MZK Piotrków Trybunalski
Z Wikipedii
 |
Treść tego hasła może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia. |
Miejski Zakład Komunikacji w Piotrkowie Trybunalskim to państwowy miejski zakład obsługujący transport zbiorowy na terenie i w obrębie Piotrkowa Trybunalskiego.
[edytuj] Historia
Początki komunikacji miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim sięgają drugiej połowy XIX wieku. W 1862 roku uruchomiono stałe kursowanie omnibusu między Śródmieściem a dworcem Kolei Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej. Po uruchomieniu w 1902 roku kolejki wąskotorowej do Sulejowa zaprojektowano połączenie obu dworców kolejowych za pomocą linii tramwajowej. Linia miała przebiegać dzisiejszymi ulicami: Sulejowską, Śląską, Żeromskiego, al. 3 Maja, pl. Kościuszki, Słowackiego, Polskiej Organizacji Wojskowej do Dworca PKP i dalej Polskiej Organizacji Wojskowej, Wojska Polskiego aż do pętli na Szczekanicy. Niestety, projekt ten nie został zrealizowany, głównie z powodów finansowych.
W latach dwudziestych XX wieku funkcjonowało w Piotrkowie Trybunalskim 10 postoi obsługiwanych przez 64 dorożki konne, 30 autobusów i autotaksówek. W 1929 roku miasto powiększyło swą bazę transportową, zakupując 4 nowoczesne autobusy marki General Motor Trucks. W latach trzydziestych po raz kolejny planowano przeciągnięcie kolejki wąskotorowej do Śródmieścia. Krańcówka miała zostać umieszczona na placu Czarnieckiego, placu Niepodległości lub na placu Zamkowym. Również i tym razem plany te nie zostały zrealizowane.
W 1948 roku uruchomiono komunikację miejską na dwóch trasach:
- 1: Dworzec PKP - Bugaj (uruchomiona 3 czerwca)
- 2: Szczekanica - Bugaj (uruchomiona ok. 20 czerwca)
Tabor składał się z 2 amerykańskich ciężarówek marki Guy, zakupionych od warszawskiego Zarządu Miejskiego za kwotę około 400 tys. zł. Były one kryte plandekami. Wejście znajdowało się na tylnej ścianie pojazdu. Po kilku miesiącach komunikacja ta upadła, m.in. z powodu braku starań władz miasta o zakup autobusów. Kolejną próbę uruchomienia komunikacji miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim podjęto w 1950 r. Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej zakupiło od MPK Częstochowa kilka zdezelowanych autobusów. Były one jednak w tak złym stanie technicznym, że pomimo wielu starań mechaników nigdy nie wyjechały na miasto.
Starania o uruchomienie komunikacji miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim przyniosły w końcu sukces. 1 maja 1956 roku na ulice miasta wyjechały 3 autobusy marki Star obsługujące 2 linie na trasach:
- 1: Szczekanica - Bugaj;
- 2: HSO Kara - Roosevelta.
Łączna długość tras wynosiła 13 km. W 1956 roku autobusy MZK Piotrków Trybunalski przewiozły 1,516 mln pasażerów.
W lipcu 1959 roku tabor MZK liczył już 17 autobusów marki Star i San kursujących na 3 liniach:
- 1: Szczekanica - Bugaj
- 2: HSO Kara - Roosevelta
- 3: Słowackiego - Wolborska
W 1972 roku MZK Piotrków obsługiwał 8 linii autobusowych, w tym 1 podmiejską (do Meszcz). Również w 1972 roku oddano do użytku nowoczesną zajezdnię autobusową na ul. Krakowskie Przedmieście 73. W 1972 roku autobusy MZK Piotrków Trybunalski przewiozły 11,523 mln pasażerów. W 1973 roku uruchomiono 9 linię autobusową na terenie Piotrkowa Trybunalskiego. Linia 9 była linią okólną i kursowała na trasie:
MZK - Krakowskie Przedmieście - Śląska - Sulejowska - Wyzwolenia - Wolborska - pl. Litewski - Wojska Polskiego - Buczka - 22 Lipca - Słowackiego - Sienkiewicza - Piastowska - Bieruta - Żeromskiego - Krakowskie Przedmieście - MZK.
Łączna długość tras wynosiła 70 km.
Wraz z rozwojem miasta wzrastała liczba linii autobusowych. W grudniu 1976 roku na terenie Piotrkowa Trybunalskiego kursowało 12 linii autobusowych, w tym 1 podmiejska - do Meszcz i 2 międzymiejskie - do Bełchatowa i Tomaszowa Mazowieckiego. W lipcu 1977 roku autobusy MZK Piotrków Trybunalski kursowały na 15 liniach, w tym 11 miejskich, 2 podmiejskich - do Bujen i Gomulina oraz 2 międzymiejskich - do Bełchatowa i Tomaszowa Mazowieckiego. 1 października 1977 roku decyzją Wojewody Piotrkowskiego powstało Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim. W jego skład weszły Miejski Zakład Komunikacji Piotrkowskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Piotrkowie Trybunalskim (od 1 października 1977 r.) oraz Zakład Komunikacji Miejskiej Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tomaszowie Mazowieckim z Oddziałem w Opocznie i Zakład Komunikacji Miejskiej Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Radomsku (od 1 stycznia 1978 roku). W nowoutworzonym przedsiębiorstwie działały 3 zakłady: Zakład Komunikacji Miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim oraz Oddział Komunikacji Miejskiej w Tomaszowie Mazowieckim z Placówką w Opocznie i Oddział Komunikacji Miejskiej w Radomsku.
W 1979 roku ZKM Piotrków Trybunalski obsługiwał już 17 linii autobusowych, w tym 12 miejskich, 2 podmiejskie - do Bujen i Gomulina oraz 3 międzymiejskie - do Bełchatowa, Tomaszowa Mazowieckiego i Sulejowa. W 1982 roku autobusy WPKM Piotrków Trybunalski przewiozły 56,5 mln pasażerów.
W marcu 1983 roku w Piotrkowie Trybunalskim pojawiły się pierwsze 3 przegubowe autobusy Ikarus 280. W sumie do 1990 roku WPKM Piotrków Trybunalski zakupił 47 Ikarusów 280 (w tym 1 w ZKM Tomaszów Mazowiecki) oraz 10 Ikarusów 260. W 1983 roku tabor WPKM w Piotrkowie Trybunalskim liczył 200 autobusów, z czego 81 posiadał Zakład Komunikacji Miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim (73 wielkopojemnościowe i 8 średniopojemnościowych), 63 - ZKM w Tomaszowie Mazowieckim (12 wielkopojemnościowych i 51 średniopojemnościowych), ZKM w Radomsku - 39 średniopojemnościowych, ZKM w Opocznie - 16 średniopojemnościowych i ZKM w Bełchatowie - 8 wielkopojemnościowych. Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim obsługiwało 62 linie autobusowe o łącznej długości 530 km. W lutym 1983 roku ZKM Piotrków Trybunalski obsługiwał już 19 linii autobusowych, w tym 14 miejskich, 2 podmiejskie - do Bujen i Gomulina oraz 3 międzymiejskie - do Bełchatowa, Tomaszowa Mazowieckiego i Sulejowa.
W 1984 roku WPKM Piotrków Trybunalski posiadało już 206 autobusów kursujących na 70 liniach o długości 824 km. W 1984 roku autobusy WPKM przewiozły 64,5 mln pasażerów.
W lutym 1986 roku Zakład Komunikacji Miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim uruchomił pospieszną linię autobusową. Otrzymała ona oznaczenie P i kursowała na trasie WIERZEJE - WRONIA. Linia ta była obsługiwana autobusem Jelcz PR110T z częstotliwością co 60 minut. W 1986 roku w Piotrkowie Trybunalskim istniało 25 linii autobusowych, w tym 15 miejskich, 2 podmiejskie - do Bujen i 8 międzymiejskich - do Bełchatowa, Tomaszowa Mazowieckiego, Sulejowa i Tuszyna. W lipcu 1987 roku układ linii komunikacji miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim został zreorganizowany - w miejsce dotychczasowych 26 linii obsługiwanych przez 38 autobusów wykonujących 1009 kursów dziennie powstało 14 nowych: 9 miejskich, 1 podmiejska - do Bujen i 4 międzymiejskie - Bełchatowa, Tomaszowa Mazowieckiego, Sulejowa i Tuszyna. W nowym układzie kursowały 52 autobusy w godzinach szczytu i 28 autobusów poza godzinami szczytu, wykonując 1249 kursów dziennie. Zlikwidowano również linię pospieszną P.
Od 1 października 1987 r. wprowadzono korekty tras na liniach: 2, 3, 6, 7, 9, 10 oraz uruchomiono kolejną linię miejską - 15. W marcu 1988 r. ujednolicono numerację autobusów WPKM Piotrków Trybunalski. I tak ZKM Piotrków Trybunalski w miejsce numerów: xx, 1xx, 2xx otrzymał numery 1xx, ZKM Tomaszów Mazowiecki zamiast x, xx otrzymał numery 2xx, ZKM Radomsko zamiast x, xx - 3xx, ZKM Bełchatów zamiast piotrkowskich numerów xx, 1xx otrzymał numery 4xx i ZKM Opoczno 5xx zamiast x, xx. Również w 1988 r. 6 piotrkowskich Ikarusów 280 zostało przekazanych do ZKM Tomaszów Mazowiecki w związku z przejęciem obsługi linii 12 Piotrków Trybunalski - Tomaszów Mazowiecki przez ZKM Tomaszów Mazowiecki.
W 1989 r. pojawiła się pierwsza prywatna linia komunikacji miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim. Obsługiwała ona trasę SŁOWACKIEGO - RAKOWSKA jednym autobusem Jelcz L11 wynajętym od PKS Tomaszów Mazowiecki. Niestety, po kilku miesiącach kursowania linia ta została zlikwidowana. Od 1989 roku ZKM w Piotrkowie Trybunalskim uruchamiał w wakacje linie "zielone" kursujące do miejscowości wypoczynkowych: Sulejów-Podklasztorze, Bronisławów (1991, 1995), Barkowice Mokre (1995, 1996). Od 1990 roku rozpoczęła się ekspansja piotrkowskiej komunikacji poza teren miasta. W lutym 1990 roku uruchomiono linię 16 do Przygłowa. Również w 1990 roku obsługa linii 13 Piotrków Trybunalski - Bełchatów została rozdzielona między 2 zakłady: ZKM Piotrków Trybunalski i ZKM Bełchatów. W 1990 roku zaczął się proces rozpadu WPKM w Piotrkowie Trybunalskim na 5 samodzielnych przedsiębiorstw komunikacyjnych. Tabor WPKM miał zostać rozdzielony do poszczególnych miast proporcjonalnie do liczby mieszkańców miasta. W ramach podziału taboru w grudniu 1990 r. ZKM Piotrków Trybunalski przekazał 3 Ikarusy (2 Ikarusy 280 i 1 Ikarusa 280/A - pogotowie techniczne) oraz 1 Jelcza M11 do ZKM Tomaszów Mazowiecki oraz 2 Jelcze PR110M do ZKM Bełchatów.
1 stycznia 1991 roku Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim rozpadło się na 5 samodzielnych przedsiębiorstw komunikacyjnych. W miejsce Zakładu Komunikacji Miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim utworzono Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Piotrkowie Trybunalskim. Zmieniono również numerację autobusów z trzycyfrowej 1xx na dwucyfrową xx. Od 1 marca 1991 roku kursy linii 13 obsługiwane przez MZK Bełchatów stały się nową linią 22. W kwietniu 1991 r. MPK Piotrków Trybunalski uruchomiło kolejne linie: miejską 0 oraz podmiejskie: 15 - do Bujen (w miejsce linii 5 skróconej do pętli Wronia) i Woli Krzysztoporskiej, 10 - do Mierzyna i 17 - do Niechcic, a w maju 1991 r. - 18 - do Moszczenicy. Linia 10 do Mierzyna została zlikwidowana w sierpniu 1991 r. W grudniu 1991 roku przedłużono część kursów linii 1 do Szydłowa oraz zlikwidowano linię 13 Piotrków Trybunalski - Bełchatów. 1 stycznia 1992 r. MPK Piotrków Trybunalski zmieniło nazwę na Miejski Zakład Komunikacyjny. W maju 1992 r. P.U.H "Alvex " z Sulejowa uruchomiło linię S na trasie FMG "PIOMA" - Sulejów-Podklasztorze. Linia ta obsługiwana była początkowo Jelczem PR110U, a później 4 Zemunami IK160P. Oczywiście, jak większość linii prywatnych, jeździła bez rozkładu (autobusy linii S podjeżdżały na przystanki 5 minut przed planowym odjazdem linii 14 kursującej na tej samej trasie, czym skutecznie przyczyniły się do likwidacji linii 14 i 16). W czerwcu 1992 r. MZK Piotrków uruchomił kolejną linię miejską - 10, kursującą na trasie Słowackiego - Sulejowska PKCz., a od października - Słowackiego - Rakowska (Szpital Wojewódzki). W sierpniu 1992 r. zawieszono kursowania autobusów na linii 16 FMG "PIOMA" - Przygłów, którą ponownie uruchomiono w grudniu 1994 r. i zlikwidowano ostatecznie w sierpniu 1996 roku.
W 1993 r. na ulicach Piotrkowa Trybunalskiego pojawiła się konkurencja dla MZK - minibusy. Początkowo były to przystosowane do przewozu osób samochody Nysa, stare modele Forda Transita, a wśród nich także "perełka" - więźniarka Saviem, w której jedyne drzwi dla pasażerów były umieszczone na tylnej ścianie pojazdu, co stwarzało duże zagrożenie dla pasażerów. Pojazdy te, należące głównie do spółki Kanada oraz do prywatnych przewoźników, kursowały na kilku trasach w mieście co kilkanaście minut. Jeździły jednak bez rozkładów, podbierając pasażerów MZK. W latach późniejszych Nysy były stopniowo zastępowane głównie Mercedesami 207 - 210 przystosowanymi do przewozu osób. Również w 1993 r. Zarząd Miasta Piotrkowa Trybunalskiego powołał do życia Zarząd Transportu Miejskiego, którego zadaniem była koordynacja komunikacji miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim przy udziale Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego i przewoźników prywatnych. Zadanie to nie zostało wykonane do dziś - minibusy nadal kursują bez rozkładów, bez biletów, taborem nie spełniającym przepisów. W sierpniu 1993 r. MZK Piotrków Tryb. uruchomił linię podmiejską 11 do Centrum Handlowego "Ptak" w Rzgowie. Była ona najdłuższą linią w województwie piotrkowskim i jedyną wyjeżdżającą poza granice województwa. W 1994 r. po 2 latach przerwy tabor MZK w Piotrkowie Trybunalskim wzbogacił się o 4 nowe autobusy. W lutym 1994 r. zakupiono 4 Jelcze 120M w cenie 960 mln zł każdy. Otrzymały one numery taborowe 27-30. Niestety, mimo wcześniejszych zapowiedzi, nie były to autobusy przystosowane do przewozu inwalidów. W 1994 r. tabor Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego w Piotrkowie Trybunalskim liczył 52 autobusy, przy czym połowa z nich liczyła sobie 9-11 lat i miała przebiegi nawet do 700000 km.
W latach 1995-1996 MZK Piotrków Tryb. sukcesywnie kasował kilkunastoletnie Ikarusy, nie zakupując ani jednego nowego autobusu. W roku 1995 MZK przebudował 4 Ikarusy 280.26 na jednoczłonowe poprzez odcięcie 2 członu i dospawanie do pierwszego członu tylnej części przyczepy. W 1996 roku uruchomiono linię 19 na trasie Słowackiego - Starostwo, skrócono linię 15 do Bujen i część kursów linii 17 do Rozprzy. 1 stycznia 1997 roku uruchomiono kolejne 2 linie miejskie: 20 na trasie Twardosławicka - Świerczów oraz 21 na trasie: Szczekanica - Wierzeje (wydzieloną z części kursów linii 1). Niestety, linie te, a także linia 19 zostały skasowane już 1 lutego 1997 r. Trasę Szczekanica - Wierzeje ponownie zaczęła obsługiwać linia 1. W lutym 1997 r. Miejski Zakład Komunikacyjny zakupił 5 nowych autobusów. Były to Jelcze 120M, które otrzymały numery 31-35.
W 1999 roku zlikwidowano linie podmiejskie: 11, 14, 17 i 18, która to została wchłonięta przez linię 4 (kursy do Moszczenicy).
Kolejne nowe autobusy pojawiły się dopiero w 2000 r. Były to 4 Jelcze M081MB - jeden w lutym (numer 17) i trzy w grudniu (02-04). Od 1 grudnia 2000 r. została zlikwidowana linia 12 Piotrków Trybunalski - Tomaszów Mazowiecki, obsługiwana przez MZK Tomaszów Mazowiecki. Pustkę na tej trasie zapełniły autobusy PKS Tomaszów Mazowiecki oraz oczywiście minibusy. We wrześniu 2001 r. z części kursów linii 3 utworzono kolejną linię miejską - 13, kursującą na trasie Słowackiego - Wolborska i Słowackiego - Rakowska (Szpital Wojewódzki). Ostatniego zakupu autobusów dokonano w grudniu 2001r. Tabor MZK Piotrków Tryb. wzbogacił się o kolejne 2 Jelcze M081MB (numery 05 i 06) oraz 1 Jelcza M121, który otrzymał numer 36. Wszystkie piotrkowskie Jelcze M081MB są w kolorze jasnej zieleni, mimo że od kilku lat dla piotrkowskich autobusów używano barw żółto-czerwono-żółtych.
W 2002 r. tabor MZK Piotrków Trybunalski liczył 49 pojazdów, w tym 42 autobusy. Po ulicach Piotrkowa Trybunalskiego kursowało 18 oznakowanych linii autobusowych, z których 13 obsługiwał MZK Piotrków Trybunalski (0-10, 13, M), jedną - MZK Bełchatów - 22, a 4 - przewoźnicy prywatni - linie: B, H, J, i S oraz całe mnóstwo minibusów i prywatnych autobusów obsługujących kilka tras miejskich i kilkanaście podmiejskich do okolicznych miejscowości
W 2004 r. tabor MZK Piotrków Trybunalski liczył 39 pojazdów, w tym 34 autobusy. 14 lutego 2005 r. MZK Piotrków Trybunalski zakupił w Niemczech 11 używanych niskopodłogowych autobusów MAN NL202. Był to pierwszy w historii MZK zakup używanych autobusów. W marcu 2005 r. tabor MZK Piotrków Trybunalski liczył 50 pojazdów, w tym 45 autobusów. W ciągu roku skasowano 7 autobusów.
W dniach 16 i 20 lutego 2006 r. MZK Piotrków wydzierżawił z Niemiec 9 używanych niskopodłogowych autobusów MAN NL202. Obecnie tabor MZK Piotrków Trybunalski liczy 53 pojazdy, w tym 47 autobusów. Po ulicach Piotrkowa Trybunalskiego kursuje 16 oznakowanych linii autobusowych, z których 12 obsługuje MZK Piotrków Trybunalski (0-10, 13), jedną - MZK Bełchatów - 22, a 3 - przewoźnicy prywatni - linie: B, J, i S oraz minibusy i prywatne autobusy obsługujące kilka tras miejskich i kilkanaście podmiejskich do okolicznych miejscowości.
