Paweł V

Z Wikipedii

Paweł V

Herb

Imię łacińskie	Paulus PP. V
Data wyboru	16 maja 1605
Imię i nazwisko	Camillo Borghese
Urodzony	17 września 1552 lub 1550
Zmarł	28 stycznia 1621

Camillo Borghese (ur. 17 września 1552 lub 1550 w Rzymie, zm. 28 stycznia 1621 w Rzymie) - włoski duchowny katolicki, od 1605 papież Paweł V.

Był synem dziekana prawników Kurii Rzymskiej. Studiował nauki prawne w Perugii i Padwie, po powrocie do Rzymu został prawnikiem kurialnym oraz referendarzem trybunału Sygnatury Apostolskiej. W marcu 1576 został wikariuszem patriarchalnej Bazyliki Liberiańskiej. Od września 1588 do 1591 był wicelegatem w Bolonii, w 1595 odbył nadzwyczajną misję legata przy królu Hiszpanii Filipie II.

5 czerwca 1596 papież Klemens VIII mianował go kardynałem, z tytułem prezbitera S. Eusebio. W kwietniu 1597 Borghese został biskupem Iesi (do 1599), w czerwcu 1603 wikariuszem generalnym Rzymu i inkwizytorem.

Po śmierci Leona XI Borghese został na konklawe 16 maja 1605 wybrany na papieża. Przyjął imię Pawła V, koronował się 29 maja 1605, uroczysty ingres do Bazyliki Laterańskiej odbył 6 listopada 1605.

Postawił sobie za cel wzmocnienie autorytetu papiestwa wobec władzy świeckiej. Część państw włoskich - Sabaudia, Genua, Neapol - podporządkowała się nowym zarządzeniom, nie przyjęła ich natomiast Wenecja. Papież obłożył ekskomuniką senat i dożę, a całą Republikę Wenecką interdyktem; był to ostatni przypadek interdyktu papieskiego wobec suwerennego państwa. Duchowni, którzy zaakceptowali nałożone kary papieskie, zostali wygnani lub uwięzieni. Ostatecznie interwencja króla Francji Henryka IV zapobiegła przejściu Wenecji na protestantyzm; papież zdjął interdykt, jednak moralnie poniósł porażkę, a prestiż Stolicy Apostolskiej doznał uszczerbku.

Polityka papieża dążyła do zbliżenia z Francją, ale nie zapobiegła rozwojowi tendencji gallikańskich. Nieudane działania podjął Paweł V w sprawie katolików angielskich i irlandzkich. Parlament angielski nałożył na katolików obowiązek składania przysięgi, unieważniającej papieskie prawo odwoływania książąt świeckich. Papież żądał wycofania tego obowiązku, ale w tym samym czasie archiprezbiter George Blackwell wbrew woli przełożonych nakłaniał katolików do składania przysięgi. Ostatecznie Blackwella odwołano w 1608, ale sytuacja katolików uległa pogorszeniu.

Papież Paweł V potwierdził nakaz przebywania biskupów w swoich diecezjach. Opublikował odnowiony Rytuał Rzymski, wzmocnił dyscyplinę w zakonach. Popierał działalność misyjną, w okresie jego pontyfikatu rozwinęły się m.in. misje kapucynów w Kongo i jezuitów w Paragwaju. Misjonarzom jezuickim w Chinach papież zezwolił na używanie miejscowego języka w liturgii.

W 1612 papież zatwierdził Instytut Kongregacji Oratorian Filipa Neri, rok później francuskie Oratorium Naszego Pana Jezusa Chrystusa (założone przez Pierre de Berulle'a). 1 listopada 1610 Paweł V kanonizował kardynała Karola Boromeusza (zm. 1584) i Franciszkę Rzymską (zm. 1440). Wśród beatyfikowanych papieskich znaleźli się Ignacy Loyola, Franciszek Ksawery, Filip Neri i Teresa z Avila.

W okresie pontyfikatu ukończono budowę nawy głównej, fasady i portyku Bazyliki Św. Piotra. Papież zapewnił Rzymowi poprawę zaopatrzenia w wodę (kazał odbudować dwa akwedukty, w tym dawny Akwedukt Trajana). Wzbogacił zbiory Biblioteki Watykańskiej oraz ustanowił tajne zbiory archiwum. Obok zasług dla Rzymu papież pamiętał także o swojej rodzinie - adoptowany bratanek i bliski współpracownik papieża, kardynał Scipione Caffarelli-Borghese wybudował słynną Villa Borghese.

Papież Paweł V wydał kontrowersyjną decyzję o potępieniu Galileusza. W czasie tego pontyfikatu 5 czerwca 1616 Kongregacja Św. Oficjum (inkwizycja) potępiła dzieło Kopernika De revolutionibus i zamieściła je na Indeksie Ksiąg Zakazanych.

Źródła:

Richard P. McBrien, Leksykon papieży. Pontyfikaty od Piotra Apostoła do Jana Pawła II, Warszawa 2003
internetowy słownik biograficzny kardynałów Salvadora Mirandy