Pełzacz ogrodowy
Z Wikipedii
Pełzacz ogrodowy | |||||||||||||||||||||||||||||
Pełzacz ogrodowy (na dole) i pełzacz leśny (na górze) |
|||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka | |||||||||||||||||||||||||||||
Domena | eukarioty | ||||||||||||||||||||||||||||
Królestwo | zwierzęta | ||||||||||||||||||||||||||||
Typ | strunowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Podtyp | kręgowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Gromada | ptaki | ||||||||||||||||||||||||||||
Podgromada | Neornithes | ||||||||||||||||||||||||||||
Nadrząd | neognatyczne | ||||||||||||||||||||||||||||
Rząd | wróblowe | ||||||||||||||||||||||||||||
Podrząd | śpiewające | ||||||||||||||||||||||||||||
Rodzina | pełzaczowate | ||||||||||||||||||||||||||||
Podrodzina | pełzacze | ||||||||||||||||||||||||||||
Gatunek | pełzacz ogrodowy | ||||||||||||||||||||||||||||
Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
Certhia brachydactyla | |||||||||||||||||||||||||||||
(C. L. Brehm, 1820) | |||||||||||||||||||||||||||||
Status ochronny | |||||||||||||||||||||||||||||
|
Pełzacz ogrodowy (Certhia brachydactyla) - mały ptak zasadniczo osiadły z rodziny pełzaczowatych, zamieszkujący zachodnią, południową i środkową Europę (bez Wysp Brytyjskich i Skandynawii), a także obrzeża Afryki Północnej i Azji Mniejszej. W porównaniu do pełzacza leśnego zamieszkuje tereny o cieplejszym klimacie, położone na zachodzie i południu Europy, jednak na dość dużym obszarze w centrum kontynentu zasięgi występowania obu gatunków pokrywają się. W Polsce średnio liczny ptak lęgowy, występuje w całym kraju poza górami i północnym wschodem; najliczniejszy jest na zachodzie.
- Cechy gatunku
- Obie płci ubarwione jednakowo. Upierzenie z wierzchu brązowe, nakrapiane jaśniejszymi plamkami, od spodu białe, ale sam kuper beżowobrązowy. Skrzydła paskowane beżowo, czarno i biało. Ogon brązowy, z długimi i sztywnymi sterówkami, którymi ptak podpiera się chodząc po pniach drzew. Dziób długi i lekko zakrzywiony w dół. Nad okiem brudnobiała pręga, która nie dochodzi do podstawy dzioba.
- Bardzo podobny do pełzacza leśnego, od którego różni się kilkoma trudnymi do zaobserwowania cechami: barwą kupra (u p. leśnego jest on biały), długością pręgi nad okiem, dzioba i tylnego pazura (u p. leśnego pręga jest czysto biała i dłuższa - dochodzi do podstawy dzioba, dziób nieco krótszy, a tylny pazur dłuższy niż u p. ogrodowego). Najpewniejszą cechą rozpoznawczą jest głos: u pełzacza ogrodowego śpiew składa się ze wznoszącej sekwencji wysokich dźwięków tju tju tjuteitit, wabi przenikliwym tii tii.
- Wymiary średnie
- dł. ciała: 12 cm
rozpiętość skrzydeł: 19 cm
waga: ok. 10 g - Biotop
- Obrzeża lasów, zadrzewienia śródpolne, często też parki miejskie (jako jedyny z pełzaczy). W środkowej Polsce w dolinach rzecznych, np. nad Wisłą.
- Gniazdo
- Na drzewie (często robinii), w szparach i załomach pękniętej kory, wyścielone drobnymi gałązkami i źdźbłami traw. Korzysta także ze skrzynek lęgowych.
- Jaja
- Lęg w kwietniu - maju. Składa 6-12 jaj o wymiarach 16x12 mm, brudnobiałych z rdzawymi cętkami, intensywniejszymi niż u pełzacza leśnego.
- Wysiadywanie
- Jaja wysiadywane są przez okres 13 do 17 dni wyłącznie przez samicę.
- Pożywienie
- Owady i ich larwy, pająki. Charakterystyczny sposób zbierania pokarmu: zaczynając od podstawy pnia, ruchem okrężnym wspina się po drzewie, wyszukując w korze owady i pająki, a następnie przelatuje na podstawę pnia kolejnego drzewa.
- Ochrona
- Objęty ochroną gatunkową.