii na froncie południowym w 1920
