Mentol

Z Wikipedii

Mentol
(-)-mentol
Ogólne informacje
Nazwa systematyczna	2-izopropylo-5-metylo-cykloheksanol
Inne nazwy	heksahydrotymol
Wzór sumaryczny	C10H20O
SMILES	CC1CCC(C(C1)O)C(C)C
Masa molowa	156,27 g/mol
Wygląd	białe lub bezbarwne, krystaliczne ciało stałe
Identyfikacja
Numer CAS	89-78-1 - racemat 2216-51-5 - (−)-izomer 15356-60-2 - (+)-izomer
Właściwości
Gęstość i stan skupienia	0,89 g/cm3 g/cm3 (25°C); ciało stałe
Temperatura topnienia	38 °C (311,15 K; ±7° - zależnie od izomeru)
Aktywność optyczna [α]D	50° w 18 °C, 10% w EtOH
Niebezpieczeństwa
NFPA 704	2 1 0
Temperatura zapłonu	93 °C (366,15 K)
Zwroty ryzyka	R: 37/38-41
Zwroty bezpieczeństwa	S: 26, S: 36
Numer RTECS	OT0350000 - racemat OT0700000 - (−)-izomer
Podobne związki
Podobne związki	menton (chemia)
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa)
Uwagi terapeutyczne
Dawka śmiertelna	LD50szczur(oral) = 3180 mg/kg

Mentol - (wzór sumaryczny: C₁₀H₂₀O, nazwa systematyczna: 2-izopropylo-5-metylo-cykloheksanol) alkohol z grupy terpenów, o ostrym, przenikliwym zapachu, przypominającym miętę pieprzową, stosowany masowo w przemyśle kosmetycznym i pomocniczych środkach farmaceutycznych.

W temperaturze pokojowej tworzy białe, igłowe kryształki. Słabo rozpuszczalny w wodzie, dobrze rozpuszcza się w polarnych rozpuszczalnikach organicznych. Ze względu na to, że posiada on aż 3 centra chiralności, posiada 8 izomerów optycznych, z których 4 występują w naturze, a 4 zostały otrzymane na drodze syntetycznej (tzw. neomentol). Najsilniejsze własności zapachowo-znieczulające posiada izomer o konfiguracji absolutnej 1S,3R,4R, który występuje w mięcie pieprzowej.

Mentol jest wyodrębniany głównie z mięty pieprzowej i innych gatunków mięty. Jest on jednym ze składników wielu olejków eterycznych innych roślin.

Mentol posiada własności znieczulające i zmniejszające podrażnienie błon śluzowych. Jego wdychanie lub spożywanie daje szybko odczuwalne wrażenie chłodu i świeżości. Jest stosowany w specyfikach wspomagających leczenie przeziębień i kataru - choć oprócz dawania uczucia ulgi nie ma żadnych własności leczniczych. Jest też dodawany do maści na ból mięśni, aromatyzuje się nim chusteczki higieniczne, papierosy, tabaki, proszki do prania, płyny do mycia naczyń itp. Jest też stosowany jako jeden ze składników wielu kompozycji zapachowych stosowanych w kosmetyce. Spożyty w większych ilościach bywa toksyczny. Dawka śmiertelna LD50_rat(oral) to 3180 miligramów na kilogram masy ciała^[1].

[edytuj] Przypisy

1. Źródło: Baza danych Beilstein on-line.