Miedwie

Z Wikipedii

Współrzędne: 53°16'49" N 014°53'20" E53.2802778 14.8888889 (Miedwie)

Miedwie
Kontynent	Europa
Państwa	Polska
Powierzchnia	35 km²
Wymiary	15,5 × 3,2 km
Głębokość • maksymalna	43,8 m
Wysokość lustra wody	14 m n.p.m.
Rzeki zasilające	Płonia, Ostrowica
Rzeki wypływające	Płonia
Miejscowości nadbrzeżne	Jęczydół, Morzyczyn, Wierzbno, Wierzchląd, Żelewo
Rodzaj jeziora	rynnowe
Jeziora Polski

Miedwie (niem. Madüsee) – jezioro położone w zachodniej części Pojezierza Zachodniopomorskiego na Równinie Pyrzycko-Stargardzkiej.

Powierzchnia 35 km² (piąte co do wielkości w Polsce, drugie, po jeziorze Dąbie, w województwie zachodniopomorskim). Jezioro leży na wysokości 14 m n.p.m., a jego głębokość wynosi 43,8 m, co daje największą w Polsce kryptodepresję (prawie 30 m p.p.m.). Linia brzegowa ma długość ok. 39 km (maks. szerokość 3,2 km), brzegi są bezleśne, w południowej części bagniste. Przez Miedwie przepływa rzeka Płonia, uchodzą do niego rzeka Ostrowica. W okolicach Żelewa znajduje się ujęcie wody pitnej dla mieszkańców Szczecina (współrzędne geograficzne: φ=53°17'45''N, λ=014°52'11''E).

Obecny zbiornik, jest pozostałością dawnego wielkiego akwenu, tzw. Zastoiska Pyrzyckiego, w którym gromadziły się wody topniejącego lądolodu. Jeziorzysko to stopniowo zmniejszało swoją wielkość. Do 1746 powierzchnia jeziora wynosiła prawie 4,2 tys. ha, lecz w połowie XVIII wieku cesarz Fryderyk Wielki zarządził meliorację okolic jeziora. W wyniku działań Davida Gilly’ego powierzchnia jeziora zmniejszyła się o 575 ha, a poziom wody obniżył się o 2,5 m, w wyniku czego powstały nowe jeziora Będgoszcz, Zaborsko i Żelewko połączone Płonią.

W czasach II wojny światowej nad jeziorem funkcjonowała torpedownia warsztatów torpedowych Gereitenwerke Pomeren Madüsee pracująca na potrzeby początkowo Luftwaffe po 1944 również Kriegsmarine (φ=53°18'13,87''N, λ=014°52'51,19''E).

[edytuj] Świat zwierząt

W jeziorze znajduje się wiele gatunków ryb, m.in. sieja miedwiańska (gatunek autochtoniczny), sielawa, szczupak, okoń, węgorz i leszcz oraz 2 gatunki skorupiaków żyjących, poza Miedwiem, w wodach alpejskich i w Skandynawii oraz ptaki wodne m.in. wąsatka.

[edytuj] Okolice jeziora

Nad jeziorem jest wiele ośrodków wypoczynkowych z wypożyczalniami sprzętu wodnego i kąpieliska. Najsłynniejsza pod tym względem jest wieś Morzyczyn w gminie Kobylanka położone przy drodze krajowej nr 10 Szczecin - Stargard Szczeciński. Pozostałe miejscowości to: Kunowo, Wierzchląd, Koszewko i Koszewo w gminie Stargard Szczeciński, Wierzbno oraz położone nad bagnami Turze w gminie Pyrzyce, Żelewo w gminie Stare Czarnowo oraz Jęczydół i Zieleniewo w gminie Kobylanka. Najbliżej położoną stacją kolejową jest Miedwiecko, oddalona ok. 1,5 km od Morzyczyna.

[edytuj] Nazwa jeziora

Nazwa jeziora ma korzenie słowiańskie i pochodzi od rozpowszechnionego po całej Słowiańszczyźnie słowa med – oznaczającego miód. W źródłach historycznych nazwa jeziora zmieniała się kilkukrotnie, występują m.in.: Meduie, Meduwi, Meduge, Maddum, Madüe, Maddüje.