Portal:Literatura/Artykuł tygodnia
Z Wikipedii
Antoni Lange
Antoni Lange (ur. 1861 lub 1863 w Warszawie, zm. 17 marca 1929 w Warszawie) – polski poeta, tłumacz, filozof, poliglota (15 języków), dramatopisarz i powieściopisarz zaliczany do pierwszego pokolenia poetów Młodej Polski[1]. Nazwany przez Juliana Tuwima "mistrzem poezji refleksyjnej"[2] a przez Stanisława Brzozowskiego "jednym z rzadkich w Polsce europejskich umysłów"[3]. Przedstawiciel dekadentyzmu i parnasizmu w Polsce, prekursor literatury fantastycznonaukowej. Propagator kultury Dalekiego i Bliskiego Wschodu, badacz polskiego romantyzmu, znawca literatury francuskiej.
Przyszedł na świat w roku 1861 (choć nie jest to pewna data) w Warszawie. Pochodził z rodziny żydowskiej o dużych tradycjach patriotycznych – jego ojciec, Henryk Lange, brał czynny udział w powstaniu listopadowym. W domu Lange panowała zatem atmosfera kultu i uwielbienia klasyki polskiej literatury, zwłaszcza romantycznej. Ukończywszy V Gimnazjum w Warszawie, młody Antoni zapisał się na studia uniwersyteckie: studiował na Wydziale Przyrodniczym. W tym czasie zaangażował się w działalność radykalnych i patriotycznych kół młodzieży. Około roku 1880 został przez władze rosyjskie wydalony z Uniwersytetu Warszawskiego (wówczas: Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego) za działania konspiracyjne (tzw. schodka apuchtinowska). Przez pewien czas utrzymywał się z pracy prywatnego nauczyciela i z publikowania wierszy o charakterze społecznym i narodowo-wyzwoleńczym, pisanych pod pseudonimami: Napierski i Antoni Wrzesień. Następnie wyjechał do Paryża, by podjąć studia na tamtejszym uniwersytecie. W 1890 w stolicy Francji został kierownikiem literackim warszawskiego "Życia". Prócz tego korespondował z "Przeglądem Tygodniowym", "Pobudką" i "Głosem". Przez pewien czas pracował jako nauczyciel języka polskiego w Batignolles. W Paryżu zapoznał się z nowymi prądami w sztuce, filozofią buddyjską, filologią języków wschodnich oraz teoriami Charcota, które odbiły piętno na jego twórczości prozatorskiej (Zbrodnia, W czwartym wymiarze). Uczestniczył w "obiadach czwartkowych" Stéphane Mallarmégo. W 1924 założył literackie czasopismo "Astrea", poświęcone szeroko pojmowanej teorii polskiego romantyzmu. Z założenia miała to być również pierwsza trybuna dyskusji na temat dziedzictwa literatury Trzech Wieszczów. Przez pewien czas pracował również w wydawnictwie "Biblioteki Groszowej". Po powrocie do Polski został członkiem Straży Piśmiennictwa Polskiego – instytucji organizowanej przez Warszawskie Towarzystwo Literatów i Dziennikarzy, będącej zaczątkiem powstałej później Akademii Literatury.
