Tajne Archiwum Watykańskie

Z Wikipedii

Tajne Archiwum Watykańskie - główne archiwum Stolicy Apostolskiej, w którym są przechowywane najważniejsze dokumenty związane z pontyfikatem papieży.

[edytuj] Historia

Archiwum papieskie - Scrinium Sanctum, zostało powołane przez papieża Juliusza I w IV w.. Do XI w. dokumenty były pisane na papirusie, stąd wiele z nich nie zachowało się do naszych czasów (papirus szybko ulega zniszczeniu). Archiwa były dosyć często przewożone w różne miejsca: do Lyonu i Viterbo przez Innocentego IV, do Anagnii przez Bonifacego VIII, czy do Perugii przez Benedykta XI. Zbiory zostały podzielone na dwie części, z czego jedna znalazła się w Carpentras, a druga w Asyżu, włączając je później do archiwum powstałego w Awinionie. Były one później sprowadzane do Rzymu (część za pontyfikatu Marcina V, inne dokumenty przeniósł Pius V w roku 1566 a resztę Pius VI w 1783 r.). Sykstus IV oddzielił zbiory biblioteczne od archiwalnych, tworząc w ten sposób Bibliotekę Watykańską oraz Biblioteca secreta; najcenniejsze dokumenty zgromadzono na Zamku św. Anioła. Pius IV natomiast utworzył główne papieskie archiwum w Pałacu Apostolskim w Awinionie i podjął starania o sprowadzenie przynajmniej części dokumentów do Rzymu (pierwsza część zostałą sprowadzona wcześniej, za Marcina V). Papież Paweł V nakazał utworzyć Tajne Archiwum Watykańskie, w którym znalazła się większość dokumentów papieskich, zgromadzonych przezeń z Biblioteca secreta, Zamku św. Anioła i Kamery Apostolskiej. Znajdowały się one w trzech salach Pałacu Apostolskiego, przy czym w 1660 roku oraz XX wieku udostępniano na coraz to powiększające się archiwum nowe pomieszczenia. W 1810 roku w trakcie wojen napoleońskich Tajne Archiwum Watykańskie zostało przewiezione do Paryża; w latach 1815-1817 część zbiorów zwrócono Stolicy Apostolskiej.W 1870 roku na skutek powstania antypapieskiego archiwa znajdujące się poza murami Watykanu przejął rząd Królestwa Włoch. W roku 1881 papież Leon XIII postanowił udostępnić Tajne Archiwum Watykańskie naukowcom. W XX wieku zbiory sukcesywnie wzbogacały dokumenty Kurii Rzymskiej, Pałacu Apostolskiego, nuncjatur, I oraz II Soboru Watykańskiego oraz materiały archiwalne niektórych znanych rodów rzymskich związanych z historią Kościoła.

[edytuj] Dziś

Obecnie Tajne Archiwum Watykańskie ma 85 km biężących dokumentów podzielonych na 630 zespołów archiwalnych. Najstarszym dokumentem jest Liber Diurnus Romanorum Pontificum (księga zawierająca zapisy z papieskiej kancelarii, począwszy od VIII w.). W skład archiwum wchodzą dwie czytelnie, w których rocznie pracuje ok. 1500 naukowców z 60 krajów, sala z katalogami, biblioteka, laboratoria konserwatorskie i zajmujące się digitalizacją zbiorów oraz centrum komputerowe. Przy archiwum działa szkoła paleografii, dyplomatyki i archiwistyki.

Prefektem zarządzającym zbiorami jest o. Sergio Pagano.

[edytuj] Źródło

Watykan. Historia papiestwa. Od św. Piotra do Benedykta XVI, nr 48, ISBN 978-83-7458-502-6