Jurij Gagarin

Z Wikipedii

Jurij Gagarin

Urodzony	9 marca 1934 Kłuszyn, ZSRR
Zmarł	27 marca 1968
Galeria w Wikimedia Commons
Kolekcja cytatów w Wikicytatach

Jurij Aleksiejewicz Gagarin, ros. Юрий Алексеевич Гагарин (ur. 9 marca 1934, zm. 27 marca 1968) – sowiecki kosmonauta, pierwszy człowiek w kosmosie.

Urodził się we wsi Kłuszyn koło miasta Gżatsk (przemianowanego w 1968 na Gagarin), w obwodzie smoleńskim. Jego ojciec był stolarzem, matka pracowała fizycznie jako dojarka w kołchozie. Na początku lat 50. Gagarin uczył się w szkole technicznej w Lubiercach. Tam wstąpił do aeroklubu i zaczął się uczyć pilotażu.

Pierwszy samodzielny lot odbył w 1955. W 1957 ukończył szkołę lotniczą w Orenburgu, w 1958 Akademię Techniczną Lotnictwa im. N. J. Żukowskiego w Moskwie. Pod koniec lat 50. był pilotem MiG-ów w Murmańsku.

W styczniu 1960 został jednym z 20 pilotów, którzy rozpoczęli przygotowania do lotów w kosmos. Treningi odbywały się w tajemnicy, a grupa kandydatów do pierwszego lotu w kosmos została potem zmniejszona do sześciu. 10 kwietnia 1961 Komisja Państwowa zdecydowała, że to właśnie on będzie pierwszym człowiekiem, który poleci w przestrzeń międzyplanetarną^[1].

12 kwietnia 1961 odbył w statku kosmicznym Wostok lot po orbicie satelitarnej Ziemi, dokonując jednokrotnego jej okrążenia w ciągu 1 godziny i 48 minut.

W locie były trzy kluczowe godziny, które przeszły do historii:

06:07 - Start statku Wostok 1
07:00 - wiadomość o locie Gagarina podaje Radio Moskwa. W tej chwili lot Gagarina został ogłoszony. Był to punkt kulminacyjny dla całego programu kosmicznego ZSRR. Od tego momentu utajnione informacje o przygotowaniach do lotu i o samym locie były stopniowo ujawniane.
07:55 - lądowanie Gagarina. Szczęśliwe zakończenie lotu, największy sukces programu kosmicznego ZSRR i ogromny sukces ZSRR na arenie międzynarodowej. Pierwszym kosmonautą został obywatel ZSRR.

Był to pierwszy w dziejach ludzkości lot człowieka w przestrzeni kosmicznej, ciekawostką jest jednak to, jak należy ten lot sklasyfikować od strony formalnej, gdyż Gagarin nie doleciał swoim statkiem kosmicznym do Ziemi, katapultując się z niego (zresztą zgodnie z planem) i osiągając powierzchnię Ziemi na spadochronie. Fakt ten był początkowo zatajany przez ZSRR^[2] co najmniej do czasu uzyskania potwierdzenia przez FAI rekordu wysokości lotu, rekordu czasu lotu i rekordu wielkości masy wyniesionej na orbitę. Niezależnie jednak od sposobu lądowania FAI uznała lot Gagarina^[3].

W późniejszym okresie Jurij Gagarin stał się "żywym pomnikiem", w której roli niezbyt dobrze się czuł, i zaczął coraz częściej sięgać po alkohol oraz wdawać się w romanse z różnymi kobietami.

Pod koniec lat 1960 władze ZSRR planowały, aby Jurij Gagarin był także pierwszym człowiekiem, który wyląduje na Księżycu.

27 marca 1968 Gagarin i jego instruktor lotniczy Władimir Sieriogin zginęli w katastrofie samolotu treningowego MiG-15 UTI 21 km od miasta Kirżacz. Przyczyny katastrofy nie zostały jednoznacznie wyjaśnione. Wszystkie znalezione szczątki samolotu zostały zaspawane w beczkach i przeznaczone do przechowania "na czas nieograniczony".^[4]

Jedna z hipotez mówi^[4], że Gagarin wykonywał nieobjęte programem ćwiczeń ewolucje jak np. pikowanie. Istnieją przypuszczenia, że u podłoża śmierci Gagarina i jego instruktora lotów leżał samowolny lot samolotem pod wpływem alkoholu. Jurij Gagarin i jego instruktor Władimir Sieriogin mieli być pijani, kiedy polecieli MiG-iem po uprzednim pokonaniu słabego oporu wartownika (młody żołnierz bał się przeciwstawić wyższym i utytułowanym oficerom). Później lot ten przedstawiono jako lot ćwiczebny, ponieważ nie chciano ujawnić, że katastrofa była wynikiem pijackiej eskapady i naruszeniem regulaminu przez jednego z największych Bohatera Związku Radzieckiego^[5]. Milczenie wokół tej sprawy było przyczyną wielu domysłów^[4] związanych ze śmiercią Gagarina. Jej prawdziwe przyczyny mogą być wyjaśnione jeśli dochodzenie w sprawie katastrofy zostanie wznowione.^[4]^[6]

Gagarina pochowano pod murem kremlowskim.