Maria z Montferratu

Z Wikipedii

Artykuł ten został zgłoszony jako kandydat na "Dobry artykuł".
Weź udział w dyskusji na ten temat.

Maria z Montferratu
królowa jerozolimska
Okres urzędowania	od 1205 do 1212
Poprzednik	Izabela I, Amalryk II de Lusignan
Następca	Izabela II (Jolanta)
Dane biograficzne
Urodzona	1192
Zmarła	1212
Ojciec	Konrad z Montferratu
Matka	Izabela I
Mąż	Jan z Brienne
Dzieci	Izabela II (Jolanta)

Maria z Montferratu zwana La Marquise (fr. Marie de Montferrat, wł. Maria del Monferrato, ur. 1192 w Tyrze, zm. 1212) - królowa Jerozolimy od 1205 roku.

Jedyna córka Konrada z Montferratu i Izabeli Jerozolimskiej. Po śmierci matki w 1205 została formalnie królową. W 1210 poślubiła Jana z Brienne i została koronowana. Matka Izabeli II (Jolanty), żony cesarza Fryderyka II.

[edytuj] Pochodzenie i losy do śmierci matki

Maria była jedyną córką Konrada z Montferratu i jego trzeciej żony Izabeli Jerozolimskiej. Jej ojciec zginął 28 kwietnia 1192 roku zamordowany przez asasynów. W tym czasie Izabela była w ciąży. Już osiem dni po śmierci męża, 5 maja, wyszła za mąż za Henryka II z Szampanii. Maria urodziła się jako pogrobowiec. Marię od tytułu ojca zwano "la Marquise".

Maria była najstarszym dzieckiem swojej matki, która po śmierci Henryka z Szampanii wyszła za mąż za Amalryka II, króla Cypru.

W 1194 roku ojczym Marii, Henryk II, zawarł ścisły sojusz z Amalrykiem, nowym królem Cypru. Przypieczętowały go zaręczyny Gwidona, syna Amalryka, z Marią z Montferratu. Jej dwie młodsze przyrodnie siostry - Alicję i Filipę z Szampanii - zaręczono z kolejnymi synami Amalryka: Janem i Hugonem. Zaręczyny następczyni tronu jerozolimskiego z następcą tronu cypryjskiego dawały nadzieję na unię obu państw w następnym pokoleniu. Jednak Gwidon, narzeczony Marii, zmarł w dzieciństwie.

Izabela zmarła w 1205 roku. Z trzeciego małżeństwa z Henrykiem II z Szampanii przeżyły ją dwie córki Alicja i Filipa. Także z czwartego małżeństwa z Amalrykiem II, królem Cypru i Jerozolimy, przeżyły jedynie córki - Sybilla i Melisanda. Tak więc trzynastoletnia Maria jako następczyni matki została królową Jerozolimy. Godność bajlifa (regenta) objął przyrodni brat jej matki Jan z Ibelinu, Stary Senior z Bejrutu - nie wiadomo jednak, czy wyznaczyła go przed śmiercią Izabela, czy też wybrali go baronowie.

[edytuj] Zaręczyny i ślub z Janem z Brienne

Koronacja Marii i jej męża Jana z Brienne.

W 1208 roku Maria miała już siedemnaście lat. Do Francji udało się poselstwo na czele z Florencjuszem biskupem Akki i Aymarem seniorem Cezarei. Posłowie poprosili króla Francji Filipa II Augusta, aby wyznaczył odpowiedniego kandydata do ręki Marii. Wiosną 1210 roku król zawiadomił, że wybór padł na Jana z Brienne, rycerza z Szampanii, starszego o ponad 40 lat od Marii. Filip August i papież Innocenty III ofiarowali mu w wianie po 40 tysięcy funtów srebra.

13 września 1210 roku Jan przybył do Akki. Następnego dnia poślubił Marię - ślubu udzielił im Albert, patriarcha jerozolimski. 3 października w Tyrze odbyła się uroczysta koronacja Marii i Jana.

[edytuj] Narodziny córki i śmierć

W 1212 roku Maria urodziła córkę Izabelę, zwaną przez zachodnie źródła Jolantą. Maria zmarła krótko potem, przypuszczalnie na skutek komplikacji poporodowych. Formalnie następczynią Marii została jej córka, zaś Jan z Brienne sprawował rządy w jej imieniu jako regent.

Od Marii wywodziła się starsza linia królewska domu jerozolimskiego, która wygasła w 1268 roku na jej praprawnuku Konradynie, księciu Szwabii i królu Jerozolimy, straconym w Neapolu. Po tym zdarzeniu prawa do korony jerozolimskiej przeszły na potomków przyrodniej siostry Marii - Alicji z Szampanii.

[edytuj] Maria w literaturze

Maria z Montferratu była jedną z bohaterek powieści Bez oręża Zofii Kossak.

[edytuj] Genealogia

Wilhelm V z Montferratu
ur. ok. 1115
zm. 1191

Judyta austriacka
zm. po 1178

Amalryk I
ur. 1136
zm. 11 VII 1174

Maria Komnena
ur. ok. 1154
zm. przed II 1217

Konrad z Montferratu
ur. 1146
zm. 28 IV 1192

Izabela I
ur. 1172
zm. 1205

	Jan z Brienne zm. 1237 OO 14 IX 1210	Maria z Montferratu ur. 1192 zm. 1212



Izabela II (Jolanta) ur. 1212 zm. 2 V 1228

[edytuj] Bibliografia

Maria di Montferrato (en). Foundation for Medieval Genealogy. [dostęp 20 czerwca 2008].
Pernoud R., Kobieta w czasach wypraw krzyżowych, Gdańsk 1995, ISBN 83-85893-10-5, s. 134, 137-138, 155.
Runciman S., Dzieje wypraw krzyżowych, t. 3, Warszawa 1998, ISBN 83-06-02542-3, s. 42, 89, 98, 107, 136, 305.