Synagoga Bne Emuna w Krakowie

Z Wikipedii


Synagoga Bne Emuna w Krakowie

Data budowy	1886
Data zniszczenia	II wojna światowa
Tradycja	ortodoksyjna
Architekt	Jacek Matusiński
Budulec	murowana
Obecnie	Centrum Kultury Żydowskiej
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Synagoga Bne Emuna w Krakowie (z hebr. Dzieci Wiary) - synagoga znajdująca się na Kazimierzu w Krakowie, na rogu ulicy Dow Baera Meiselsa 17 oraz Placu Nowego 5.

[edytuj] Historia

Synagoga została zbudowana w 1886 roku, przez Żydowskie Towarzystwo Modlitewne i Dobroczynne Bne Emuna, według projektu Jacka Matusińskiego. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali bożnicę. Po wojnie budynek był wykorzystywany na cele gospodarcze m.in. stolarnię a potem magazyn. W latach 80. stał opuszczony w stanie ruiny.

W latach 1988-1993 przeprowadzono gruntowny remont bożnicy, którym kierował architekt Dariusz Gruszka. Większość środków na remont przeznaczył Kongres Stanów Zjednoczonych oraz w mniejszym stopniu Miasto Kraków. Wówczas zakonserwowano i częściowo zrekonstruowano malowidła na suficie głównej sali modlitewnej oraz tablice z nazwiskami zmarłych fundatorów i członków bractwa. 24 listopada 1993 roku w synagodze uroczyście otwarto Centrum Kultury Żydowskiej. Cały remont kosztował ponad 2 miliony złotych.

[edytuj] Architektura

Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta, w stylu neoromańskim z elementami mauretańskimi. Do dnia dzisiejszego zachowało się wiele oryginalnych elementów wystroju. Nad głównym wejściem znajduje się charakterystyczny trójkątny przyczółek, a otwory okienne są zakończone półokrągle.

Wewnątrz w głównej sali modlitewnej, która obecnie pełni rolę sali wykładowej, zachowała się wnęka po Aron ha-kodesz, tablica jorcajtowa oraz pozostałości oryginalnej polichromii.

Synagoga jest obiektem, który stanowi wartość zabytkową. Została ona wpisana do krajowego rejestru zabytków nieruchomych pod numerem A-838 w dniu 1 lutego 1990 roku.

[edytuj] Spór o odzyskanie synagogi

W 2001 roku do komisji regulacyjnej wpłynął wniosek o zwrot budynku synagogi Bne Emuna na rzecz Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie. Z dotychczasowych ustaleń wynika, że nie będzie raczej brany pod uwagę zwrot budynku w naturze. W grę wchodzi przyznanie nieruchomości zamiennej przez miasto albo rekompensata od wojewody małopolskiego w wysokości 3 milionów złotych.

Poprzez ten spór znacznie pogorszyły się stosunki pomiędzy Gminą Wyznaniową Żydowską w Krakowie a Fundacją Judaica i Centrum Kultury Żydowskiej.