Przestawka
Z Wikipedii
Przestawka (metateza) - jeden z podstawowych zależnych procesów fonetycznych, polegająca na zmianie kolejności sąsiednich głosek.
Na przykład staropolskie *błcha < ps. blъxa (porównaj lit. blusà, słow. blcha) dało pol. pchła z przestawieniem ch i ł. Dzięki temu uniknięto normalnej asymilacji i zrównania z formą czasownika pcha (porównaj jabłko [japko]).
Natomiast u podnóża przestawki prasłowiańskiej grup typu TorT[1] legło prawo sylab otwartych wymaganych przez język prasłowiański. (Każdy wyraz musiał się kończyć na samogłoskę.) Zmiany były dla nagłosu uwarunkowane poprzez intonację wyrazową:
- intonacja wznosząca - akutowa, wynik przestawki a (orT- > raT-)
- intonacja opadająca - cyrkumfleksowa, wynik przestawki o (orT- > roT-)
W niektórych językach salisz przestawka służy do utworzenia tzw. aktualnej formy czasownika - odpowiednika angielskich czasów Continuous, np. w języku saanicz: ṮPÉX̱ , w formie aktualnej ṮÉPX̱ - "rozpraszać"
[edytuj] Zobacz też
Przypisy
- ↑ grupy spółgłoskowo-samogłoskowe, w których "T" oznacza dowolną spółgłoskę
