Mikołaj Radziwiłł Rudy
Z Wikipedii
| Mikołaj Radziwiłł "Rudy" | |
 Jan Matejko, Mikołaj Radziwiłł "Rudy" |
|
 Trąby |
|
| Data urodzenia | 1512 |
| Data śmierci | 27 kwietnia 1584 |
| Miejsce śmierci | Wilno |
| Rodzina | Radziwiłł |
| Rodzice | Jerzy Radziwiłł Barbara Koła |
| Małżeństwo | Katarzyna Tomicka-Lwińska |
| Dzieci | Mikołaj Radziwiłł Krzysztof Radziwiłł |
Mikołaj Radziwiłł Rudy herbu Trąby (ur. 1512, zm. 27 kwietnia 1584 w Wilnie), hetman wielki litewski w latach 1553-1566 i 1576-1584, kanclerz wielki litewski od 1566, wojewoda trocki.
Był synem Jerzego, bratem królowej Polski Barbary Radziwiłłówny i bratem stryjecznym kanclerza wielkiego litewskiego Mikołaja Radziwiłła Czarnego. W 1547 otrzymał od cesarza Karola V tytuł tytuł księcia na Birżach i Dubinkach, potwierdzony w 1549 przez króla Zygmunta II Augusta. Odebrał staranne wykształcenie za granicą.
W 1564 przeszedł na kalwinizm i stał się przywódcą ruchu różnowierczego w Wielkim Księstwie Litewskim, zakładał zbory, sprowadzał z zagranicy uczonych protestanckich i założył w Birżach wyższą szkolę dla młodzieży kalwińskiej.. Był wybitnym dowódcą wojskowym. Od 1561 walczył w czasie wojen inflanckich. 26 stycznia 1564 wraz hetmanem polnym litewskim Grzegorzem Chodkiewiczem odniósł nad Rosjanami świetne zwycięstwo w bitwie pod Czaśnikami. W 1578 pokonał Rosjan w bitwie pod Wenden. W czasie kampanii moskiewskiej króla Stefana Batorego zwyciężył w bitwie pod Wielkimi Łukami i przeprowadził udane oblężenie Pskowa.
W 1569 był przeciwnikiem zawarcia unii lubelskiej. Po śmierci Zygmunta Augusta, w 1572 był faktycznym rządcą Litwy, po ucieczce Henryka Walezego popierał kandydaturę arcyksięcia Ernesta Habsburga przeciw księciu Siedmiogrodu Stefanowi Batoremu.
Michał Kieżgajło • Aleksander Sudymontowicz • Mikołaj Radziwiłłowicz • Mikołaj Radziwiłł • Olbracht Gasztołd • Jan Hlebowicz • Mikołaj Radziwiłł Czarny • Mikołaj Radziwiłł Rudy • Eustachy Wołłowicz • Lew Sapieha • Albrecht Stanisław Radziwiłł • Krzysztof Zygmunt Pac • Marcjan Aleksander Ogiński • Dominik Mikołaj Radziwiłł • Karol Stanisław Radziwiłł • Michał Serwacy Wiśniowiecki • Jan Fryderyk Sapieha • Michał Fryderyk Czartoryski • Aleksander Michał Sapieha • Joachim Chreptowicz
Konstanty Ostrogski • Semen Jurewicz Holszański • Stanisław Janowicz Kieżgajło • Stanisław Kiszka • Konstanty Ostrogski • Jerzy Radziwiłł • Mikołaj Radziwiłł Rudy • Grzegorz Chodkiewicz • Krzysztof Radziwiłł Piorun • Jan Karol Chodkiewicz • Lew Sapieha • Krzysztof Radziwiłł • Janusz Kiszka • Janusz Radziwiłł • Paweł Jan Sapieha • Michał Kazimierz Pac • Kazimierz Jan Sapieha • Michał Serwacy Wiśniowiecki• Jan Sapieha • Grzegorz Antoni Ogiński • Ludwik Pociej • Michał Serwacy Wiśniowiecki • Michał Kazimierz Radziwiłł Rybeńko • Michał Józef Massalski • Michał Kazimierz Ogiński • Szymon Kossakowski
