Lasówka
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°18' N 16°27' E
| Lasówka | |
| Województwo | dolnośląskie |
| Powiat | kłodzki |
| Gmina | Bystrzyca Kłodzka |
| Położenie | 50° 18' N 16° 27' E |
| Wysokość | 680 730 m n.p.m. |
| Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
100 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
74 |
| Kod pocztowy | 57-517 |
| Tablice rejestracyjne | DKL |
|
Położenie na mapie Polski
  Lasówka
|
|
Lasówka – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Lasówka położona jest w Sudetach Środkowych około 16 km na zachód od Bystrzycy Kłodzkiej, nad lewym brzegiem Dzikiej Orlicy, w górnej części Doliny Dzikiej Orlicy między Górami Bystrzyckimi, na północnym wschodzie, a Górami Orlickimi czes. Orlicke hory, na południowym zachodzie przy granicy z Czechami.
[edytuj] Charakterystyka
Lasówka to rozciągnięta, przygraniczna wieś łańcuchowa, położona u południowo-zachodniego zbocza Gór Bystrzyckich, wzdłuż dawnej drogi nadgranicznej, a obecnie Autostrady Sudeckiej. Wieś o charakterze turystycznym, charakteryzująca się luźną zabudową. Sędziwe zabudowania wsi położone są w większości po jednej stronie drogi, stoją rozrzucone na łąkach łagodnego zbocza Kłobuka na wysokości od 680 do 730 m n.p.m. Jest to wieś zanikająca, przypomina żywy skansen i jako taka zasługuje na ochronę, gdyż wiele domów przestało już istnieć, a po niektórych obejściach gospodarczych zostały już tylko fundamenty parę innych chyli się ku upadkowi, większość zabudowań jest w złym stanie. Miejscowość posiada dobre warunki klimatyczne i wypoczynkowe, położona jest w pobliżu dużego ośrodka sportów zimowych Zieleńca. Otoczenie wsi stanowią rozległe półdzikie górskie łąki, a wzniesienia porastają lasy świerkowo - bukowe regla dolnego. Okolice Lasówki są malowniczo położone, a z wielu miejsc roztacza się rozległa panorama na najwyższą część Gór Orlickich. We wsi zachował się kamienny kościół filialny św. Antoniego z 1912 roku oraz kilka zabytkowych sudeckich drewnianych chałup mieszkalnych z XIX wieku oraz fundamenty trzech pieców szklarskich.
[edytuj] Historia
Lasówka powstała pod koniec XVI wieku jako strażnica chroniąca przygraniczne lasy hrabstwa kłodzkiego po przesunięciu w 1589 roku granicy na nurt Dzikiej Orlicy. Pierwsze wzmianki o niewielkiej osadzie drwali i szklarzy powstałej przy leśnej strażnicy pochodzą z początku XVII wieku, osada wchodziła wówczas w dobra zamku Szczerba. W 1612 r. zbudowano tu hutę szkła, która wykorzystywała drewno z pobliskiego Cesarskiego Lasu. Po zniszczeniu huty podczas wojny trzydziestoletniej produkcję uruchomił ponownie w 1656 roku Adam Peterhansel. Powstał tu też folwark i kilka domów mieszkalnych. Osada, która rozwinęła się w rozproszoną wieś na podstawie układu z 1662 roku, otrzymała nazwę Lasówka od pobliskiego lasu. W XIX wieku miejscowa huta wyspecjalizowała się w produkcji biżuterii ze specjalnego szkła kryształowego, zwanego czeskim szkłem. W 1727 roku Cesarski Las został wykupiony przez hrabiego Wallisa z Pławnicy, który wydzierżawił hutę braciom Rohrbachom. W 1770 roku rozszerzyli oni produkcję na zakład w Batorowie. W 1801 roku wieś wykupuje Jan Krzysztof Rohrbach. Od 1837 roku właścicielami dóbr stają się Hatscherowie, krewni braci Rohrbachów. W 1857 roku huta została kupiona i rozbudowana przez A. Pangratza. We władaniu jego potomków pozostała do 1945 roku zyskując dużą renomę. W oparciu o czysty piasek z rejonu Rudawa|Rudawy produkowano szkło dmuchane, laboratoryjne, kryształy. W połowie XIX w. funkcjonowały: potażarnia, browar, gorzelnia, liczne warsztaty tkackie i niewielka fabryka zapałek. Po 1945 roku huta funkcjonowała jako filia zakładów w Szczytnej, kilka lat potem hutę zamknięto, a szlifiernię zlikwidowano w końcu lat pięćdziesiątych. Na przełomie XIX-XX wieku wieś była jedną z większych miejscowością w Dolinie Dzikiej Orlicy. Pod koniec XIX wieku nastąpił znaczny napływ turystów i letników, w 1910 roku we wsi mieszkało 660 mieszkańców. Po II wojnie światowej dokuczliwości przygraniczne oraz polityka osiedleńcza doprowadziła do bardzo niekorzystnych zmian w regionie Gór Bystrzyckich. W miejsce wysiedlonych Niemców i Czechów osiedlono na Ziemiach Zachodnich mieszkańców wschodnich terenów przedwojennej Polski, włączonych do Związku Radzieckiego. Nowi przybysze nie posiadali umiejętności gospodarowania w trudnych warunkach górskich, również nie potrafili kontynuować letniskowych tradycji wsi. Stało się to przyczyną postępującego upadku rolnictwa w tym terenie, i wyludniania się wiosek górskich. Na początku XXI wieku we wsi mieszkało poniżej 100 mieszkańców. Wieś zanika, choć pojawiły się jednak pierwsze obiekty letniskowe.
[edytuj] Zabytki
- kościół filialny św. Antoniego z 1912 roku wzniesiony z piaskowca z wysokim, czterospadowym hełmem wieży i wyposażeniem wnętrza z początku XX wieku, w tym ołtarz główny i dwa boczne z obrazami patronów MB i św. Józefa. Przy prawej stronie stoi chrzcielnica z piaskowca
- fundamenty szlifierń przy bocznej drodze: jednej koło kościoła, oraz drugiej przy dojściu drogi do Dzikiej Orlicy
- fundamenty trzech pieców szklarskich przy bocznej dróżce między rzeką a drogą wiejską
- sudeckie drewniane chałupy mieszkalne z XIX wieku.
[edytuj] Ciekawostki
 |
Ta sekcja może zawierać informacje trywialne, plotkarskie i tym samym niepotrzebne w artykule encyklopedycznym. Staraj się integrować ciekawostki z główną treścią artykułu. Po oczyszczeniu tej sekcji możesz usunąć szablon. Potrzebę wpisania ciekawostek możesz omówić w dyskusji artykułu. |
- W Lasówce w 1656 roku powstała największa i najbardziej znana w rejonie Gór Orlickich huta szkła.
- We wsi urodził się Wilhelm Rohrbach, malarz na szkle, kontynuator wieloletniej tradycji miejscowego zdobnictwa szkła artystycznego.
[edytuj] Turystyka
Przez wieś prowadzi szlak turystyczny
czerwony prowadzący z Długopola Zdr. do Dusznik Zdr.- W górnej części wsi położone jest prywatne schronisko "Szarotka".
