Romuald Jarmułowicz
Z Wikipedii
Romuald Jarmułowicz, pseud. Smyk (ur. 4 sierpnia 1877 w Bujnach, powiat Piotrków, zm. 1944 w Warszawie), polski działacz związkowy i samorządowy, prezydent Częstochowy, senator RP.
Był synem małorolnego chłopa Władysława. W Warszawie i Sankt Petersburgu uzyskał przygotowanie do zawodu felczera i w tym charakterze pracował w częstochowskiej hucie "Raków". W 1898 wstąpił do PPS. W szpitalu w Częstochowie udzielał pomocy medycznej członkom Organizacji Bojowej PPS. Od 1914 należał także do Polskiej Organizacji Wojskowej. W maju 1917 został wybrany na radnego miejskiego Częstochowy; w lutym 1918 z ramienia PPS organizował protest przeciwko traktatowi brzeskiemu, za co trafił do więzienia niemieckiego. Pierwotny wyrok śmierci zamieniono mu na 10 lat twierdzy, odbywanie kary w Magdeburgu przerwał wybuch rewolucji w Niemczech.
Powrócił do Częstochowy w listopadzie 1918 i podjął pracę felczera w szpitalu Najświętszej Marii Panny; wkrótce został powołany w skład Komitetu Wykonawczego Rady Delegatów Robotniczych. Pełnił funkcję nadburmistrza miasta, wchodził też w skład lokalnych władz PPS oraz był wiceprzewodniczącym zarządu Stowarzyszenia Spółdzielców "Jedność" i prezesem Rady Powiatowej Kasy Chorych. W latach 1927-1928 z ramienia PPS pełnił mandat senatora RP (w marcu 1928 wybrany na zastępcę senatora). Od listopada 1927 był prezydentem Częstochowy, funkcję tę pełnił do przejścia na emeryturę w 1931. W 1927 brał udział w Międzynarodowym Kongresie Spółdzielczym w Sztokholmie, rok później był delegatem na XXI Kongres PPS w Sosnowcu.
Od lutego 1931 należał do PPS-dawnej Frakcji Rewolucyjnej, później wchodził w skład lokalnego kierownictwa BBWR. Był również przewodniczącym częstochowskiego oddziału Związku Związków Zawodowych. W czasie II wojny światowej osiadł w Warszawie, zginął podczas powstania warszawskiego. Był odznaczony m.in. Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta.
Źródła:
- Andrzej Krzysztof Kunert, Romuald Jarmułowicz, w: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, tom II: E-J, Książka i Wiedza, Warszawa 1987
