Piotra Krečeŭski

Z Wikipedii

Piotra Krečeŭski (biał. Пётра Крэчэўскі ur. 7 sierpnia 1879 w Kobryniu – zm. 8 marca 1928 w Pradze) – białoruski polityk socjalistyczny, nauczyciel i publicysta, jeden ze współzałocieli BRL, działacz emigracyjny w Kownie i Pradze.

Urodził się na Polesiu jako syn diakonu prawosławnego. W 1902 roku ukończył wileńskie seminarium, po czym pracował jako nauczyciel na Białostoczcyźnie i Grodzieńszczyźnie. W latach 1909-14 zatrudniony w Wileńskim Banku Państwowym.

Po wybuchu I wojny światowej powołany do armii rosyjskiej, w której walczył do 1916 roku. Po rewolucji bolszewickiej przygotowywał I Zjazd Wszechbiałoruski, został przywódcą Białoruskiej Partii Socjalistów-Federalistów.

Wybrany do Rady Białoruskiej Republiki Ludowej, w maju 1918 roku został też członkiem pierwszego białoruskiego rządu jako sekretarz handlu. 11 października 1918 roku wybrano go sekretarzem Rady BRL.

13 grudnia 1919 objął urząd prezydenta Rady Białoruskiej Republiki Ludowej, najpierw z siedzibą w Mińsku, później kolejno w Kownie, Berlinie i Pradze.

We wrześniu 1921 roku współorganizował białoruską konferencję w Pradze, na której starał się pojednać różne nurty białoruskiego ruchu niepodległościowego oraz przybliżyć problematykę Białorusi politykom czeskim.

Założył "Archiwum Białoruskie" w Pradze (w 1945 roku przejęło je NKWD, wywożąc do Moskwy), na emigracji wydał też dramat "Rahneda" - pozornie dotyczący sytuacji w księstwie połockim w X wieku, w rzeczywistości będący ilustracją sytuacji politycznej Białorusi A.D. 1921.

W 1926 roku napisał książkę - kompendium wiedzy o Białorusi "Zamieżnaja Biełarus'"

Mimo lewicowych poglądów pozostał zdeklarowanym antykomunistą oraz przeciwnikiem rzeczywistości sowieckiej. Odrzucał tzw. państwowość Białoruskiej SRR, a Traktat Ryski z 1920 roku nazywał rozbiorem Białorusi.