Operacja Albion
Z Wikipedii
| Operacja Albion I wojna światowa |
|||||
 Rosyjski granat rozrywa sie w pobliżu pancernika SMS "Markgraf" podczas Bitwy w Cieśninie Muhu. |
|||||
| Data | 11-19 października 1917 | ||||
| Miejsce | Morze Bałtyckie | ||||
| Wynik | zwycięstwo niemieckie | ||||
|
|||||
| Bitwy i operacje morskie I wojny światowej (1914-1918) |
|---|
| Pierwsza Bitwa o Atlantyk
1914
Pościg za Goeben i Breslau • Bar • Odensholm • Helgoland • Żywa przynęta • Penang • Coronel • Wyspy Kokosowe • Przylądek Sarycz • Falklandy • Scarborough, Hartlepool i Whitby
1915
Ławica Dogger • Dardanele • Gotlandia • Kefken • Zatoka Ryska • Tanganika • Durazzo
1916
Yarmouth i Lowestoft • Jutlandia
1917
Cieśnina Kaletańska • Operacja Albion • Cieśnina Muhu • Helgoland II
1918
Zeebrugge • Ostenda I • Ostenda II |
Operacja Albion - operacja morsko-lądowa wojsk niemieckich w 1917 roku połączona z desantem na archipelag Wysp Moonsudzkich (Hiuma, Sarema, Muhu), wówczas należący do Imperium Rosyjskiego.
Głównym powodem ataku było strategiczne położenie wysp, u wylotu Zatoki Ryskiej. Opanowanie wyspy Muhu umożliwiało również kontrolę cieśniny Muhu, łączącej Zatokę Ryską z Zatoką Fińską. Rozkaz ataku został wydany 18 września 1917. Następnego dnia pod dowództwem generała von Estorffa 42. Dywizja oraz 2. Brygada Piechoty razem z artylerią, telegrafistami i kolumną transportową została wysłana do Lipawy. W sumie oddział liczył 23.000 żołnierzy, 5000 koni, 1400 pojazdów, 150 karabinów maszynowych, 54 armaty, 12 moździerzy oraz amunicję i prowiant na 30 dni. Operacji nadano kryptonim Albion (historyczno - poetyckie określenie Wysp Brytyjskich). Do transportu żołnierzy wykorzystano 19 transportowców.
[edytuj] Przebieg bitwy
Bitwa rozpoczęła się 11 października desantem w zatoce Tagga na półwysep Eeriksaare na wyspie Sarema. Z morza oddziały niemieckie były wspierane przez krążownik liniowy SMS "Moltke", 10 pancerników, 8 krążowników lekkich, 55 niszczycieli, 6 łodzi podwodnych, 40 torpedowców oraz liczne trałowce (niektóre wyposażone w zrzutnie bomb głębinowych). Nad wsparciem z powietrza czuwało 6 sterowców i ponad 100 samolotów.
Pierwsza próba ataku na wyspę Muhu zakończyła się niepowodzeniem. Rosyjskie łodzie latające z lotniskowca "Orlica" zatrzymały wojska niemieckie pomiędzy Saremą a Hiumą. 12 października toczyły się ciężkie walki o Saremę. Niemcy zdobyli rosyjską bazę marynarki wojennej na półwyspie Eeriksaare, po czym przenieśli się na półwysep Sworbe (dziś Sõrve). Na wskutek napłynięcia na minę zniszczone zostały dwa niemieckie okręty: pancernik SMS "Grosser Kurfürst" i transportowiec "Corscia". Pancernik SMS "Bayern", również trafił na minę, jednak nie został uszkodzony stopniu uniemożliwiającym dalsze działania. Niemieckie okręty podjęły pościg za dwoma rosyjskimi niszczycielami i jedną kanonierką aż do cieśniny Muhu, po czym zawróciły. 13 października niemieckie wojska zdobyły Arensburg (dziś Kuressaare). 14 października trwały nadal silne walki o Saremę. Arensburg stanął w płomieniach. Niemieckie oddziały zdobyły wysepki Runo (Ruhnu) i Abro (Abruka). Rosjanie pilnujący Cieśniny Irbeńskiej w bazie w Tserel na półwyspie Sworbe zostali odcięci. Rosyjski niszczyciel "Grom" został zatopiony na wskutek pożaru wywołanego ostrzałem przez pancernik "Kaiser" i niszczyciel "V.100". Załoga "Gromu" schroniła się na szalupie ratunkowej, która pokrótce również zatonęła. 15 października oddziały niemieckie odcięły ucieczkę wojsk rosyjskich z Saremy na Muhu biorąc 3000 jeńców. Na półwyspie Sworbe zdobyta została rosyjska baza w Tserel (dziś Sääre). Niemieckie sterowce zbombardowały Parnawę. 16 października bombardowanie było kontynuowane przez sterowiec "L.37" Niemcy zdobyli całą Saremę. Brytyjska łódź podwodna trafiła torpedą w środek kadłuba niemiecki trałowiec "Indianola", który został odholowany do Arensburgu.
17 października doszło do potyczki w cieśninie Muhu (Moon). Rosyjskie pancerniki "Слава" (Sława) i "Гражданин" (Grażdanin, Obywatel, wcześniej znany jako Cesarewicz), które utknęły w Zatoce Ryskiej, chcąc się przedostać do Zatoki Fińskiej trafiły na niemieckie pancerniki SMS "König" i SMS "Kropnitz" wyposażone w 12-calowe działa. Sława została poważnie uszkodzona. 18 października rosyjski admirał podjął decyzję o ewakuacji z wyspy Muhu i bazy w Rohuküla. 19 sierpnia Niemcy przeprowadzili pierwszy atak na Hiumę zakończony niepowodzeniem. Rosyjskie okręty, zmuszone do wycofania się w stronę północnej części cieśniny Muhu postawiły na morzu barierę z min. "Sława" została opuszczona, po czym zatopiona przez Rosjan. W nocy z 17 na 18 października niemiecki niszczyciel "S.64" trafił na minę i zatonął. W ciągu dnia niemieckie oddziały zdobyły wyspę Muhu biorąc w niewolę kolejnych 10000 żołnierzy rosyjskich. 19 października wojska niemieckie wylądowały na Hiumie, a następnego dnia zdobyły ją w całości. Większość rosyjskich żołnierzy zdołała ewakuować się do baz w Zatoce Fińskiej. Operacja Albion została zakończona.
Źródło
