Pławna Dolna

Z Wikipedii

Współrzędne: 51°03'44.7" N 15°36'01" E51.0624167 15.6002778 (Pławna Dolna)


Pławna Dolna
Województwo	dolnośląskie
Powiat	lwówecki
Gmina	Lubomierz
Położenie	51° 03' 44.7'' N 15° 36' 01'' E
Wysokość	255-400 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	500
Strefa numeracyjna (do 2005)	75
Kod pocztowy	59-623
Tablice rejestracyjne	DLW
Położenie na mapie Polski Pławna Dolna

Pławna Dolna (niem. Schmottseifen) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, w gminie Lubomierz.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Zobacz też: Pławna, Pławna Górna

[edytuj] Historia

Początki wsi sięgają XII w., kiedy to Henryk I rozdawał te ziemie górnikom przybyłym z Frankonii, Turyngii i Nadrenii, poszukujących tu cennych minerałów (przede wszystkim złota), jeszcze nawet w 1519 roku. Pierwszy w historii dokument informujący o istnieniu Pławnej to wiadomość, jaką zostawił 12 marca 1241 r. Henryk Pobożny, który pisze o ufundowaniu tu kościoła św. Bartłomieja. Po raz drugi spotykamy Pławną w XVI-wiecznych dokumentach wrocławskiego biskupa Henryka von Wurben. Nazwa związana z płukaniem wskazuje na górniczą genezę miejscowości. W XIV w. Pławna była największą i najdłuższą wsią należącą do lubomierskiego klasztoru. W maju 1613 r. zaraza pochłonęła 399 mieszkańców wioski. Na pamiątkę tych ciężkich dni wzniesiono kolumnę morową. W czerwcu 1759 r. w Pławnej znajdowała się główna kwatera wojenna Fryderyka II. W 1807 r. do Pławnej zawitał cesarz francuski Napoleon, a w 1813 r. między Mojeszem, Płuczkami a Pławną wielki obóz wojskowy zorganizował marszałek Francji Jacques Alexandre Macdonald. W latach 1880 - 1885 wybudowano przebiegającą przez Pławną linię kolejową. Po prawie stu latach, w 1983 r. pociągi przestały nią kursować. W 1925 r. we wsi mieszkało 1726 osób (w tym 7% ewangelików). Obecnie w Pławnej mieszka 951 mieszkańców, którzy zajmują się przede wszystkim rolnictwem.

[edytuj] Zabytki

Kościół św. Tekli. Pierwszy kościół istniał prawdopodobnie już w roku 1318, bowiem z tego roku pochodzi wzmianka o proboszczu. W późniejszym okresie kościół rozbudowano, a najstarsze jego fragmenty znajdują się przy chórze i w północnej części nawy, przykrytej drewnianym stropem z 1774 roku z polichromią o motywach florystycznych. Prezbiterium, zakończone poligonalnie, powstało na przełomie XV/XVI wieku, a wieża wysoka na 45 m powstała w 1680 r. Okna zakończone ostrołukowo lub półkoliście, zwiastują nadciągający renesans. Obecny kształt świątynia uzyskała w latach 1778-1781. W kościele znajduje się szereg wspaniałych zabytków. W głównym ołtarzu drewnianym umieszczono barokowy obraz św. Tekli namalowany przez Bernarda Krauze. Z prawej strony ołtarza znajduje się chrzcielnica składająca się z części barokowej kamiennej, wykonanej w piaskowcu w XVII w. oraz z części drewnianej XIX-wiecznej. Prospekt organowy trójdzielny wykonany jest z drewna rzeźbionego w stylu neorenesansowym. Teren kościoła i cmentarza otoczony jest niskim murem, a do budynku plebanii przylega małe samborze (brama z niewielkim pomieszczeniem nad wejściem) z XVIII w. W pobliżu dawny dom pastora (dziś szkoła) z 1753 roku. Został on przebudowany na początku XX w. Obok stary spichlerz z 1688 roku, przebudowany w 1710 roku.
Kalwaria. Rozpoczyna się w centrum wsi obok kapliczki i prowadzi krętą drogą na szczyt góry Kalwaria (322 m). W 1993 r. potomek fundatora kalwarii Johannes Hoferichter odnowił drogę krzyżową, a w 1994 biskupi Tadeusz Rybak i Rudolf Miller ją poświęcili.

Krzyż pokutny. Znajduje się obok głównej drogi do kościoła. Wykonany jest z piaskowca, a jako narzędzie zbrodni umieszczono na nim wypukły nóż.
Kapliczki. Największa znajduje się obok gospodarstwa nr 171 i jest ku czci Trójcy św. Druga kaplica (wybudowana w XVIII wieku) z obrazem Matki Bożej Dobrej Rady - stoi obok poczekalni dworcowej. Na górze kościelnej jest kaplica św. Barbary wybudowana w 1762 r. przez księdza Józefa Naternusa Kőrnera. Należy jeszcze wspomnieć o pomniku poświęconym 61 mieszkańcom wsi poległym w czasie I wojny światowej. Matka Boska z Jezusem ustawiona jest na pięciometrowej kolumnie.
Wapiennik. Znajduje się przy dawnej stacji kolejowej Pławna Górna. Do dziś zachował się w bardzo dobrym stanie piec do wypalania wapna. W bezpośrednim otoczeniu pieca można podziwiać pokaźne, malownicze wyrobisko, z którego pozyskiwano surowiec do produkcji wapna.
We wsi zachowało się wiele chat o konstrukcji szachulcowej, rzadziej przysłupowej. Niektóre z nich posiadają jeszcze niewielkie balkoniki pod okapem dachu.