Mosty Pomorskie
Z Wikipedii
Mosty Pomorskie - zespół trzech wrocławskich mostów (Północny, Środkowy i Południowy) łączących północny i południowy brzeg Odry ze znajdującą się pomiędzy nimi Kępą Mieszczańską.
Przez całą ich długość przeprowadzona jest dwukierunkowa jezdnia szerokości od 11 do 14,4 metrów, niosąca środkiem dwutorową linię tramwajową, oraz po obu stronach jezdni dwa chodniki szerokości od 3 do 3,5 metra.
Przeprawa z południowego brzegu Odry na Kępę Mieszczańską istniała w tym miejscu już w XIV wieku i związana była z wybudowanymi tu, na południowej odnodze Odry, młynami[1]. Aż do XIX wieku system jazów i tam, regulujący pracę znajdujących się w tym rejonie młynów, foluszy i innych zakładów przemysłowych wykorzystujących energię płynącej rzeki powiązany był z drewnianymi mostami, umożliwiającymi przemieszczanie się pomiędzy obydwu brzegami rzeki, a także dostarczanie surowców i odbiór produktów z tych młynów. Pod koniec wieku XIX system ten stał się już niewystarczająco wydolny i istniejącą w tym czasie przeprawę[2] przebudowano. Najpierw, w roku 1879, zbudowano krótki jednoprzęsłowy most nad śluzą przy południowym brzegu Kępy Mieszczańskiej - dziś most ten nosi nazwę mostu Pomorskiego Środkowego. W latach 1904-1905 u wylotu ulicy Odrzańskiej przerzucono kamienny most Pomorski Południowy, dokładnie w osi mostu Środkowego. Jest to trójprzęsłowa konstrukcja kamienna, neoromańsko-secesyjna. Przy południowym przyczółku mostu, po obu stronach jezdni, ustawiono niewielkie pawilony mieszczące małe sklepiki lub zakłady usługowe; swą formą przypominają one strażnice, w których pobierano myto za przejazd mostem, choć roli strażnic nigdy nie pełniły. Sześćdziesięciometrowa kamienna balustrada mostu ozdobiona była trzema parami wieżyczek z latarniami; wieżyczki te - pomimo że uzupełniały architekturę mostu - zostały po II wojnie światowej zlikwidowane, a później na ich pilastrach od strony wschodniej podwieszono rury ciepłownicze, jeszcze bardziej oszpecające jego wygląd.
Most Północny, z Kępy Mieszczańskiej na północny brzeg Odry Północnej, powstał dopiero w roku 1930 nad jazem regulującym poziom wody dla zbudowanej tu pięć lat wcześniej północnej elektrowni wodnej. Ma on nitowaną stalową konstrukcję blachownicową, długość około 85 i szerokość 20 metrów. Przy okazji jego budowy przebudowano (m.in. poszerzono) most Pomorski Środkowy.
Mosty Pomorskie, w odróżnieniu od sąsiednich Uniwersyteckich przetrwały bez większych zniszczeń oblężenie Festung Breslau w 1945 pomimo, że Północny został uszkodzony bezpośrednim trafieniem bombą lotniczą. W 1953 most Pomorski Północny przeszedł remont kapitalny, a w 1984 przebudowano jego chodniki i balustrady.
[edytuj] Bibliografia
Maciej Łagiewski, Mosty Wrocławia. Wydawnictwo Ossolineum, str. 61, 1989 ISBN 83-04-02937-5.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Przypisy
- ↑ w finansowaniu budowy pierwszych młynów w tym miejscu uczestniczył, na mocy porozumienia zawartego w 1334 z wrocławskimi rajcami krakowski bankier Mikołaj Wierzynek
- ↑ przeprawa ta (na mapce jej położenie wskazane jest jako nr 17) nosiła w 1824 nazwę Mühlenplatz, tj. "plac Młyński", choć tylko krótkimi odcinkami przebiegała po wysepkach na południe od Kępy, na ternie których mogła kojarzyć się z placem; przemianowano ją zatem na An den Mühlen Straße, tj. "ulicę Przy Młynach", używana także była nazwa "Dolne Młyny"; po likwidacji młynów na początku XX wieku przeprawę zlikwidowano, ale nazwa "Dolne Młyny" pojawia się jeszcze na powojennych planach z 1946 i 1948 na określenie obu wysepek, na których stały niegdyś młyny, a obecnie działa elektrownia południowa, jaz i śluza
na Odrze: most Bartoszowicki • kładka Bielarska • most Burzowy • most Chrobrego • most Dmowskiego • most Grunwaldzki • mosty Jagiellońskie • most św. Klary • most św. Macieja • mosty Mieszczańskie • most Milenijny • mosty Młyńskie • mosty Osobowickie • kładka Piaskowa • most Piaskowy • most Pokoju • most Pomorski • most Sikorskiego • kładka Słodowa • most Słodowy • most Szczytnicki • most Tumski • mosty Uniwersyteckie • most Warszawski • kładka Zwierzyniecka • most Zwierzyniecki
na Bystrzycy: most Brodzki • most Jarnotłowski • most Marszowicki • most Ratyński • mosty Średzkie • kładka Złotnicka
na Dobrej: most Kłokoczycki • most Pawłowicki • most Zakrzowski
na Oławie: kładka Barani Skok • most Oławski • most Parkowy • most Rakowiecki • kładka Siedlecka
na Ślęzie: most Kleciński • most Maślicki • most Muchoborski • kładka Oporowska • most Oporowski • most Partynicki • most Pilczycki • most Pilczycki Nowy • most Strzegomski • most Żernicki
na Widawie: most Krzywoustego • most Dekarski • most Pęgowski • most Polanowicki • most Sołtysowicki • most Widawski
na fosie miejskiej: kładka św. Antoniego • most Krupniczy • kładka Muzealna • most Piotra Skargi • kładka Sądowa