Ryś iberyjski
Z Wikipedii
| Ryś iberyjski | |||||||||||||||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||||||||||||||
| Systematyka | |||||||||||||||||||||||||||||
| Domena | eukarioty | ||||||||||||||||||||||||||||
| Królestwo | zwierzęta | ||||||||||||||||||||||||||||
| Typ | strunowce | ||||||||||||||||||||||||||||
| Podtyp | kręgowce | ||||||||||||||||||||||||||||
| Gromada | ssaki | ||||||||||||||||||||||||||||
| Podgromada | ssaki żyworodne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Szczep | łożyskowce | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rząd | drapieżne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzina | kotowate | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzaj | Lynx | ||||||||||||||||||||||||||||
| Gatunek | ryś iberyjski | ||||||||||||||||||||||||||||
| Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
| Lynx pardinus | |||||||||||||||||||||||||||||
| (Temminck, 1827) | |||||||||||||||||||||||||||||
| Status ochronny | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
| Zasięg występowania | |||||||||||||||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||||||||||||||
 Systematyka w Wikispecies |
|||||||||||||||||||||||||||||
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|||||||||||||||||||||||||||||
.gif/240px-Horizontal_rule_line_(black-blue).gif){kind=small}
Ryś iberyjski, ryś cętkowany, ryś hiszpański, pardel (Lynx pardinus syn. Felis pardina) - gatunek zwierząt należących do ssaków z rodziny kotowatych, niekiedy jest traktowany jako podgatunek rysia (Felis lynx pardina). Pierwotnie zamieszkiwał cały Półwysep Iberyjski, w 1996 występowało na nim zaledwie 9 izolowanych od siebie populacji, liczących łącznie około 250 osobników[1], a w raporcie IUCN z 2005 liczbę dorosłych osobników żyjących na wolności oszacowano pomiędzy 100-120.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka ogólna
Dwa razy mniejszy od rysia eurazjatyckiego. Futro szarożółte lub brązowawe, cętki ciemnobrązowe lub czarne, wyraźniejsze niż u rysia euroazjatyckiego, biegnące po bokach ciała równoległymi rzędami. Uszy zakończone charakterystycznym pędzelkiem, ogon ciemniejszy na czubku.
[edytuj] Wymiary
- długość tułowia wraz z głową
- 75-100 cm
- długość ogona
- 12-13 cm
- wysokość
- 45-50 cm
- masa ciała
- 9-14 kg (samce średnio 13 kg, samice 9 kg)
[edytuj] Pokarm
Ich pokarm stanowią przede wszystkim króliki; zimą mogą też polować na daniele i młode osobniki jelenia lub muflona. Wiosną polują na dzikie kaczki.
[edytuj] Rozród
Ciąża trwa około 60 dni, w miocie jest od 2 do 4 kociąt (szczyt porodów przypada na marzec i kwiecień); samice dojrzewają płciowo przed 12 miesiącem życia, samce później, ale w rozrodzie biorą udział najprawdopodobniej dopiero po osiągnięciu 4 roku życia; samice po raz pierwszy rodzą wtedy, gdy ustanowią własne stałe terytorium.
[edytuj] Długość życia
Na wolności dożywają 14 lat.
[edytuj] Tryb życia
Prowadzą samotniczy, nocny tryb życia; niekiedy obserwuje się usamodzielnione młode osobniki ucztujące razem z matką. Rewiry samic i samców mają powierzchnię około 20 km ². Rysie iberyjskie często aktywnie strzegą swych rewirów, czasem nawet ze skutkiem śmiertelnym. Takie zachowanie tłumaczy się chwilowym przegęszczeniem całkowicie odizolowanych populacji.
[edytuj] Siedlisko
Rysie iberyjskie zamieszkują krzaczaste zarośla śródziemnomorskiej makii.
[edytuj] Status
Ryś iberyjski należy do kotów najbardziej zagrożonych wyginięciem. Status z punktu widzenia ochrony przyrody: krytycznie zagrożony. W ciągu ostatnich 200 lat gatunek ten uległ zredukowaniu do 9 populacji, izolowanych terenami rolniczymi, które są dla tych zwierząt nie do przebycia. Najliczniejsza populacja rysia iberyjskiego znajduje się w górach Sierra Morena.
[edytuj] Przypisy
- ↑ (Nowell & Jackson 1996)
