Z Wikipedii
Osobowość paranoiczna (paranoidalna) - zaburzenie osobowości, w którym występuje chłód emocjonalny, wycofywanie się z kontaktów z innymi, wrogość, nadmierna podejrzliwość, nadmierna wrażliwość na lekceważenie i krytykę, niezdolność do wybaczania urazy.
[edytuj] Kryteria diagnostyczne (objawy)
[edytuj] Kryteria diagnostyczne ICD-10
- wrażliwość na niepowodzenia i odrzucenie,
- tendencja przeżywania długotrwale przykrości,
- podejrzliwość, ujmowanie obojętnych działań otoczenia jako wrogich lub pogardliwych,
- sztywne poczucie własnych praw,
- podejrzenia dotyczące wierności (partnerów i przyjaciół),
- przecenianie własnego znaczenia,
- pochłonięcie wyjaśnieniami wydarzeń.
[edytuj] Kryteria diagnostyczne DSM-IV
- pozbawiona wystarczających podstaw podejrzliwość, że inni nas wykorzystują, krzywdzą lub oszukują,
- zaabsorbowanie bezpodstawnymi wątpliwościami co do lojalności przyjaciół lub wspólników i co do tego, czy są oni godni zaufania,
- niechęć do zwierzania się innym, spowodowana nieuzasadnionym lękiem, że informacje te zostaną użyte przeciw nam w złych intencjach,
- odczytywanie ukrytych, poniżających lub groźnych znaczeń z niezłośliwych uwag lub zdarzeń,
- ciągłe noszenie urazów, czyli niewybaczanie zniewag, krzywd lub afrontów,
- dostrzeganie ataków na nasz charakter czy reputację, które zwykle nie są widoczne dla innych, oraz szybkie reagowanie na nie gniewem lub przechodzeniem do kontrataku,
- powtarzające się nieusprawiedliwione podejrzenia dotyczące wierności współmałżonka lub partnera seksualnego.
[edytuj] Atrybuty osobowości paranoicznej
Atrybuty te charakteryzują funkcjonowanie osobowości paranoicznej:
- Czynności ekspresyjne - Obronna;
- Funkcjonowanie interpersonalne - Prowokacyjna;
- Styl poznawczy - Podejrzliwy;
- Obraz ja - Nienaruszalne;
- Reprezentacje obiektów - Niezmienne;
- Głowny mechanizm obronny - Projekcja;
- Organizacja morfologiczna - nieelastyczna;
- Nastrój/temperament - gniewny
[edytuj] Odmiany osobowości paranoicznej według DSM-IV
- fanatyczna (z cechami osobowości narcystycznej),
- zrzędliwa (z cechami osobowości negatywistycznej),
- wyizolowana (z cechami osobowości unikającej),
- zatwardziała (z cechami osobowości kompulsyjnej),
- złośliwa (z cechami osobowości sadystycznej).
[edytuj] Cechy związane z osobowością paranoiczną według Blaney
- nieufność,
- podejrzliwość,
- czujność,
- cynizm
- rywalizacyjność (porównywanie się z innymi),
- poczucie krzywdy,
- zazdrość,
- nadwrażliwość na krytykę,
- przepełnienie złością,
- mściwość,
- ostrożność,
- niezachwiane przekonania,
- zazwyczaj brak poczucia humoru,
- dychotomiczne myślenie,
- samowystarczalność,
- zadufanie,
- przekonanie o własnej wyższości,
- usprawiedliwienie samego siebie.
[edytuj] Zobacz też
- To jest tylko zalążek artykułu związanego z psychologią. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.