Tłumacz (miasto)
Z Wikipedii
| Tłumacz | |||
|
|||
| Państwo |  Ukraina |
||
| obwód | Obwód iwanofrankowski | ||
| Położenie | 48° 52' N 25° 0' E |
||
| Ludność (2006) • liczba ludności |
8 400 |
||
|
Położenie na mapie kraju
  Tłumacz
|
|||
Tłumacz (ukr. Тлумач) – miasto na Ukrainie, stolica rejonu tłumackiego w obwodzie iwanofrankowskim, 8,4 tys. mieszkańców (szacunek na 2006).
W II Rzeczypospolitej stolica powiatu w województwie stanisławowskim.
Spis treści |
[edytuj] Demografia
[edytuj] Historia
 |
Ta sekcja wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić ją weryfikowalną, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
Tłumacz posiada długą historię, sięgającą czasów średniowiecza. Parafię miał ufundować w tym miejscu król Kazimierz Wielki. Zaś - jak podawał Kuropatnicki - "Za czasów dawniejszych z całą dzierżawą to miasto szło na zysk i pensye dla tłumaczów języków oryentalnych w służbie Rzeczypospolitej zostających".[1] Stąd też zapewne i jego nazwa.
Murowany kościół pw. św. Anny pochodził z 1876 r. Został zniszczony w latach 70. XX wieku. Starszy, drewniany z XVII w. został przeniesiony w trakcie wznoszenia nowej świątyni do pobliskich Oknian, gdzie też stoi do dnia dzisiejszego.
Tłumacz w dwudziestoleciu międzywojennym był prężnie rozwijającym się ośrodkiem miejskim. Mieściła się tu siedziba gminy, swoje miejsce miały również władze powiatu. Chociaż jedna z pierwszych w regionie cukrowni została zlikwidowana jeszcze pod koniec XIX w., działały inne zakłady przemysłowe, przede wszystkim młyny, rozwijał się handel oraz kwitło budownictwo. Podstawę gospodarki w dalszym ciągu stanowiło jednak rolnictwo. Tzw. dobra tłumackie - największy z majątków - znajdowały się w posiadaniu rodziny Dolaisów a dokładnie: Magdaleny z Kozubowskich Dolaisowej, wdowy po notariuszu Władysławie. Z innych większych majątków w okolicy można wymienić: Pałahicze Dzieduszyckich, Czarnołoźce Ścibór-Rylskich czy Okniany Dołęga-Szczepańskich.
Jeśli chodzi o ludność - zasadniczo dominowały trzy narodowości: polska, rusińska oraz żydowska. W samym mieście dominowali Polacy, natomiast poza nim większość stanowili Ukraińcy. Trzeba wspomnieć, że pośród tej ludności wyróżniały się jeszcze rodziny pochodzenia ormiańskiego i niemieckiego (austriackiego). Wszystkie one, uznane po wojnie za polskie, zostały na równi wysiedlone z Kresów. W tym miejscu trudno nie wspomnieć o smutnym losie Żydów, którzy w czasie okupacji hitlerowskiej zostali niemal doszczętnie wymordowani.
Z nazwisk polskich mieszkańców Tłumacza i jego okolic można wymienić m.in.: Agopsowicz, Azarkiewicz, Biliński, Burczyński, Chmielowski, Czapliński, Dołżański, Drohomirecki, Dwojak, Grabowiecki, Inwalski, Jakubowicz, Kamiński, Kłodnicki, Kłodziński, Kłonowski, Krajewski, Krzemiński, Krzyżanowski, Nikosiewicz, Ornatowski, Ostropolski, Petrus, Piotrowicz, Pławuszewski, Podhorodecki, Sabatowicz, Samborski, Sienicki, Smólski, Sokołowski, Szydłowski, Śmiałkowski, Śniechowski, Tuzinkiewicz (Duzinkiewicz), Zagórski, Zakowicz, Zdanowicz, Żurakowski.[2]
Obecnie byli mieszkańcy Tłumacza są skupieni w Ogólnopolskim Oddziale Tłumaczan Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich z siedzibą we Wrocławiu, w ramach którego urzadzają wspólne spotkania, wyjazdy oraz wydają czasopismo pt. "Zeszyty Tłumackie".
- ↑ E.A. Kuropatnicki Geografia albo dokładne opisanie Królestw Galicji i Lodomerii
- ↑ księgi metrykalne rzymskokatolickiej parafii Tłumacz, Zeszyty Tłumackie
[edytuj] Znamienici mieszkańcy Tłumacza
- ks. Tabaczkowski Edward - proboszcz kościoła w Tłumaczu, zamordowany przez hitlerowców za pomoc w ukrywaniu Żydów
- ks. Piszczór Franciszek - ostatni polski proboszcz kościoła w Tłumaczu
- Dolais Władysław - notariusz
- Dolais z Kozubowskich Magdalena - wdowa po Władysławie, posiadaczka tzw. "klucza tłumackiego"
- Grabowiecki Mieczysław - notariusz
- Korneluk Władysław - architekt
- Tuzinkiewicz Antoni - właściciel elektrowni
