Roman Halicki

Z Wikipedii

Roman Mścisławowic, Roman halicki (ukr. Роман Мстиславич) - (ur. między 1155 a 1162^[1], zm. 19 czerwca 1205, okolice Zawichostu) – książę Nowogrodu Wielkiego w latach 1168-1170, książę włodzimiersko-wołyński w latach 1170-1199, od 1199 książę halicko-włodzimierski, od 1203 władca Kijowa, syn Mścisława II Chrobrego z dynastii Rurykowiczów.

Spis treści 1 Życiorys 2 Małżeństwa 3 Potomstwo 4 Przypisy 5 Bibliografia

[edytuj] Życiorys

Był zapewne drugim w kolejności^[2] synem wielkiego księcia kijowskiego Mścisława Izjasławica i Agnieszki, córki księcia polskiego Bolesława Krzywoustego. Imię dostał być może na cześć Romana Rościsławowica, księcia smoleńskiego, który mógł być także jego ojcem chrzestnym.^[3]

Przeprowadził serię zwycięskich kampanii przeciwko Połowcom w latach 1197-1198, 1201, 1204. W 1199 opanował Halicz, a brak kontrakcji ze strony węgierskiej spowodowany był być może sojuszem, przypieczętowanym małżeństwem Romana z bizantynką Marią(?).^[4] Prowadził aktywną politykę zagraniczną, obiecując królowi Niemiec Filipowi Szwabskiemu pomoc zbrojną przeciwko Welfom. Pokonany przez wojska księcia krakowskiego Leszka Białego, poległ w bitwie pod Zawichostem 19 czerwca 1205. Pierwotnie pochowany, zapewne 22 czerwca, w Sandomierzu,^[5] następnie ekshumowany, a jego doczesne szczątki spoczęły prawie na pewno w którejś z cerkwi we Włodzimierzu Wołyńskim, jednak raczej nie w tamtejszej cerkwi katedralnej.^[6]

[edytuj] Małżeństwa

Pierwszą jego żoną została, zapewne między rokiem 1177/1178 a 1185,^[7] Predsława Rurykówna, córka Ruryka Rościsławowica, księcia kijowskiego i owruckiego. Małżeństwo to zostało zerwane przez Romana najprawdopodobniej jesienią 1196, choć być może stało się to dopiero zimą 1198/1199.^[8] Powód porzucenia żony przez Romana był jak najbardziej polityczny. Ruryk Rościsławowic odebrał Romanowi przyznane mu po 25 lipca 1194 grody: Torczesk, Trepol, Korsuń, Bogusławl. Roman zarzucił Rurykowi spiskowanie przeciwko niemu z Wsiewołodem Wielkie Gniazdo, po czym obawiając się interwencji teścia uszedł do Polski, gdzie uczestniczył w bitwie nad Mozgawą, w której został ranny. Być może pewien wpływ na odsunięcie Predsławy miał również fakt braku potomstwa męskiego.^[9] Po odprawieniu swojej pierwszej żony, najpóźniej w 1199 Roman ożenił się po raz wtóry z osobą nieznanego pochodzenia, zapewne bizantyńskiego,^[10] być może o imieniu Maria.^[11]

[edytuj] Potomstwo

Z pierwszej żony, Predsławy:

• Fedora (Teodora)

Z drugiej żony, Marii(?):

• Helena(?)^[12]
• Daniel
• Wasylko

[edytuj] Przypisy

1. ↑ chociaż nie można wykluczyć, że urodził się już w 1152. Por. D. Dąbrowski, Rodowód Romanowiczów książąt halicko-wołyńskich, Poznań–Wrocław 2002, s. 25, przypis 47.
2. ↑ Tak uważa D. Dąbrowski, op.cit., s. 23n., przypis 43.
3. ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 25n.
4. ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 43.
5. ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 27n., przypis 55.
6. ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 28, przypis 59. Miejscem spoczynku raczej nie była cerkiew Bogurodzicy w Haliczu.
7. ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s.30
8. ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 33.
9. ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 33.
10. ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 34-40.
11. ↑ D. Dąbrowski, op.cit., s. 42.
12. ↑ Istnieje bardzo mało prawdopodobna możliwość, że była córką Romana z pierwszego małżeństwa. D. Dąbrowski, op.cit., s. 51-52.

[edytuj] Bibliografia

• Dąbrowski D., Rodowód Romanowiczów książąt halicko-wołyńskich, Poznań–Wrocław 2002, ISBN 83-913563-8-8.