Piotr Aleksandrowicz Rumiancew

Z Wikipedii

Piotr Aleksandrowicz Rumiancew hrabia 1744(ros. Пётр Александрович Румянцев-Задунайский) (15 stycznia 1725 Moskwa - 19 grudnia 1796 Taszań, obecnie Pierejasław-Chmielnicki Ukraina), rosyjski generał-feldmarszałek 1770.

Syn współpracownika cara Piotra I. A. I Rumiancewa. Ponieważ imiona Rumiancewa wzięte zostały od panującego wówczas cara Piotra I, w którego towarzystwie często przebywała jego matka, plotki sugerowały, że młody Rumiancew jest synem cara z nieprawego łoża.

Od dzieciństwa w wojsku, w Gwardii Cesarskiej. Od 1740 oficer i w czasie wojny ze Szwecją (1741-1743) walczył u boku ojca. Osobiście dostarczył carycy Elżbiecie tekst traktatu pokojowego w Åbo, który w 1743 roku podpisał jego ojciec Aleksander Iwanowicz Rumiancew, za co został mianowany pułkownikiem i wyznaczony na dowódcę pułku. Żołnierską sławę zdobył podczas wojny siedmioletniej (1756-1763), w czasie której dowodził brygadą w bitwie pod Groß-Jägersdorf (1757), bitwie pod Kunowicami (1759). W 1761 roku dowodząc korpusem oblegał twierdzę Kołobrzeg, którą zdobył, otwierając armiom rosyjskim drogę do Berlina. W 1764 - 1796 prezydent Kolegium Małorosyjskiego i generał-gubernator Małej Rosji, gdzie aktywnie prowadził politykę likwidacji autonomii Ukrainy, w 1783 wprowadził ""podatek od duszy. Podczas panowania carycy Katarzyny Piotr Rumiancew służył na stanowisku gubernatora Ukrainy (wcześniej gubernatorem Ukrainy był jego ojciec). Na tym stanowisku Rumiancew robił wszystko, co tylko możliwe, by zlikwidować wszelkie ślady autonomii władzy hetmańskiej i w pełni zintegrować ziemie ukraińskie z resztą imperium.

Gdy w 1768 roku wybuchła wojna rosyjsko-turecka, Rumiancew stanął na czele 2 Armii, w 1769 był dowódcą ekspedycji której celem było zdobycie twierdzy Azow. Od sierpnia 1769 dowódca 1 Armii. Następnie w lecie 1770 roku odniósł nad Turkami i Tatarami dwa znakomite zwycięstwa nad Largą i nad Kagułem, po których przeprawił się przez Dunaj i wkroczył na Wołoszczyznę rozbijając przeważające siły Turków. Sukcesy te przyniosły mu stopień feldmarszałka i w 1775 honorowy przydomek do nazwiska "Zadunajski". Gdy siły Rumiancewa dotarły w 1774 roku do miejscowości Szumen, nowy sułtan Abdulhamid I przeraził się i poprosił o pokój, który Rumiancew podpisał 21 lipca we wsi Küczük Kajnardży.

W tym momencie Romancew stał się najsławniejszym wodzem rosyjskim. Inni dowódcy, a w szczególności Grigorij Potiomkin, ogarnięci zazdrością starali się, by Rumiancew w przyszłości nie mógł znów dowodzić armią i wykazać się przez to swymi zdolnościami. Podczas kolejnej wojny z Turcją 1787 - 1791 dowodził 2 Armią i wszedł w konflikt z naczelnym dowódcą G. A Potiomkinenem. Rumiancew posądzał Potiomkina o rozmyślne ograniczanie dostaw dla jego armii. W wyniku konfliktu faktycznie został pozbawiony dowództwa i zrezygnował z dowódzenia armią.

Podczas insurekcji kościuszkowskiej w 1794 roku początkowo wyznaczony został na naczelnego wodza sił rosyjskich, jednak na skutek choroby nie wyjeżdzał ze swej posiadłosci i Rosjanami dowodził Suworow. Rumiancew podczas działań wojennych prowadzonych na terenie Rzeczypospolitej pozostał w Taszaniu, gdzie zmarł 19 grudnia 1796 roku, czyli dwa miesiące po śmierci carycy Katarzyny.

Działalność Rumiancewa jako wodza i dowódcy w znaczny sposób miała wpływ na sztukę wojenna II połowy XVIII wieku. Już w czasie wojny siedmioletniej był inicjatorem wprowadzenia głębokich szyków bojowych. Pierwszy wprowadził kolumny batalionowe w celu wykorzystania manewru na polu walki, zarówno w natarciu jak i obronie. Były stworzone lekkie bataliony działające w linii kolumn, co doprowadziło do powstania nowej taktyki. W czasie wojny 1768 - 74 celowo wprowadził zasadę decydującej bitwy, jako zasadniczej drogi odniesienia zwycięstwa. Wprowadził na polu walki czworobok, uderzenia frontalne i skrzydłowe, tworzenie i wykorzystywanie rezerw taktycznych, organizację współdziałania rodzajów wojsk. Szczególne znaczenie udzielał zmasowanym i decydującym uderzeniom lekkiej kawalerii. Dużą uwagę poswięcał wychowaniu żołnierza i zabezpieczeniu materiałowemu walczacych wojsk przed bitwą jak i w czasie jej prowadzenia. Swoje idee zapisał w dziełach: "Instrukcja" - 1761, "Porządek służby" - 1770, "Myśli" - 1777. Zostały one wykorzystane przy opracowaniu regulaminów i reorganizacji armii rosyjskiej w drugiej połowie XVIII wieku.

[edytuj] Bibliografia

Bolszaja Sowietskaja Encykłopedia t. 22 Moskwa 1975.