Lelów
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°40'57" N 19°37'31" E
Lelów | |||
|
|||
Województwo | śląskie | ||
Powiat | częstochowski | ||
Gmina | Lelów | ||
Położenie | 50° 40' 57'' N 19° 37' 31'' E |
||
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
2 000 |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
34 | ||
Kod pocztowy | 42-235 | ||
Tablice rejestracyjne | SCZ | ||
Położenie na mapie Polski
|
Lelów – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Lelów, w regionie Progu Lelowskiego, nad rzeką Białką, ok. 35 km na wschód od Częstochowy.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie częstochowskim.
Miejscowość jest siedzibą gminy Lelów.
Liczba mieszkańców - około 2 000.
Główne atrakcje turystyczne:
- kościół parafialny św. Marcina z cudownie ocalałym z pożaru we wrześniu 1939 roku krzyżem oraz kaplicą Matki Boskiej Pocieszenia
- ohel cadyka Dawida Bidermana, do którego corocznie na przełomie stycznia i lutego pielgrzymują chasydzi z całego świata.
- unikalny w skali europejskiej rynek (z każdego rogu odchodzą 2 ulice)
- zalew na rzece Białce
- Ciekawostka kulinarna: "ciulim" - potrawa przyrządzana z okazji świąt na bazie ziemniaków, mięsa, przypraw, będąca odpowiednikiem żydowskiego czulentu.
Szkolnictwo: szkoła podstawowa, gimnazjum publiczne.
Główne źródła utrzymania ludności: rolnictwo, rzemiosło, usługi. Brak przemysłu, otoczenie leśne sprzyja zabudowie letniskowej.
Infrastruktura: sieć telekomunikacyjna, wodociąg, kanalizacja.
Komunikacja: Droga krajowa nr 46 (Kudowa - Jędrzejów), droga wojewódzka nr (Koniecpol - Kraków), droga wojewódzka nr (Lelów - Żarki), niegdyś część drogi wojewódzkiej (Lelów - Lubliniec) .
Kultura: W Lelowie, a konkretnie przy Gminnym Ośrodku Kultury działa teatr RamPam. Zespół ten odnosi wiele sukcesów w przeglądach i mityngach teatralnych.
[edytuj] Historia
- 1193 - pierwsze wzmianki o osadzie Lelów istniejącej na terenie obecnej wsi Staromieście w dokumencie wydanym przez papieża Celestyna III
- 1246 - Konrad I mazowiecki buduje gród nad Białką
- 1325-1334 - przeniesienie siedziby dekanatu z Irządz do Lelowa
- 1314 - Lelów uzyskuje prawa miejskie
- 1345 - pod Lelowem miała miejsce zwycięska dla Polaków bitwa w czasie wojny polsko-czeskiej 1345-1348
- XIV - XVII wiek - Lelów jest siedzibą powiatu w województwie krakowskim
- XVII wiek - utrata znaczenia miasta w wyniku pożarów i zniszczeń wojennych
- 1825 - klasztor Franciszkanów zostaje rozebrany
- 1869 - utrata praw miejskich
- 4 września 1939 - wkroczenie Niemców, rozstrzelanie przez Wehrmacht 16 mieszkańców w odwecie za porażkę pod wsią w walce z wojskiem polskim, spalenie kościoła parafialnego z XIV wieku, zburzenie synagogi, początki prześladowań ludności żydowskiej
[edytuj] Znani lelowianie
- Daniel Sigonius– rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w latach: 1626 – 1627,1628-1630, 1637
- Dawid Biderman – cadyk. Żył w latach 1746-1814. Jeden z najbardziej znanych ówcześnie cadyków na ziemiach polskich. Jego myśli cytowane są do dziś przez Chasydów na całym świecie
- Ignacy Trenda - bohaterski obrońca Kościoła w Lelowie, ur. 1882r. Zamordowany przez hitlerowców, 4 września 1939, z powodu odmowy podpalenia Kościoła. Obecnie trwa jego proces beatyfikacyjny
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Siedziba gminy: Lelów
Wsie sołeckie: Biała Wielka • Celiny • Drochlin • Gródek • Konstantynów • Lgota Błotna • Lgota Gawronna • Mełchów • Nakło • Paulinów • Podlesie • Posłoda • Skrajniwa • Staromieście • Ślęzany • Turzyn