Pieckowo
Z Wikipedii
Współrzędne: 54°02'49" N 21°15'03" E
| Pieckowo | |
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | Kętrzyn |
| Gmina | Reszel |
| Położenie | 54° 02' 49'' N 21° 15' 03'' E |
| Wysokość | 129 m n.p.m. |
| Liczba mieszkańców (2007) • liczba ludności |
288 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
+48 89 |
| Kod pocztowy | 11-440 |
| Tablice rejestracyjne | NKE |
|
Położenie na mapie Polski
  Pieckowo
|
|
| Strona internetowa wsi | |
Pieckowo (dawniej: niem. Pötschendorf) - wieś mazurska w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Reszel, parafia Święta Lipka, siedziba sołectwa.
Pieckowo położone jest przy drodze wojewódzkiej nr 594 , 3 km od Świętej Lipki, po 10 km od Reszla i Kętrzyna. Do Olsztyna jest 75 km, do Warszawy 240 km.
Spis treści |
[edytuj] Demografia
W 2007 roku Pieckowo liczy 288 mieszkańców - stanowi to 3,3% ogółu ludności gminy i 8,5% ludności wiejskiej gminy.
W 1818 roku Pieckowo miało 16 domów, we wsi i na pobliskim folwarku mieszkało łącznie 185 osób. W pocz. XX wieku liczba ludności wzrosła trzykrotnie i wynosiła w 1910 roku - 461, w 1933 roku - 564, w 1939 roku - 521. Po II wojnie światowej liczba mieszkańców radykalnie zmalała, w 1970 roku Pieckowo liczyło 302 mieszkańców, a w 2004 roku liczyło 283 mieszkańców.
| Rok | 1818 | 1910 | 1925 | 1933 | 1939 | 1970 | 2004 | 2007 |
| Liczba mieszkańców | 185 | 461 | 535 | 564 | 521 | 302 | 283 | 288 |
[edytuj] Historia
[edytuj] Dawne dzieje
Wieś założona została w 1448 roku. Było to wówczas terytorium Państwa Krzyżackiego, wcześniej zajmowane przez plemię pruskie - Bartów. Po sekularyzacji Zakonu w 1525 roku Pieckowo znalazło się w granicach nowo powstałego Księstwa Pruskiego (Prusy Książęce), a od 1701 roku w Królestwie Pruskim. W XVIIIw. właścicielem Pieckowa był generał major von Rappen. Polecił on przy granicy posesji jezuitów w Świętej Lipce wybudować dwa domki, w których sprzedawano piwo. W 1818 roku Pieckowo miało 16 domów, a w pobliżu znajdował się folwark. W XIXw. właścicielem majątku ziemskiego w Pieckowie był Eduard Jorck.
Jeszcze na początku XX wieku znajdował się w Pieckowie dworek (pałac) - uwidoczniony na pocztówce - (prawdopodobnie w okolicy dawnej zlewni mleka), zniszczony najprawdopodobnie tuż po wojnie.
Do 1945 roku siedziba gminy i okręgu urzędu policyjnego (Amtsbezirk Pötschendorf) składającego się z 3 gmin - Bezławki, Święta Lipka i Pieckowo (Gemeinden Bäslack, Heiligelinde und Pötschendorf). Pieckowo przynależało do Landkreis Rastenburg - powiatu Kętrzyn, Regierungsbezirk Königsberg - rejencji Królewiec.
[edytuj] Od 1945 roku
Od 1945 roku w granicach Polski, najpierw w Okręgu Mazurskim, a od 1946 do 1998 roku w województwie olsztyńskim.
Od 1945 roku do 1975 roku tj. do momentu likwidacji powiatów, Pieckowo znajdowało się w powiecie najpierw rastemborskim, a po zmianie nazwy miasta w kętrzyńskim.
W 1954 roku w wyniku reformy administracyjnej powstała w Pieckowie gromada. Pierwszym przewodniczącym Gromadzkiej Rady Narodowej został Konstanty Witkiewicz. W 1957 siedzibę gromady przeniesiono do Świętej Lipki. Kolejnymi przewodniczącymi GRN byli: Aleksander Gałka, Alfred Szekeliński i Jan Seniuszko. W latach 1957-1959 mieszkańcy gminy bardzo zaangażowali się w akcję zbiórki płodów rolnych i pomocy sąsiedzkiej repatriantom z ZSRR. W 1960 roku gromadę o powierzchni 107,08 km². zamieszkiwało 2937 osób.
W 1973 roku w wyniku kolejnej reformy administracyjnej zlikwidowano gromady i powołano do życia gminy. Pieckowo trafiło do włączonej wówczas do powiatu kętrzyńskiego Gminy Reszel, jednocześnie stało się siedzibą sołectwa, w skład którego weszło pięć miejscowości: wieś Pieckowo, os. Wólka Pieckowska, PGR Fiugaty, os. Krakocin, wieś Święta Lipka.
[edytuj] Jezioro
W południowej części Pieckowa znajduje się Jezioro Pieckowskie o powierzchni obecnie 18,9 ha, (było 21,84 ha, lecz zarasta) - Pötschendorfer See, prus. Amtssee - 1561. Z uwagi na brak dojścia do wody i brak plaży nie jest latem oblegane przez miłośników kąpieli, jedynie nielicznym dostarcza emocji wędkarskich.
Na zachód od wsi znajduje się bagno o nazwie Sajno (Zaine Bruch).
[edytuj] Złoża naturalne
W Pieckowie znajdują się dwa złoża kruszywa naturalnego: 42 tys. ton i 19 tys. ton (stan na 1-1-1998). Istnieją też złożą torfu, także gytii.
[edytuj] Zabytki
W Pieckowie nie znajdują się obiekty wpisane do rejestru zabytków. Są jednak obiekty wpisane do wojewódzkiej ewidencji zabytków:
- cmentarz
- dawny dworzec PKP, mur. z pocz. XX wieku
- szkoła murowana z 1907 roku
- budynek gospodarczy przy szkole, mur. z 1910-1920 roku
- dawna poczta / ośrodek zdrowia, mur. z pocz. XX wieku
- dawna kuźnia / remiza OSP, mur. z ok. 1920 roku
- dom nr 11, mur. z 1920-1930 roku
- dom nr 14, mur. z pocz. XX wieku
- dom nr 20, mur. z 1910-1920 roku
- dom nr 22, mur. z 1910-1920 roku
- dom nr 26, mur. z 1910-1920 roku
- dom nr 27, mur. z 1910-1920 roku
- dom nr 28, mur. z 1910-1920 roku
- dom nr 29 z 1910-1920 roku
- dom nr 41 z 1910-1920 roku
- dom nr 42 z 1910-1920 roku
- dom nr 46 z 1910-1920 roku
- dom nr 47 z 1910-1920 roku
- dom nr 49 z 1910-1920 roku
[edytuj] Edukacja i życie kulturalne
[edytuj] Dawniej
Budynek Szkoły Podstawowej w Pieckowie wybudowano na początku XX wieku (1907 rok). Naukę w niej rozpoczęto w systemie dwuklasowym w 1909 roku.
Po II wojnie światowej w budynku tym zorganizowano szkołę polską. W roku szkolnym 1949/50 siedmioklasowa szkoła miała tylko trzech nauczycieli.W latach osiemdziesiątych z uwagi na małą ilość dzieci naukę prowadzono w klasach I-VI, klasy VII-VIII dojeżdzały do Szkoły Podstawowej nr 3 w Reszlu. W tym czasie większość przedmiotów nauczano w trybie klas łączonych: I i II, III i IV oraz V i VI. W 1999 roku szkołę zamknięto, obecnie dzieci dojeżdżają gimbusem do Reszla, a budynek sprzedano i zaadaptowano na mieszkania.
Przy szkole istniała biblioteka szkolna, w budynku szkoły od 1973 roku znajdowała się również filia Biblioteki Publicznej w Reszlu. Filię Reszelskiej biblioteki publicznej zlikwidowano w 2000 roku.
Od 1956 roku działa w Pieckowie jeden z pierwszych w Polsce uniwersytetów powszechnych - Uniwersytet Ludowy, prowadzony przez Towarzystwo Wiedzy Powszechnej.
W Pieckowie w latach pięćdziesiątych prężnie kwitło życie kulturalne. Świetlicę zbudowała w czynie społecznym głównie młodzież. Tam działały grupy artystyczne, wyróżniające się na arenie województwa.
Jesienią 1957 roku powstało kółko rolnicze - jedno z pierwszych w powiecie kętrzyńskim. W 1973 roku istniał w Pieckowie punkt felczerski. W 1976 roku działa zaś jeden z najładniejszych w gminie klubów "Rolnika".
[edytuj] Współcześnie
W sierpniu 2007 roku zarejestrowano w Krajowym Rejestrze Sądowym "Stowarzyszenie Pieckowo 2022" mające na celu dbanie o rozwój miejscowości.
Jednocześnie na potrzeby wiejskiej świetlicy zaadaptowano część budynku nr 47.
Na przełomie czerwca i lipca 2007 roku we wsi zainstalowano internet radiowy, uruchomiono także stronę internetową miejscowości wraz z forum.
Wieniec dożynkowy wykonany przez mieszkańców wsi zajął III miejsce w konkursie na zorganizowanych w dniu 26 sierpnia 2007 roku dożynkach gminnych w Reszlu.
[edytuj] Komunikacja
Do 1945 roku do i z Pieckowo można było dostać się pociągiem. 1 lipca 1908 roku w Pieckowie uruchomiono linię kolejową relacji Kętrzyn-Reszel-Kętrzyn. Była to stacja 4 klasy. W 1935 roku kursowało pięć par pociągów dziennie. Z uwagi na zniszczenia wojenne (styczeń 1945, m. in. wysadzenie mostu kolejowego w Nowym Młynie) linia została zamknięta po czym tory rozebrano. Z Reszla do Pieckowa po dawnym nasypie kolejowym prowadzi szeroka, żwirowa droga. Obecnie w budynku dawnej stacji kolejowej znajdują się mieszkania prywatne.
Dzisiaj jedynym środkiem publicznej komunikacji do i z Pieckowa jest PKS, autobusem można dojechać do Reszla, Kętrzyna, Mrągowa, Bisztynka, Węgorzewa, Olsztyna i do Szczytna.
[edytuj] Bibliografia
- Zofia Licharewa "Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu", Olsztyn, 1962;
- "Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic", Olsztyn, 1978.
- Rudolf Grenz, "Der Kreis Rastenburg", Marburg/Lahn, 1976.
- Jerzy Paszenda, Święta Lipka, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn, 1996. ISSN 1233-0396 (str. 75 gen. Rappen)
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Amtsbezirk Pötschendorf/Okręg urzędu policyjnego Pieckowo
- Lista gospodarzy i właścicieli ziemskich ówczesnego powiatu Rastenburg/Kętrzyn
- Pötschendorf/Pieckowo
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
