Pham Tuân
Z Wikipedii
Pham Tuân (ur. 14 lutego 1947 w Quoq Tuan (prowincja Thai Binh), Wietnam), generał lotnictwa, pierwszy przedstawiciel Azji w kosmosie.
Spis treści |
[edytuj] Wykształcenie i służba wojskowa
W 1964 ukończył szkołę średnią. Rok później rozpoczął służbę wojskową i został skierowany do ZSRR w celu odbycia przeszkolenia w charakterze technika lotniczego. Następnie skierowano go do jednej z radzieckich uczelni szkolących pilotów wojskowych. W 1968 po powrocie do Wietnamu latał na samolotach Mig-17 i Mig-21 m.in. w pułku lotnictwa myśliwskiego „Sao Dao” oraz eskadrze nocnych myśliwców. 27 grudnia 1972 zestrzelił amerykański bombowiec B-52. Był to pierwszy samolot tego typu jaki stracili amerykanie podczas wojny w Wietnamie. W latach 1973-1976 awansował od stanowiska dowódcy eskadry do zastępcy dowódcy pułku. Od 1977 do 1982, z przerwą na przygotowanie do lotu w kosmos, był słuchaczem Wojskowej Akademii Lotniczej im. J. A. Gagarina.
[edytuj] Udział w programie Interkosmos
W kwietniu 1979 do lotu w kosmos w ramach programu Interkosmos zakwalifikowano dwóch wietnamskich kandydatów. Byli to: Pham Tuân oraz Bui Thanh Liem. Obaj wkrótce też rozpoczęli szkolenie w Centrum Przygotowań Kosmonautów im. J. A. Gagarina w Gwiezdnym Miasteczku pod Moskwą. Dowódcą pierwszej załogi, w której znalazł się Pham Tuân, został Wiktor Gorbatko. Drugą załogą dowodził natomiast Walerij Bykowski. 23 lipca 1980 Wiktor Gorbatko oraz Pham Tuân na pokładzie statku kosmicznego Sojuz 37 wyruszyli z kosmodromu Bajkonur w kierunku stacji orbitalnej Salut 6. Dzień później kosmonauci przeszli na pokład stacji Salut. Do 31 lipca 1980 razem z Leonidem Popowem i Walerijem Riuminem przeprowadzili szereg eksperymentów medyczno-biologicznych oraz technologicznych. Wietnamski kosmonauta fotografował również z orbity terytorium swojego kraju. Jego zdjęcia posłużyły do sporządzenia szczegółowej mapy Wietnamu. Kosmonauci powrócili na statku Sojuz 36 lądując 180 km od Dżezkazganu.
[edytuj] Po zakończeniu kariery kosmonauty
Po powrocie do Wietnamu w 1982 Pham Tuân kontynuował służbę w siłach powietrznych armii wietnamskiej. Był naczelnikiem wydziału politycznego a później pracował w Ministerstwie Obrony Wietnamu.
[edytuj] Nagrody i odznaczenia
W 1980 po zakończonym locie otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego (31 lipca 1980) i medal „Złotej Gwiazdy”. Odznaczony został także Orderem Lenina. W Wietnamie odznaczono go orderem Ho Chi Minha, dwoma medalami „Złota Gwiazda” oraz przyznano tytuły: Bohatera Pracy oraz Bohatera Sił Zbrojnych Socjalistycznej Republiki Wietnamu. W 2001 w Rosji otrzymał nagrodę im. Piotra Wielkiego.
[edytuj] Wykaz lotów
| Loty kosmiczne, w których uczestniczył Pham Tuân. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 1 |
|
|
|
|
|
|
| Łączy czas spędzony w kosmosie — 7 dni 20 godziny 41 minut i 59 sekund. | ||||||
[edytuj] Zobacz też
- alfabetyczna lista astronautów i kosmonautów
- grupy i oddziały astronautów
- lista pierwszych astronautów według narodowości
