Leszczka
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: poprawić styl. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Leszczka | |
Województwo | podlaskie |
Powiat | siemiatycki |
Gmina | Siemiatycze |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
85 |
Tablice rejestracyjne | BSI |
Leszczka – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Siemiatycze.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
[edytuj] Historia
Historia Leszczki jest ściśle związana z rodem Leszczyńskich. Na początku XIV wieku jeden z rycerskiego rodu Wieniawitów Leszczyńskich z Leszna na zaproszenie księcia mazowieckiego wraz z przedstawicielami innych rodów rycerskich osiadł we wschodniej części Mazowsza na darowanych 50 - 60 włókach ziemi, które nazwał Leszczką (według szacunków geodezyjnych obszaru Leszczki Wielkiej i Małej i wielkości późniejszych podziałów). Celem tego pierwszego osadnictwa rycerskiego była obrona Mazowsza od Jaćwieży, Prusów i Litwy. Druga faza osadnictwa na pograniczu Mazowsza i Podlasia to okres po bitwie grunwaldzkiej. W 1407 r. Leszczyńscy zbudowali modrzewiowy kościół w Perlejewie (Pierlejewie) i ufundowali parafię z wieczystą donacją 3 włók ziemi (ok. 50 ha). Jeden z Leszczyńskich zginął w bitwie pod Grunwaldem walcząc w chorągwi Ziemi Drohinickiej Wielkiego Księstwa Litewskiego pod Wielkim Księciem Witoldem. Wieniawici Wielkopolscy walczyli w chorągwi Ziemi Śremskiej. Dwór w Leszczce spalili Tatarzy pod Hetmanem Gosiewskim w 1656 roku idąc na Prusy. Modrzewiowy kościół w Pierlejewie spalili zaś Szwedzi w 1657 roku. Cała okolica była zdewastowana, a Leszczyńscy przenieśli się do Drohiczyna, gdzie mieli swój dworek w okolicy kapliczki św. Jana. Po kilkunastu latach odbudowali się już na gruntach Małej Leszczki bliżej Pierlejewa. W tradycji rodzinnej przetrwało, ale też i w dokumentach historycznych mówi się o tym, że jeden z wielkopolskiego rodu Leszczyńskich Rafał, "maczał palce" u źródeł reformacji luterańskiej. Otóż Rafał studiując na uniwersytecie w Tybindze zaprzyjaźnił się z Melanchtonem i razem z Marcinem Lutrem i studentami pojechał na słynną teologiczną dysputę z przedstawicielem papieża kardynałem Eckiem w 1519 r. Zresztą później przez długie lata prowadził korespondencję z Lutrem już z dysydenckiego Leszna. Otóż jeden z Leszczyńskich - Wacław, który nie przeszedł na " melanchto-nową wiarę" nie chcąc mieć wiele wspólnego z dysydencką rodziną przeniósł się do Leszczki, było to około 1580 - go roku. Od cesarza Fryderyka III w 1473 roku otrzymał Rafał Leszczyński tytuł hrabiowski (honoravit titulo comitatus de Lesna), który należny jest potomkom. W tradycji Leszczyńskich z Leszczki są też barwne postaci jak np. Kacper, który ścigany wyrokiem za "poszczerbienie" Radziszewskiego, zaciągnął się był onegdaj w Brześciu do Lisowczyków i harcował z nimi po całej Europie, brał udział w zdobyciu Magdeburga. Jeszce w sile wieku wrócił był do Leszczki i udekorował ściany dworzyszcza rzadkimi okazami broni i kobierców. Ze spalonego przez Tatarów dworu ocalała podobno tylko wielkiej wartości krzywa damasceńska szabla, łuk turecki inkrustowany macicą perłowa i kielich ofiarowany do kościoła w Pierlejewie. Nie ożenił się ten sławny na okolice harcownik-zagończyk, lecz po powrocie ku zdumieniu familii wstąpił do klasztoru. Czyżby dopadła go pilna potrzeba podsumowania grzechów młodości, i z okresu wojaczki, by dokończyć burzliwego żywota w ciszy i na modlitwie? Był też i Maciej Leszczyński wykształcony w kollegium drohickim, który był łącznikiem między konfederatami dzikowskimi a dworem w Królewcu Króla Stanisław, a który później zawędrował aż do mołdawskiego Benderu, by tam być zaufanym kurierem Stanisława. Do Leszczki już nie wrócił, ożenił się podobno z Wołoszką i zamieszkali na Węgrzech. Był też i dziedzic Marcin o którym mówiło się, że był w Wiecznym Mieście na wojaczce podczas Wiosny Ludów. Marcin po powrocie z wojny zastał majątek w ciężkim stanie, bowiem jego plenipotent przegrał długoletni proces z Zalewskimi o łąki nadbużańskie koło Grannego, także i Borzymowie nie spłacili pożyczki ani procentów.
[edytuj] Przypisy
- F. Sulikowski, B. Chlebowski, J. Krzywicki, W. Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1 15, Warszawa 1880-1902.
- Adam Boniecki , Herbarz Polski.
Zobacz też: Leszczka Duża, Leszczka Mała