Ludwik Fleck

Z Wikipedii

Ludwik Fleck (ur. 11 lipca 1896 we Lwowie, zm. 5 czerwca 1961 w Ness-Ziona w Izraelu) – mikrobiolog polski, następnie (w latach 1956-1961) izraelski, specjalista z dziedziny bakteriologii, immunologii i hematologii. Był także autorem wielu cenionych prac filozoficznych.

[edytuj] Życiorys

Urodził się w rodzinie lwowskich Żydów. We Lwowie ukończył polskie gimnazjum, następnie medycynę na Uniwersytecie Jana Kazimierza, gdzie uzyskał stopień doktora wszechnauk lekarskich. Pracował jako asystent profesora Rudolfa Weigla kierującego Katedrą Biologii Ogólnej UJK, lecz w roku 1923 odszedł z uniwersytetu. Specjalizację z bakteriologii ukończył w Wiedniu, po czym w latach 1928-1935 kierował laboratorium bakteriologicznym i chemicznym w nowoczesnym szpitalu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych we Lwowie. Był znanym ekspertem w dziedzinie immunologii i serologii.

Podczas okupacji sowieckiej Lwowa (wrzesień 1939 - czerwiec 1941) pracował jako docent na wydzielonym z uniwersytetu lwowskiego Wydziale Medycznym. W czasie okupacji niemieckiej Lwowa (od czerwca 1941) wraz z innymi żydowskimi naukowcami (małżeństwo Meislów) był zatrudniony w Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym i Wirusami prof. Rudolfa Weigla, co pozwoliło mu uniknąć śmierci (codziennie doprowadzano ich z getta do instytutu pod wojskową eskortą). Mimo aresztowania w styczniu 1943 żydowskich naukowców zatrudnionych w tym instytucie i osadzenia ich w obozie koncentracyjnym Auschwitz i Buchenwald udało im się uniknąć śmierci.

Po wyzwoleniu kierował Zakładem Mikrobiologii Medycznej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, a potem Akademii Medycznej w Lublinie. Od 1952 pracował w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie. Prowadził rozległe badania nad mechanizmami odpornościowymi. Uczestniczył w międzynarodowych kongresach, wykładał w Brazylii, Francji, USA i ZSRR. Był członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1956, w ślad za jedynym synem, wyjechał z żoną do Izraela. Kontynuował tam badania nad zjawiskiem leukergii w Instytucie Bakteriologicznym w Ness-Ziona. Kierował Departamentem Patologii Eksperymentalnej i Izraelskim Instytutem Badań Biologicznych.

W 1935 wydał książkę z zakresu filozofii nauki Entstehung und Entwicklung einer wissenschaftlichen Tatsache. Einführung in die Lehre vom Denkstil und Denkkollektiv a także dwa artykuły filozoficzne napisane po niemiecku, oraz dwa ogłoszone po polsku w Przeglądzie Filozoficznym. Nie wzbudziły one jednak wówczas prawie żadnego zainteresowania. W 1946 ogłosił jeszcze jeden artykuł filozoficzny, Problemy naukoznawstwa, zaś w 1947 opublikował w miesięczniku Problemy artykuł na temat filozofii nauki zatytułowany Patrzeć, widzieć, wiedzieć.

Do 1977 jego filozoficzne prace były zupełnie nieznane. Dopiero przekład na angielski monografii Powstanie i rozwój faktu naukowego (Genesis and Development of a Scientific Fact) spowodowało podjęcie systematycznych badań jego twórczości z tej dziedziny. Część idei Flecka wykorzystał wykorzystał Thomas Kuhn w swojej książce Struktura rewolucji naukowych.

Dziś uważa się Ludwika Flecka za prekursora programu socjologii wiedzy, rozwijanego przez Szkołę Edynburską od połowy lat siedemdziesiątych.