Stanisław Czycz
Z Wikipedii
Stanisław Czycz (ur. 6 kwietnia 1929 w Gwoźdźcu k. Krzeszowic, zm. 29 czerwca 1996 w Krakowie) – polski poeta i prozaik. Uważany za jednego z najbardziej oryginalnych polskich pisarzy XX wieku.
Wszedł do literatury skandalem: chcąc zapisać się do ZLP przyniósł wiersze zakazanego wówczas w Polsce Miłosza i przedstawił je jako swoje. Po raz pierwszy jego wiersze opublikował Andrzej Bursa w "Od A do Z" – dodatku do "Dziennika Polskiego". Debiutował w 1955 w słynnej Prapremierze Pięciu Poetów na łamach krakowskiego "Życia Literackiego" (wraz z Mironem Białoszewskim, Zbigniewem Herbertem, Bohdanem Drozdowskim, Jerzym Harasymowiczem). Wiersze Czycza rekomendował Ludwik Flaszen.
Twórczość poetycka Czycza utrzymana jest w tonie katastroficzno-wizyjnym. Bohaterowie jego prozy to często jednostki zbuntowane przeciw konwenansom i ustalonym obyczajom. Największy rozgłos przyniosło mu poświęcone Bursie opowiadanie And ze zbioru Ajol (1967), pierwotnie opublikowane w kwietniowym numerze Twórczości z roku 1961.
Od lat wygrywa wszelkie konkursy na najbardziej niesłusznie zapomnianego twórcę, świadomie zrezygnował z literackiej kariery, wiele zrobił, by o nim zapomniano. Był zawsze poza wszelkimi układami środowiskowymi, a ciężka choroba (łuszczyca), na którą przez wiele lat cierpiał przyczyniła się do jego izolacji od świata.
Na podstawie jego twórczości powstały trzy filmy fabularne:
- Lasst uns frei fliegen uber den Garten (1974, na podstawie opowiadania And, reżyseria i scenariusz: Stanisław Latałło)
- Światło odbite (1989, na podstawie opowiadania And, reżyseria: Andrzej Titkow, scenariusz: Andrzej Titkow i Bronisław Maj)
- Nad rzeką, której nie ma (1991, na podstawie opowiadań ze zbioru Nim zajdzie księżyc, reżyseria i scenariusz: Andrzej Barański)
Spis treści |
[edytuj] Twórczość
[edytuj] Poezje
[edytuj] Proza
- Ajol (1967, Wydawnictwo Literackie , opowiadania)
- And (1967, Wydawnictwo Literackie , opowiadanie)
- Nim zajdzie księżyc (1968, Wydawnictwo Literackie, opowiadania)
- Pawana (1977, Wydawnictwo Literackie, powieść)
- Nie wiem co ci powiedzieć (1983, Wydawnictwo Literackie, opowiadania)
- Nie wierz nikomu (1987, Wydawnictwo Literackie, powieść)
- Ajol i Laor (1996, Wydawnictwo Literackie, opowiadania)
[edytuj] Dzieła zebrane
[edytuj] Monografie
- Krzysztof Lisowski: Stanisław Czycz Mistrz cierpienia (1997, Wydawnictwo Literackie)
- Jacek Rozmus: W okolicach arkadii Stanisława Czycza (2002, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej Kraków)
- Stanisław Czycz w magazynie Ha!art (nr 9-10 (4.2001-1.2002))
