Pelikan brunatny
Z Wikipedii
Pelikan brunatny | |||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka | |||||||||||||||||||||||||||||
Domena | eukarioty | ||||||||||||||||||||||||||||
Królestwo | zwierzęta | ||||||||||||||||||||||||||||
Typ | strunowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Podtyp | kręgowce | ||||||||||||||||||||||||||||
Gromada | ptaki | ||||||||||||||||||||||||||||
Podgromada | Neornithes | ||||||||||||||||||||||||||||
Nadrząd | neognatyczne | ||||||||||||||||||||||||||||
Rząd | pełnopłetwe | ||||||||||||||||||||||||||||
Rodzina | pelikanowate | ||||||||||||||||||||||||||||
Gatunek | pelikan brunatny | ||||||||||||||||||||||||||||
Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
Pelecanus occidentalis | |||||||||||||||||||||||||||||
Linnaeus, 1766 | |||||||||||||||||||||||||||||
Status ochronny | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Systematyka w Wikispecies | |||||||||||||||||||||||||||||
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Pelikan brunatny (Pelecanus occidentalis) – duży gatunek ptaka pełnopłetwego z rodziny pelikanowatych występujący w całej Ameryce, od Kanady, po Argentynę. W Polsce nie występuje.
Spis treści |
[edytuj] Systematyka
Po raz pierwszy opisany przez Karola Linneusza w 1766 roku.
[edytuj] Etymologia nazwy naukowej i polskiej
Jego polska nazwa nawiązuje do ubarwienia piór..
[edytuj] Charakterystyka
[edytuj] Morfologia
Wygląd zewnętrzny: Obie płci ubarwione jednakowo, ale samiec nieco większy od samicy. Upierzenie samca i samicy: głowa biała, czoło żółte, szyja kasztanowata, ciało szarobrązowe. Nogi czarne. Dziób szary. Upierzenie młodych: szarobrązowe z białym spodem ciała. Samce poza okresem lęgowym: mniejsza ilość barwy żółtej i ciemniejsza szyja.
Rozmiary:
- Długość ciała - 1,1 m
- Rozpiętość skrzydeł - 2 m
Waga: ok. 3,5 kg
[edytuj] Głos
- Zwykle milczy, czasami kracze. Pisklęta piszczą.
[edytuj] Występowanie
[edytuj] Środowisko
Najczęściej wybrzeża, urwiska, klify.
[edytuj] Zasięg występowania
Północną granicę zasięgu występowania wyznacza stan Waszyngton na zachodzie i północno-wschodnie stany USA na wschodzie, a południową - Peru i Galapagos na zachodzie i Brazylia na wschodzie. Sporadycznie spotykany na wschodnim i zachodnim wybrzeżu Kanady, w głębi USA oraz w południowej części Chile i Argentyny.
[edytuj] Pożywienie
Głównie żywi się rybami, czasem padliną. Rzuca się w locie w dół i nurkuje. Nabiera pełny dziób wody oraz ryb. Przecedza wodę, połykając same ryby i odlatuje. Mewy często atakują pelikany i starają się je zmusić do wypuszczenia zdobyczy, by same mogły ją złapać (kleptoparazytyzm).
[edytuj] Tryb życia
Jest to gatunek towarzyski. Poza porą lęgową żyje w stadach liczących ok. 50 ptaków, gromadzących się na wspólny sen i w miejscach, gdzie występują najlepsze ryby.
W porze gniazdowania stada stają się liczniejsze. Często można zaobserwować pelikany brunatne lecące w falistych rzędach, podążające za prowadzącym ptakiem.
Długość życia: ok 15 - 25 lat
[edytuj] Rozród
Habitat: Gniazdują w dołkach na ziemi lub na drzewach.
Gniazdo: Gniazda na ziemi są wysłane pierzem i ograniczone niskim kręgiem. Gniazda na drzewach zbudowane są ze źdźbeł i liści trzcin i umiejscowione na małej platformie z gałęzi. Niezależnie od miejsca gniazda, pelikany te gniazdują w koloniach.
[edytuj] Okres lęgowy
Jaja: Z reguły samica składa 3 jaja.
Wysiadywanie: Jaja są wysiadywane przez oboje rodziców. Okres wysiadywania trwa ok. 39 dni.
Pora lęgowa rozpoczyna się zazwyczaj wiosną.
Pisklęta: Młode wykluwają się nieopierzone, ale już po 2 tygodniach wyrasta im gęsty puch.
Rodzice karmią pisklęta na wpół strawionymi resztkami ryb. W pierwszych dniach życia dorosłe ptaki uchylają dziób i zakraplają z niego oleistą ciecz w dzioby młodych. Kiedy małe pelikany podrosną, same wsadzają rodzicom głowy do dzioba.
Wychowanie piskląt trwa najczęściej do 9 tygodni.
[edytuj] Status, zagrożenie i ochrona
Choć pelikan brunatny jest w USA i w innych rejonach pod ochroną, w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w. jego liczebność spadła w następstwie stosowania pestycydów w rolnictwie. Teraz jednak pelikany tak się rozmnożyły, że globalna populacja tego gatunku nie jest zagrożona.
[edytuj] Możliwości obserwacji
Zaobserwować go można na wybrzeżach.
Od innych pelikanów odróżnić go można po upierzeniu. Jest jedynym pelikanem, u którego pióra są kasztanowate. Reszta pelikanów jest cała biała lub z niewielką ilością brązu na skrzydłach lub innych częściach ciała.
[edytuj] Podgatunki
Wyróżniane podgatunki | ||
---|---|---|
Pelecanus occidentalis occidentalis Linnaeus, 1766 |
Podgatunek nominatywny. Ameryka - od Kanady (sporadycznie) i USA, po Peru oraz sporadycznie Chile i Argentynę | |
Pelecanus occidentalis carolinensis Gmelin, 1789 |
Wybrzeża Morza Karaibskiego i Morza Sargassowego; spotykany na wybrzeżach Karoliny Południowej i Wenezueli. | |
Pelecanus occidentalis californicus Ridgway, 1884 |
Kalifornia (USA), Meksyk | |
Pelecanus occidentalis murphyi Wetmore, 1945 |
Kolumbia, Ekwador | |
Pelecanus occidentalis urinator Wetmore, 1945 |
Galapagos |
[edytuj] Bibliografia
- Gosler Andrew: Atlas Ptaków Świata. MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
- "Encyklopedia zwierząt od A do Z" Warszawa 1999 ISBN 83-908277-3-5