Mutacja dynamiczna

Z Wikipedii

Mutacja dynamiczna - mutacja polegająca na powieleniu się (ekspansji) fragmentu genu, zwykle o długości 3-4 nukleotydów. Jedną z prawdopodobnych przyczyn tej mutacji jest zjawisko poślizgu polimerazy DNA podczas replikacji DNA.

Mutacja dynamiczna jest przyczyną wielu neurodegeneracyjnych i neuromięśnioiwych chorób genetycznych, funkcjonujących w nomenklaturze medycznej pod wspólną nazwą chorób spowodowanych powtórzeniami trinukleotydów (ang. Triplet Repeat Expansion Diseases w skrócie TREDs). Chorobom tym często towarzyszy zjawisko antycypacji – prawdopodobieństwo dalszego wydłużania się obszaru podlegającego ekspansji w kolejnych rundach replikacji ma tendencję wzrostową, przez co choroba z pokolenia na pokolenie ujawnia się wcześniej, a jej objawy są coraz cięższe.^[1]

W ośmiu z szesnastu opisanych dotąd chorób spowodowanych mutacjami dynamicznymi przyczyną choroby jest ekspansja kodonu CAG (oznaczającego aminokwas glutaminę) w sekwencji kodującej genu. Na poziomie białka tworzy się tzw. trakt poliglutaminowy, który zaburza prawidłowe jego funkcjonowanie. Tego typu mutacje określa się jako mutacje kodonowe, a schorzenia nią spowodowane jako choroby poliQ.

W pozostałych chorobach powodowanych mutacjami dynamicznymi, trójnukleotydowe trakty (złożone z CTG, CGG, CCG, AAG) znajdują się w nie kodujących fragmentach genu - 5'UTR, 3'UTR oraz intronach.^[2]

[edytuj] Przykłady chorób genetycznych wywołanych mutacjami dynamicznymi

[edytuj] Bibliografia

Richards RI. Dynamic mutations: a decade of unstable expanded repeats in human genetic disease.. Hum Mol Genet. Oct 1;10, 20, 2187-94. 2001. PMID 11673400.

Przypisy

↑ Brown T.A.: Genomy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13439-9.
↑ Sobczak K, de Mezer M, Michlewski G, Krol J, Krzyzosiak WJ. (2003) RNA structure of trinucleotide repeats associated with human neurological diseases. Nucleic Acids Research. Oct 1;31(19):5469-82 PMID: 14500809