Rusyfikacja na ziemiach polskich
Z Wikipedii
Rusyfikacja na ziemiach polskich - proces, szczególnie nasilony w okresie zaborów, w którym państwo rosyjskie dążyło do wynarodowienia Polaków poprzez stopniowe narzucanie języka, kultury, sztuki, religii prawosławnej i zwyczajów rosyjskich. Silnej rusyfikacji poddano dzieci, ze względu na ich ubogą jeszcze znajomość kultury i języka polskiego.
Samowola wielkiego księcia Konstantego oraz łamanie Konstytucji Królestwa Polskiego przyczyniły się do powstawania tajnych związków, a następnie do wybuchu powstania listopadowego (1830-1831). Gwałtowne zaostrzenie rusyfikacji nastąpiło po upadku wcześniej wspomnianego powstania co doprowadziło do zniesienia konstytucji z 1815 roku ( która zapewniała Królestwu Polskiemu odrębność państwową), w 1832 wprowadzono Statut Organiczny Królestwa Polskiego, zlikwidowano Sejm i odrębne wojsko polskie, wprowadzono rosyjskie instytucje i rosyjskie prawo, konfiskowano uczestnikom powstania majątki ziemskie. W 1833 roku wprowadzono stan wojenny. O wszystkim decydowali rosyjscy naczelnicy wojskowi oraz namiestnik rosyjski Iwan Paskiewicz. Zachowana Rada Stanu do 1914 roku składała się w większości z Rosjan. Stopniowo różne dziedziny życia podporządkowano kierownictwu centralnemu w Petersburgu. Zlikwidowano Uniwersytet Wileński, Liceum Krzemienieckie i inne polskie gimnazja.
Po upadku powstania styczniowego w 1864 roku nastąpiło kolejne zaostrzenie rusyfikacji. Komitet Urzędujący do Spraw Królestwa Polskiego sprawował naczelną władzę rosyjską w Królestwie Polskim. Zlikwidowano odrębności administracyjne kraju, który podzielono na dziesięć guberni, Królestwo Polskie nazwano Krajem Przywiślańskim. Zrusyfikowano całkowicie administrację chociaż nigdy nie usunięto całkowicie kadry polskiej, ponieważ rząd nie dysponował odpowiednio wykwalifikowanymi Rosjanami. Zlikwidowano kościół unicki, który po jego likwidacji w 1839 w Rosji był jeszcze tolerowany przez władze w Kongresówce. Unitów w barbarzyński sposób zmuszano do przejścia na prawosławie. Budżet Królestwa włączono do ogólnego budżetu Cesarstwa Rosyjskiego. Od 1874 roku urząd namiestnika zastąpiono stanowiskiem generała–gubernatora, który był zarazem dowódcą warszawskiego okręgu wojskowego obejmującego cały obszar Królestwa Polskiego.
Do czasu pierwszej wojny światowej obowiązywały w Królestwie prawa wyjątkowe, na mocy których generał-gubernator mógł oddać pod sąd wojenny osoby cywilne lub zsyłać w głąb Rosji Polaków "politycznie podejrzanych" bez postępowania sądowego. Szkolnictwo stopniowo rusyfikowano. Jedyną polską uczelnie akademicką w Królestwie, Szkołę Główną Warszawską założoną w 1862, w 1869 roku przekształcono w rosyjski Uniwersytet Cesarski. W szkołach średnich wprowadzono język rosyjski jako język wykładowy, zachowując nadobowiązkową naukę języka polskiego ale w języku rosyjskim. Tylko religii uczono po polsku. Wprowadzono podręczniki do historii autorstwa Dmitrija Iłowajskiego, które fałszując historię Polski, stawały się środkiem rusyfikacji. Także w szkołach ludowych wprowadzono naukę w języku rosyjskim. Ostatecznie zabraniano w szkołach nawet rozmawiać po polsku. Myślano również aby w języku polskim wprowadzić alfabet rosyjski (Zobacz polska cyrylica). Najsilniejsze tendencje rusyfikacyjne wystąpiły na Litwie, Białorusi i Ukrainie, gdzie rusyfikacja skierowana była przeciwko Polakom ale również przeciwko innym narodom.
