Rūdolfs Bangerskis
Z Wikipedii
Rūdolfs Bangerskis (ur. 21 lipca 1878 r., zm. 24/25 lutego 1958 r. w Oldenburgu) – rosyjski i łotewski wojskowy (generał), minister obrony Łotwy w okresie międzywojennym, inspektor generalny Łotewskiego Legionu SS podczas II wojny światowej
Służył w armii rosyjskiej. Brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej w latach 1904-1905. W 1914 r. ukończył szkołę sztabu generalnego. Podczas I wojny światowej zajmował stanowiska dowódcze w różnych jednostkach rosyjskich, był m.in. dowódcą 17 Syberyjskiego Pułku Strzelców w stopniu pułkownika. W 1917 r. dołączył do wojsk białych, w ramach których dowodził kolejno dywizją, korpusem i grupą armii.
Po ich klęsce przyjechał na Łotwę, gdzie na pocz. lat 20. był dowódcą kilku dywizji w stopniu generała. W latach 1924-1925 i 1926-1928 sprawował stanowisko ministra obrony. W 1937 r. przeszedł w stan spoczynku.
Po zajęciu obszaru Łotwy przez Niemcy w 1941 r., podjął współracę z okupantami. 1 marca 1943 r. został mianowany inspektorem generalnym nowo formowanego Legionu Łotewskiego SS w stopniu Legions-Brigadefuhrera der Waffen-SS. Jego zwierzchność uznawali też lotnicy Łotewskiego Legionu Luftwaffe. Kompetencje inspektora generalnego były jednak ograniczone, gdyż sprawował on tylko kierownictwo ideologiczne nad podległymi żołnierzami, reprezentował interesy łotewskie wobec dowództwa Wehrmachtu, Waffen-SS i policji, miał prawo do bliżej niesprecyzowanego nadzoru oraz inspekcji jednostek wojskowych i policyjnych złożonych z Łotyszy, a także nad opieką kulturalną i medyczną żołnierzy oraz zobowiązany był do tłumaczenia niemieckich rozkazów, instrukcji i regulaminów. Podległe inspektorowi komórki organizacyjne musiały zapewnić również dopływ kadr oficerskich i podoficerskich do podległych sobie jednostek oraz były odpowiedzialne za prowadzenie rekrutacji. Awansował na SS-Gruppenfuhrera i Generalleutnanta der Waffen-SS. 20 lutego 1945 r. R. Bangerskis stanął na czele Łotewskiego Komitetu Narodowego zorganizowanego w Poczdamie pod niemieckim zwierzchnictwem.
Po zakończeniu wojny został aresztowany 21 czerwca 1945 r. przez agentów brytyjskiego wywiadu w miejscowości Goslar. Do grudnia przebywał w różnych obozach jenieckich. 25 grudnia został przeniesiony do obozu dla tzw. dipisów (displaced persons) w Oldenburgu. Zginął tam w wypadku samochodowym 24/25 lutego 1958 r.
Jego szczątki 16 maja 1995 r. zostały złożone na cmentarzu wojskowym w Rydze.
