O naśladowaniu Chrystusa

Z Wikipedii

O naśladowaniu Chrystusa – popularna książka-poradnik życia chrześcijańskiego napisana prawdopodobnie przez Tomasza à Kempis, choć jej autorstwo nie jest ostatecznie ustalone. Spór o autora tekstu rozpoczął się w XV wieku, a bezpośrednią przyczyną są słowa zawarte na końcu rękopisu znajdującego się w bibliotece królewskiej w Brukseli: "Nie pytaj, kto powiedział, ale patrz co powiedział". Wśród autorów tego dzieła wymieniano na przestrzeni wieków m.in.: Bernarda z Clairvaux, Jana Gersona, czy św. Bonawenturę. Ostatnio najpoważniejszym "konkurentem" Tomasza à Kempis w autorstwie księgi jest twórca renesansowego kierunku ascetycznego (devotio moderna) – Gerard Groote. Powstała prawdopodobnie przed rokiem 1427. Składa się z czterech ksiąg, powstałych najprawdopodobnie w różnym czasie jako odrębne dzieła. Za najwcześniejsze uznaje się:

• Admonitiones ad spiritualem vitam utiles (Zachęty pomocne do życia duchowego)
• Admonitiones ad interna trahentes (Zachęty do życia wewnętrznego)

Z czasem dołączono do nich księgi:

• De interna consolatione (O wewnętrznym ukojeniu)
• Devota exhortatio ad Sacram Corporis Christi Communionem (Gorąca zachęta do Komunii Świętej)

Mimo krytyki tego dzieła, za jego rzekomy pesymizm, naiwność i pogardę dla spraw doczesnych, treść jego sama się obroniła, co sprawiło, że "O naśladowaniu..." stało się jednym z najbardziej rozpowszechnionych (po Biblii) ksiąg chrześcijańskich. Popularność zdobyła nie tylko wśród katolików, ale również wśród protestantów, a nawet niechrześcijan. Forma dialogu ucznia z niewidzialnym Mistrzem, która często pojawia się na kartach "O naśladowaniu.." nadaje niezwykłego charakteru tej książce. Fragmenty jej zostały zawarte w tekstach liturgii godzin w posoborowym brewiarzu.

Wśród czytelników O naśladowaniu... można znaleźć świętych (św. Franciszek Salezy, św. Ignacy Loyola, św. Karol Boromeusz), błogosławionych (Jan XXIII), mistyków (Thomas Merton). Jednakże grono czytelników jest znacznie szersze – do lektury tej książki zachęcał listownie swoich przyjaciół Adam Mickiewicz. O O naśladowaniu wspominał w swojej prywatnej korespondencji Juliusz Słowacki, Cyprian K. Norwid i Jerzy Liebert. Wśród znanych czytelników można również znaleźć tak różne postacie jak Hammarskjölda, Pileckiego, Corneille'a, Żeromskiego, Leibniza czy Beethovena. Jedna z bohaterek powieści Emancypantki B. Prusa, również jest czytelniczką O naśladowaniu.... Dodatkowo o popularności niech świadczy fakt, że znanych jest 700 rękopisów tego dzieła, a przetłumaczono je na 95 języków.

W Polsce ukazał się pierwszy (anonimowy) przekład w 1545 r. Kolejne wydania w tłumaczeniu m.in. ks. J. Wujka, poety S. Grochowskiego, J. Wielowieckiego, ks. A. Jełowickiego ukazywały się w szczególnie trudnych momentach dla Rzeczypospolitej. W czasie II wojny światowej, książkę tę drukowano w Londynie i wysyłano do obozów jenieckich, trafiała do obozów koncentracyjnych, a także do środowisk polskich, które znalazły się poza ojczyzną.

[edytuj] Literatura

• O naśladowaniu Chrystusa – wstęp ks. J. Twardowskiego i posłowie tłumaczki A. Kamieńskiej do przetłumaczonego na nowo polskiego wydania O Naśladowaniu Chrystusa z 1980 r.