Rynek we Lwowie
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°50'30.78" N 24°1'54.59" E
Rynek we Lwowie - centralny plac Lwowa, miasta lokowanego w 1356 r. przez Kazimierza III Wielkiego na prawie magdeburskim. Plac ma kształt prostokątny i wymiary 142 x 129 m. Z każdego narożnika Rynku wychodzą po dwie ulice. Jest więc on podobny do Rynku warszawskiego, a różny od Rynków poznańskiego i krakowskiego. Centralną część placu zajmował blok śródrynkowy, którego południową ścianę stanowił Ratusz. Po zawaleniu się wieży ratuszowej w 1825 r. cały blok rozebrano i postawiono nowy Ratusz. Dookoła Rynku wznoszą się 44 kamienice prezentujące wszystkie style od renesansu po modernizm. W czterech narożnikach rynku znajdują się studnie-fontanny z początku XIX wieku dłuta prawdopodobnie Hartmana Witwera lub Schimsera. Przedstawiają postacie mitologiczne: Neptuna, Diany, Amfitryty, Adonisa. Przed Ratuszem stał pręgierz, przy którym wykonywano wyroki. Figura stojąca na jego szczycie znajduje się obecnie w Kamienicy Królewskiej. W 1998 r. Rynek wraz z całą starówką został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Plac wytyczono wkrótce po lokacji miasta. Początkowo zabudowa była gotycka. Wielki pożar miasta 3 czerwca 1527r. praktycznie doszczętnie zniszczył całą zabudowę. Rynek jak i całe miasto odbudowano w nowym już - renesansowym stylu. Jednym z nielicznych zachowanych elementów gotyckich jest sklepienie w kamienicy nr 24 odkryte na pocz. XX w. i portal w kamienicy nr 25. Na Rynku odbywały się najważniejsze uroczystości. Władysław II Jagiełło odebrał hołd lenny w 1387 od hospodara wołoskiego Aleksandra, a Władysław III Warneńczyk w 1436 od Eliasza. Tutaj pod pręgierzem ścięto hospodarów mołdawskich w 1564 r. Stefana Tomżę, w 1577 r. Jana Podkowę i w 1582 r. Jankułę. W 1848 r. na Rynku formowano Gwardię Narodową. 11 listopada 1920 r. Józef Piłsudski przyjął defiladę z okazji nadania miastu krzyża srebrnego Orderu Virtuti Militari. W 2006 r. wykonano kompleksowy remont płyty placu.
[edytuj] Kamienice
[edytuj] Pierzeja wschodnia
Nr 2 Kamienica Bandinellich Renesansowa, zbudowana w 1593. Od pocz. XVI w. była własnością Roberta Bandinelliego, który założył pierwszą pocztę we Lwowie. Przebudowano ją w latach 1737 - 39. Przez dłuższy czas była pustostanem i prawie ruiną, ostatnio gruntownie odremontowana.
Nr 3 Kamienica Wilczków Rokokowa swój wygląd zawdzięcza przebudowie z lat 1771 - 72. Nazwę zawdzięcza pierwszym właścicielom - patrycjuszowskiemu rodowi Wilczków.
Nr 4 Czarna Kamienica
Nr 5 Kamienica Łukasiewiczów XVI-wieczna, zbudowana przez Piotra Krasowskiego.
Nr 6 Kamienica Królewska "Mały Wawel"
Nr 7 Dom Szembekowski W niszy figura Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny z przełomu XVI i XVII wieku.
Nr 8 Kamienica Bernatowiczowska Empirowa fasada z pocz. XIX w. projektu Baumana.
Nr 9 Pałac Arcybiskupi Był własnością arcybiskupów lwowskich od XIV w. Gościli w nim m.in. Władysław II Jagiełło z Jadwigą, Zygmuntem i Świdrygiełłą. W 1634 gruntownie przebudowana przez arcybiskupa Stanisława Grochowskiego. Na I piętrze tej kamienicy 10 listopada 1673 r. zmarł król Michał Korybut Wiśniowiecki. Dawniej pałac posiadał 65 pokoi i dwie sale. Rolę pałacu arcybiskupiego pełnił do 1842 r. kiedy to wybudowano nowy. Kamienicę wtedy zamieniono na seminarium duchowne. W 1845 r. dobudowano III piętro i cały gmach przebudowano na kamienicę czynszową. Z tego czasu pochodzi też elewacja.
Nr 10 Pałac Lubomirskich Rokokowy. Powstał z dwóch wcześniejszych kamienic przyrynkowych i kilku innych budynków. W 1760 Stanisław Lubomirski wzniósł okazały pałac wg projektu Jana de Witte. W latach 1771 - 1821 był siedzibą gubernatorów austriackich.
[edytuj] Pierzeja południowa
Nr 11 Kamienica XIX-wieczna na miejscu wcześniejszej
Nr 12 Kamienica Justglacowska Attyka z maszkaronami przedstawiającymi twarze Sarmatów
Nr 13
Nr 14 Kamienica Wenecka Renesansowa przebudowana przez Pawła Rzymianina dla konsula weneckiego Antonio Massariego. Na elewacji kamienny lew św. Marka - godło Wenecji i data 1600
Nr 15
Nr 16 Kamienica Mieszkowskiego Rokokowa, wewnątrz zachował się gotycki portal.
Nr 17 Rokokowa, mieści się w niej Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej
Nr 18 Apteka "Pod Złotym Jeleniem" Rokokowa, zbudowana w 1533 r. przez Gutetera. Dawniej najpiękniejsza w mieście. Projektantem był architekt włoski Guicciardini, a po jego śmierci Tomasz Ferrovore.
Nr 19 Rokokowa
Nr 20 Pod Lwem
Nr 21
Nr 22 Kamienica XIX-wieczna na miejscu wcześniejszej
[edytuj] Pierzeja zachodnia
Nr 23 Kamienica Szolc-Wolfowiczów Renesansowa, zbudowana w 1570 dla rodziny patrycjuszowskiej pochodzącej ze Śląska. Kamienica posiada bogatą dekorację rzeźbiarską. Na narożniku II piętra znajduje się rzeźba Chrzest Chrystusa.
Nr 24 Kamienica Gieblowska Renesansowa, częściowo przebudowana w 1920 r., dodano m.in. modernistyczny szczyt w miejscu renesansowej attyki. W 1707 przebywał w niej Piotr Wielki.
Nr 25 Dawna Księgarnia Milikowskich Rokokowa
Nr 26
Nr 27
Nr 28 Kamienica Heppnerowska Renesansowa, zbudowana w 1510.
Nr 29 Pałac Felicjana Korytkowskiego z Pasażem Andreolliego Empirowa, w miejscu Kamienicy Zimorowicza rozebranej w 1790 r.
Nr 30 Kamienica Jakuba Reguły Rokokowa
Nr 31 Kamienica Baczewskich Modernistyczna, zbudowana 1923 r. wg projektu Bronisława Wiktora.
Nr 32 Kamienica Zipperów Połączenie modernizmu z polskim renesansem, zbudowana w 1923 r. na miejscu wcześniejszej wg projektu Michała Łużyckiego.
[edytuj] Pierzeja północna
Nr 33
Nr 34 Dawna Winiarnia
Nr 35
Nr 36 Mieszkał w niej ks. Józef Poniatowski, gdy był oficerem astriackim.
Nr 37 Kaminica Marcina Gronswajera, burmistrza Lwowa z czasów powstania Chmielnickiego. Obecnie empire.
Nr 38
Nr 39 Dawna Mennica
Nr 40 Kamienica Boimów
Nr 41 Rokokowa
Nr 42
Nr 43 Dawna Miodosytnia
Nr 44
Nr 45 Pod Jeleniem dawna Kawiarnia M. Atlasa
[edytuj] Fontanny
 Diana |
 Neptun |
 Adonis |
